15. Hukuk Dairesi 2019/692 E. , 2019/4752 K.
"İçtihat Metni"Davacı-karşı davalı ... ile davalı ... Tur. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve davalı-karşı davacı ... İnş. Paz. San. Tic. A.Ş., ihbar olunan.... Belediyesi arasındaki davadan dolayı .... 5. Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 09.11.2017 gün ve 2014/68 E.-2017/355 K. sayılı hükmü bozan Dairemizin 20.12.2018 gün ve 2018/3389 E.-2018/5191 K. sayılı ilamı aleyhinde davacı-karşı davalı ile davalı-karşı davacı vekillerince karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Uyuşmazlık yap-işlet-devret sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, iş sahibi tarafından açılan asıl dava sözleşmenin iptâli, müdahalenin meni ve tazminat, yüklenici tarafından açılan karşı dava ise iş bedelinin tahsili istemine yönelik olup, mahkemece asıl davanın kısmen kabulüne ve meni müdahale talebi konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, karşı davanın da kısmen kabulüne dair verilen karar, davacı-karşı davalı ile davalı-karşı davacı ... İnşaat Pazarlama Sanayi Ticaret A.Ş. vekillerince temyiz edilmiştir.
Dairemizin 20.12.2018 tarih ve 2018/3389 Esas 2018/5191 Karar sayılı ilamı ile davalı karşı davacı tarafın temyiz isteminin reddine dair yerel mahkemece verilen 05.03.2018 tarihli ek kararın onanmasına, davacı karşı davalı iş sahibinin temyiz itirazlarının kısmen kabul edilerek, imalât bedelinin yapıldığı yıl piyasa rayiçlerine göre belirlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile bozma yapılmış, verilen karara karşı davacı karşı davalı ve davalı-karşı davacı vekillerince karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
Öncelikle davalı-karşı davacı vekilinin ek kararın onanmasına ilişkin kararda düzeltme isteminin değerlendirilmesi gerekmektedir. 1086 sayılı HUMK’nın 434. maddesinin 2. cümlesinde “temyiz dilekçesi verilirken temyiz harç ve giderlerinin eksik ödendiğinin sonradan anlaşılması halinde, kararı vermiş olan hakim tarafından verilecek yedi günlük kesin süre içinde tamamlanması, aksi halde temyizden vazgeçmiş sayılacağı hususu temyiz edene yazılı olarak bildirilir” hükmü yer almaktadır. Bu açık ifadeden de anlaşılacağı üzere hakim tarafından “temyiz harç ve giderlerinin tamamlanması için yedi günlük kesin süre” verilmesi ve ayrıca yazılı olarak “aksi halde temyizden vazgeçmiş sayılacağı hususunun” bildirilmesi gerekmektedir. Şayet, bu süre, yasada belirtilen usule uyulmadan ve yazılıp altı hakimce imzalanmadan verilmiş; bir diğer deyişle, hakim tarafından usulünce verilmemişse geçerli bir bildirimin yapıldığından söz etmeye olanak yoktur. Mahkeme Yazı İşleri Müdürü’nün veya kalemin temyiz harcı ve giderinin tamamlanması için temyiz edene süre vermesi usule aykırıdır. Mahkeme Yazı İşleri Müdürü’nün veya kalemin vermiş olduğu süre üzerine temyiz harcını veya giderini ödememiş olan taraf, temyiz talebinden vazgeçmiş sayılamaz.
1086 sayılı HUMK’nın 434/III maddesi çerçevesinde hakim kararıyla eksik harç ve giderlerin tamamlanması istemiyle ayrıca bir muhtıra düzenlenmeli ve bu muhtırada, yapılması gereken işlerin ne olduğu açıkça ve ilgili tarafın yanılmasına neden olmayacak biçimde gösterilmeli; buna yönelik olarak da ikmal edilecek harç ya da giderin miktarı ve yatırılma
mercii ve süresi, bunun yapılmamasının sonuçları net biçimde açıklanmalıdır. Aksi halde, eksik içerikli bildirimin hukuken geçerli olduğunun kabul edilmesi mümkün olmadığı gibi; usulüne aykırı ve geçersiz belgelerin hak kaybına yol açacak şekilde sonuç doğurması da kabul edilemez. Dolayısıyla anılan kanun hükmüne uygun bulunmayan muhtıra, gerekleri kanuni süre içinde yerine getirilmiş olmasa dahi bu muhtıraya dayalı olarak davalının temyizden vazgeçmiş sayıldığının kabulüne imkan bulunmamaktadır. Nitekim, bu hususlar Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 26.06.1968 tarih ve 9-483 Esas, 476 Karar; 01.10.1969 tarih ve 2-417 Esas, 719 Karar; 19.02.1997 tarih ve 1996/2-897 Esas, 1997/86 Karar; 13.04.2005 tarih ve 12-237 Esas, 248 Karar; 30.11.2005 tarih 5-634 Esas, 680 Karar; 27.07.2009 tarih ve 18-348 Esas, 398 Karar; 19.10.2011 tarih ve 10-608 Esas 649 Karar sayılı ilamlarında da açıkça vurgulanmış ve doktrinde de aynı görüş benimsenmiştir (B. Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, 6. Bası, Cilt 5, sayfa 4587 vd.).
Dosyanın incelenmesinde; ilk derece mahkemesince, davalılar ... Turz. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ve İlk İnş. Pazarlama San. Tic. A.Ş. vekiline eksik istinaf harcı ve posta masrafının çıkarılan muhtıraya ve verilen kesin süreye rağmen yatırılmadığı gerekçesi ile 05.03.2018 tarihinde verilen ek karar ile istinaf istemlerinin reddine karar verilmiştir. Eksik harç ve masrafın yatırılmasına ilişkin hakim ve katip imzası içeren usulüne uygun bir muhtıra çıkarılmadan, çıkarılan tebligat üzerinde ihtar şeklinde yer verilerek usulsüz muhtıraya dayanılarak ek kararla istinaf isteminin reddine karar verilmiştir. Verilen ek karar usul ve yasaya uygun olmadığından geçerli kabul edilemeyecektir.
Bu durumda mahkemece yapılması gereken iş; hakim ve katip imzasını içeren, istinaf harcı ve masrafların açık ve net olarak miktarının gösterilmesi, harç ve masrafın yatırılacağı yerinde tereddüte yol açmayacak şekilde belirtilmesi, muhtıranın tebliğinden itibaren 7 günlük kesin süre içerisinde yerine getirilmemesi halinde istinaf isteminden vazgeçmiş sayılacağının ihtar edilmesi, bu usule göre çıkarılmış muhtıraya rağmen gereğini yerine getirmemesi halinde ek kararla istinaf isteminin reddine karar verilmesi gerekirken, usulsüz muhtıra dikkate alınarak ek kararla istinaf isteminin reddine karar vermesi doğru olmamış, yapılan yanlışlık Dairemizcede farkedilmeyerek 20.12.2018 tarihli ilam ile onandığı bu kez yapılan karar düzeltme isteminin incelenmesinde anlaşıldığından, davalı-karşı davacının karar düzeltme isteminin bu yönüyle kabulü ile, davalı-karşı davacılara yukarıda belirtildiği gibi usulüne uygun muhtıra çıkartılması hususunda gereğinin yapılması için mahalline geri çevrilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle usulüne uygun muhtıra çıkartılması hususunda gereğinin yapılması için dosyanın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, davalı-karşı davacının diğer, davacı-karşı davalının tüm karar düzeltme istemlerinin şimdilik incelenmesine yer olmadığına, 21.11.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.