MAHKEMESİ : İskenderun 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 19/10/2012
NUMARASI : 2011/458-2012/284

Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmaz malın idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
1-Yerleşik Yargıtay içtihatlarına göre, kamulaştırma bedelinin tespitinde bir yılda çift ürün alınabilen yörelerde dahi bu ürünlerin hazırlık ve yetişme süreleri dikkate alındığında bir yılı aşan süre gerektiği de gözönünde bulundurularak, genellikle iki yılda üç ürün veya üç yılda dört ürün münavebe esası uygulanmak suretiyle değerlendirme esası kabul edilmektedir. Bu yön dikkate alınmadan hükme esas alınan raporda 1 yılda iki ürün (buğday-pamuk münavebesi) üzerinden değerlendirme yapılmıştır. Açıklanan esasa göre ek rapor alınarak hasıl olacak sonuca göre karar karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi,
2-2942 Sayılı Yasanın 4650 Sayılı Yasayla değişik 11. maddesinin son fıkrası uyarınca ve Yargıtay’ın yerleşmiş uygulamalarına göre; kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı kurulmasında, bu kamulaştırma nedeniyle taşınmaz malda oluşacak değer düşüklüğü oranının (dolayısıyla kamulaştırma bedelinin) tespitinde, taşınmaz malın cinsi (arsa veya arazi olması) ve yüzölçümü ile irtifak hakkının kurulduğu alanın yüzölçümü, irtifakın niteliği (akaryakıt boru hattı, elektrik enerjisi nakil hattı vb) ve konumu gözönünde bulundurulur. Buna göre hesaplanacak değer düşüklüğü oranı, (yöntemince kanıtlanmış önemli ve özel bir durum sözkonusu olmadıkça) taşınmaz malda irtifak hakkının kurulduğu alanın mülkiyet değerinin arazilerde %35’inden, arsalarda %50’sinden fazla olamaz. Bu doğrultuda değer düşüklüğü oranı belirlendikten sonra varsa pilon yeri çıkarılarak taşınmazın tüm yüzölçümü ile birim m² değeri üzerinden bedeli hesaplanmalı ve bu bedelin değer düşüklüğü oranı kadar tutarı kamulaştırma irtifak bedeli olarak belirlenmelidir.
Somut olayda her taşınmaz için ayrı ayrı değer düşüklüğü oranları belirtilmediği gibi hem irtifak bedeli hem de değer azalış adı altında hesaplama yapılarak toplamı üzerinden kamulaştırma bedelinin tespit edilmesi,
3-Yargıtay"ın yerleşmiş uygulamalarına göre iklim koşulları, arazinin toprak ve topoğrafik yapısı, bölgesindeki konumu (büyük yerleşim yerlerine uzaklığı vb.) gözetilerek dava konusu taşınmazın bulunduğu yerle benzer nitelikte olan ülkemizin değişik yörelerindeki sulu tarım arazilerinin değerlendirilmesinde (değeri önemli biçimde etkileyen kanıtlanmış farklı ve özel bir etken bulunması durumu dışında) kapitalizasyon faizi oranı %5 alınmaktadır. Hal böyle iken değerlendirmeye esas alınan bilirkişi raporunda sulu arazi olarak tespit edilen taşınmazın değerinin belirlenmesinde kapitalizasyon faizi oranının %5 yerine %4 olarak kabul edilmesi,
4-Yargıtay’ın yerleşmiş uygulamalarında özel ve dikkate alınması gereken haklı bir neden bulunmadıkça tarım arazilerinin olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelir üzerinden bilimsel yöntemle yapılacak değerlendirmede münavebeye alınacak ürünler için dekar başına elde edilecek ortalama verimine, üretim giderine ve toptan satış fiyatına ilişkin ciddi istatistiki bilgilere dayalı olduğu bilinen o yerdeki gıda, tarım ve hayvancılık müdürlüğü verilerinin esas alınması aranmaktadır. Buna göre değerlendirme yılı olan 2011 yılı verileri dikkate alınarak hesaplama yapılması gerektiğinin düşünülmemesi,
Doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğinceBOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 30.09.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.