Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2010/3150 Esas 2010/3549 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı tarafından, davalı aleyhine 11.10.2004 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması istenmesi üzerine ikinci kez bozmaya uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 19.11.2009 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir.
Mahkemece, ikinci kez bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verilmiş olup, hükmü davalı temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya kapsamına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Saptanan geçit nedeniyle yükümlü taşınmaz malikine ödenmesi gereken bedel, taşınmazın niteliği gözetilerek uzman bilirkişiler aracılığı ile objektif kıstaslar esas alınarak belirlenmelidir. Saptanacak bedel hükümden önce depo ettirilmelidir. Hemen belirtmek gerekir ki, bedelin saptanmasından sonra hüküm tarihine kadar taşınmazın değerinde önemli derecede değişim yaratabilecek uzunca bir süre geçmiş veya bedel tespitinden sonra yörede taşınmazın değerini artıracak değişiklikler meydana gelmiş olabilir. Bu gibi durumlarda mülkiyet hakkı kısıtlanan taşınmaz malikinin mağduriyetine neden olmamak ve diğer tarafın hakkın kötüye kullanılması sonucunu doğuracak olası davranışlarını önlemek için hüküm tarihine yakın yeni bir değer tespiti yapılmalıdır.
Somut uyuşmazlıkta; dava 11.10.2004 tarihinde açılmış, geçit bedeli 08.02.2006 tarihli ziraat mühendisi bilirkişi raporu ile saptanıp, 24.04.2006
tarihinde mahkeme veznesine depo ettirilmiştir. Dosya arasındaki 20.05.2008 günlü Ziraat Mühendisi..."in bilirkişi raporunda da; geçit hakkı kurulan 109.58 m2"lik alanın 2007 yılı birim fiyatları ile değerinin 1572.50YTL olduğu belirtilmiştir. Halbuki; hüküm 19.11.2009 tarihinde, yani geçit bedelinin ilk belirlendiği tarihten 3 yıl 9 ay sonra, 2007 yılı birim fiyatları esas alındığında da yaklaşık 3 yıl sonra 08.02.2006 günlü bilirkişi raporu esas alınarak kurulmuş olduğundan yukarıda değinilen ilkeye aykırı hareket edilmiştir.
Mahkemece yapılması gereken iş; hüküm tarihine yakın yeni bir değer tespiti yapmak olmalıdır. Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
Kabule göre de; hükmün 1. paragrafının "a" bendinde davalıya ait 128 nolu parsel üzerinden kurulan geçidin yüzölçümü 109.58 m2 olduğu halde; hükme geçit uzunluğu olan 36.50 metre yazılmış olması yerinde değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bent uyarınca hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, 01.04.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi.