9. Hukuk Dairesi 2019/4770 E. , 2021/6052 K.
"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 29. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 2. İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 11/05/1998-30/09/2016 tarihleri arasında usta teknisyen olarak çalıştığını, işverene ait malzemeyi şirket aracı vasıtası ile taşıyarak hurdacılara ve yağcılara satması gerekçesiyle işten çıkarıldığını, fesih nedeninin haksız ve geçersiz nedene dayandığını, davacının 47 saat fazla çalışması karşılığının ödenmediğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla çalışma ücret alacağının hüküm altına alınmasını istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının 11/05/1998 tarihinden 30/09/2016 tarihine kadar davalı şirketin ... Organize Sanayi Bölgesindeki işyerinde usta teknisyen olarak çalıştığını, davacının iş sözleşmesine, bağlılık ilkesine ve İş Kanununa aykırı davranışları sebebiyle iş sözleşmesinin 30/09/2016 tarihinde İş Kanununun 25/2-e maddesi doğrultusunda haklı nedenle feshedildiğini, kıdem tazminatı ya da ihbar tazminatı talep etme hakkının olmadığını, davacının ödenmemiş herhangi bir fazla çalışma ücret alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince dava konusu edilen tazminat ve alacakların belirlenebilir olması, belirsiz alacak davası olarak açılamayacağı gerekçesi ile kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla çalışma ücret alacağının dava şartı yokluğundan reddine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davacı taraf istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, dava şartı yokluğundan usulden davanın reddine dair verilen kararın yerinde olmadığı, davacı vekilinin bu yöndeki istinaf taleplerinin kabulünün gerektiği, dosyanın esası yönünden yapılan incelemede ise; davacının iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğinden kıdem ve ihbar tazminatının reddine, fazla çalışma ücret alacağının ise ispatlanamadığından reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile ilk derece mahkemesi kararı ortadan kaldırılarak davanın esastan reddine ilişkin yeni hüküm kurulmuştur.
Temyiz:
Karar, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesiyle yapılan inceleme sonucunda, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre, İlk Derece Mahkemesi kararını ortadan kaldıran Bölge Adliye Mahkemesi kararının aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan yönleri usul ve kanuna uygun görülmüştür.
2- Fazla çalışma ücret alacağı taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir.
İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda ise işçinin ihtirazi kayıt ileri sürmesi beklenemeyeceğinden, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının her türlü delil ile ispatı mümkündür.
Somut olayda; davacı 47 saatlik fazla çalışması bulunduğunu ve ödenmediğini iddia etmiştir. Davalı vekili, davacının yapmış olduğu fazla çalışmaların bordroya yansıtılarak ödendiğini ve fazla çalışma ücret alacağı bulunmadığını savunmuştur. Yargılama sırasında dinlenen dizel motor servis birim yöneticisi olarak çalışan davalı tanığı ..., davacının en son çalıştığı Eylül ayına ilişkin ödenmeyen toplam 47 saatlik bir fazla çalışması olduğunu fakat ödenip ödenmediği konusunda bilgi sahibi olmadığını beyan etmiştir. Davacı 47 saat fazla çalışma yaptığını davalının kendi tanığı ile ispatlamıştır. Buna karşın hükme esas alınan bilirkişi raporunda dosyadaki ücret bordrolarında fazla çalışma ücret tahakkukları mevcut olduğu bordrodaki tutarların banka kanalı ile ödendiği tespiti üzerine bölge adliye mahkemesi; tanık beyanlarının iş yeri kayıtları ile birlikte değerlendirildiğini ve davacının fazla çalışma talep hakkı olmadığına dair red hükmü kurmuştur. Oysa eylül bordrosunun ödendiğine ilişkin banka kaydı bulunmamaktadır. Dairemizce 28/01/2021 tarihli dosyadaki eksikliğin giderilmesi yazısı üzerine eylül ve ekim aylarını gösterir şekilde banka kayıtları gönderilmiş ise de; davacının talep ettiği fazla çalışmasının ödenip ödenmediği gelen kayıtlardan anlaşılamamıştır. Davacı vekili, davalı işveren tarafından her ayın 15"inde mesainin yazıldığını ve her ayın birinde ödendiğini belirtmiştir. Fazla çalışma yaptığını ispat yükü davacıda olup ödendiğini ispat yükü ise işverendedir. Bu sebeple davalı tanığın beyanı ile ispatlanan 47 saat fazla çalışma ücret alacağının ödenip ödenmediği banka kayıtları ve bordrolar karşılaştırılıp sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir.
Belirtilen sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 11.03.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.