18. Hukuk Dairesi Esas No: 2014/11929 Karar No: 2014/13824 Karar Tarihi: 02.10.2014
Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2014/11929 Esas 2014/13824 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Avanos Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen davada, Kamulaştırma Yasası uyarınca, kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmaz malın idare adına tescili istenilmiştir. Mahkeme, davayı kabul etmiş ancak karar, davalı vekiline tebliğ edilmiş olmasına rağmen, davalı vekilinin 15 günlük temyiz süresi geçmiş olduğu gerekçesiyle reddedilmiştir. Davacı kurumun temyiz istemi ise kabul edilmiş ve karar bozulmuştur. Mahkeme kararı, taşınmazın bulunduğu il veya ilçede uygun emsal bulunamaması halinde, benzer sosyo-ekonomik özellikte olması kaydıyla, emsalin civar il ve ilçelerde yer alan taşınmazlar arasından seçilebileceği Yargıtay'ın yerleşmiş uygulamalarından olduğu belirtilmiş, bu nedenle bilirkişi kurulunun Ürgüp ilçesinde bulunan bir taşınmazdan değerlendirme yapması doğru bulunmamıştır. Ayrıca, karşılaştırma sonucu bulunan değere ayrıca objektif nedene dayalı olarak arttırım yapılarak hüküm kurulması da hatalıdır. Kanun maddeleri: Kamulaştırma Kanunu'nun 11. maddesi (g) bendi, (i) bendi ve HUMK'nun 428. ve 432. maddeleri.
Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmaz malın idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I A-Davalı vekilinin temyizi yönünden; Mahkeme kararı davalı vekiline 31.07.2013 günü tebliğ edilmiş olup, temyiz dilekçesi 20.08.2013 günü temyiz defterine kaydedilmiş ve harcı da bu tarihte alınmıştır. Bu durumda HUMK nun 432. maddesi hükmünde öngörülen 15 günlük temyiz süresi geçmiş bulunduğundan 01.06.1990 gün ve 1989/3 Esas 1990/4 Karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca temyiz isteminin REDDİNE, B-Davacı kurum vekilinin temyizi yönünden; Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: 1-Tüm araştırmalara karşın kamulaştırılan taşınmazın bulunduğu il veya ilçede uygun emsal bulunamaması halinde, benzer sosyo-ekonomik özellikte olması kaydıyla, emsalin civar il ve ilçelerde yer alan taşınmazlar arasından seçilebileceği Yargıtay"ın yerleşmiş uygulamalarından olmakla birlikte, Avanos gibi gelişmiş ve taşınmaz alım satımının çok olduğu bir ilçede uygun emsal bulunamayacağı kabul edilemeyeceğinden, bilirkişi kurulunun raporunda emsalin komşu ilçe olan Ürgüp"ten seçilmiş olması ve buna göre değerlendirme yapılması, 2-Kamulaştırma Kanununun 11.maddesinin (g) bendi uyarınca, arsaya kamulaştırma gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre değer verilir. Bu hükümden de anlaşılacağı gibi emsalin değeri, taşınmazın değerini belirleyecek asıl ölçüyü içerir. Bu suretle karşılaştırma sonucu bulunan değere , ayrıca aynı maddenin (i) bendine göre değer ilave edilmesi bu hükmün içeriği ile bağdaşmaz. Çünkü bilirkişi raporları, her iki taşınmazın tüm niteliklerini belirleyerek ve bunların değere katkılarını belirlemek durumunda olup, böyle bir işlem yaptıktan sonra ayrıca aynı karşılaştırmaya konu olan bir nedenden ötürü arttırıma gitmek bir niteliğin iki kez değerlendirilmesi sonucunu doğurur. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda dava konusu taşınmazın üzerindeki yapının zemin katının işyeri olması, ilçede yapılan araştırmada işyeri olarak aylık asgari 2000 TL kira getireceği, merkezi konumda olması, objektif değer artışı nedeniyle sadece arsa ve yapı değerinden ibaret olmadığı ve ticari vasfı da dikkate alınarak işyeri objektif katkı oranı olarak, dava konusu taşınmazın arsa değeri ve üzerindeki yapı değerine ek olarak %50 oranında değer artışı yapıldığı anlaşılmıştır. Yukarıdaki açıklamadan anlaşılacağı üzere karşılaştırma sonucu bulunan değeri ayrıca objektif nedene dayalı olarak arttıran bilirkişi raporuna göre hüküm kurulmuş olması, Doğru görülmemiştir Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz edenler iadesine, 02.10.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.