MAHKEMESİ : Hatay 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 06/11/2012
NUMARASI : 2011/521-2012/516

N.. C.. ve müşterekleri ile Hazine ve Nutki ve müşterekleri aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının reddine dair Hatay 2. Asliye Hukuk Mahkemesi"nden verilen 06.11.2012 gün ve 521/16 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacılar vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:

KARAR

Davacılar vekili, parsel sayılı taşınmazın toplam 10/12 payının müşterek mülkiyet hükümleri uyarınca davalılar K.., A.., H.., N.., K.., G.. adına kayıtlı olduğunu, dava konusu taşınmazı davacıların murisinin ve sonrasında davacıların 35 yıldan beri malik sıfatıyla ekip biçtiğini, davalı kayıt maliklerinin ölü olduğunu, davacılar lehine 4721 sayılı TMK"nun 713/2 maddesindeki şartların gerçekleştiğini ileri sürerek nolu parselin davalılar adına kayıtlı toplam 10/12 payının vekil edenleri adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili, dava konusu yerin Hazine ile ilgilisi bulunmadığını açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Diğer davalılara usulüne uygun olarak tebliğ yapılmamış olup; Hazine dışındaki davalılar cevap dilekçesi sunmamış, yargılama oturumlarına katılmamışlardır.
Mahkemece, davalılar K.., A.., H.., N.., K.. ve G.."nin öldüğü, ölü ve kimlik bilgileri tam belli olmayan kişiler aleyhine dava açılamayacağı ve Hazine"nin dava konusu taşınmazda hissedar olmayıp bu parselle ilgilisini bulunmaması gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, süresi içerisinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kazanmayı sağlayan zilyetlik ve TMK"nun 713/2 . fıkrasında yer alan ""maliki 20 yıl önce ölmüş..."" hukuki sebebine dayalı olarak TMK"nun 713/1 ve 2. fıkraları gereğince tapunun hukuki değerini yitirdiği gerekçesi ile açılan mülkiyetin aktarılmasına ilişkin tapu iptali ve tescil davası olup kural olarak, tapu iptali ve tescil davalarında dava, kayıt malikine kayıt maliki ölmüş ise saptanacak mirasçılarına yöneltilerek açılır. TMK"nun 713/2. maddesi uyarınca açılan tapu iptali ve tescil davalarında, taraf teşkilinin yargılama sırasında yerine getirilmesi de mümkündür. Çünkü bu tür davalar kamu düzeni ağırlıklı davalar olup, bir bakıma re’sen araştırma ve inceleme ilkesine tabi bulunmaktadırlar. Davada taraf teşkili
sağlanmadan işin esası hakkında hüküm kurulamaz (HGK"nun 22.02.2012 tarih, 2011/8-763 E. 2012/85 sayılı kararı).Yargılamanın sağlıklı bir biçimde sürdürülebilmesi, iddia ve savunma ile ilgili delillerin eksiksiz olarak toplanıp tartışılabilmesi, davanın süratle sonuçlandırılabilmesi, öncelikle tarafların duruşma gününden haberdar edilmesiyle mümkün olur. HUMK"nun 73. maddesinde; “Kanunun gösterdiği istisnalar haricinde Hakim her iki tarafı istima ve yahut iddia ve müdafaalarını beyan etmeleri için kanuni şekillere tevfikan davet etmedikçe hükmünü veremez,” denilmektedir. Madde metninde açıkça görüldüğü üzere taraflar, yöntemine uygun bir biçimde davet edilmedikçe mahkemece karar verilemez. Aynı durum Hukuk Muhakemesi Kanunu"nun 27. maddesinde de; “Davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi haklarıyla bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler” amir hükmüne yer verilmiştir. Söz konusu maddede yer alan “hukuki dinlenilme hakkı" tabiriyle 73. maddesindeki durum ifade edilmiştir. Bu hak, Anayasa"nın 36. maddesi ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi"nin 6. maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının en önemli unsurudur. Bu hak iddia ve savunma hakkı olarak da bilinse iddia ve savunma hakkından daha geniş ve daha üst bir kavram olarak nitelendirilmektedir.
Davacılar vekili, dava dilekçesinde TMK"nun 713/2. maddesinde yer alan ölüm sebebine dayandığına göre öncelikle kayıt maliklerinin hasımlı (hasım Hazine olmak üzere) veraset belgelerinin alınması için davacı tarafa süre ve imkan tanınması, sağ mirasçıları varsa davanın bu mirasçılara karşı yöneltilmesi, taraf teşkilinin bu suretle sağlanması, bu yolla da taraf teşkili sağlanamadığı takdirde ilanen tebliğ yolunun düşünülmesi, mirasçıları yoksa TMK"nun 501. maddesi gereğince son mirasçının Hazine olduğu gözetilerek davaya devam edilmesi, böylece taraf teşkilinin sağlanması, ondan sonra işin esasına girilerek TMK"nun 713/2. maddesindeki olumlu olumsuz koşulların gerçekleşip gerçekleşmediğinin belirlenmesi ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir hüküm kurulması gerekir. Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup, mahkemece kendiliğinden gözönünde tutulur. Bu nedenlerle, taraf teşkili sağlanmaksızın işin esası hakkında hüküm kurulması doğru olmamıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile usul ve kanuna aykırı görülen hükmün 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3.maddesi yollaması ile HUMK’nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, bozma sebebine göre esasa ilişkin sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, taraflarca HUMK"nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK’nun 440/1. maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve 24,30 TL peşin harcın istek halinde iadesine 25.04.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.