Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2019/750 Esas 2019/1847 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla)

Taraflar arasındaki davada ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi arasındaki görevsizlik kararı verilmesi nedeniyle yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R
Dava, alacak istemine ilişkindir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesince, ... 1. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesinin 10/07/2018 tarih ve 2017/434 Esas- 2018/423 Karar sayılı hükmünün, HMK"nın 353/(1)-a-6 maddesi uyarınca kaldırılmasına, dosyanın HMK 353/(1)-a maddesi gereğince Daire kararına uygun şekilde yeniden bir karar verilmek üzere mahkemesine gönderilmesine kararı verilmiştir.
... 1. Asliye Hukuk Mahkemesince (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla), mahkemenin 2017/434 Esasında yapılan yargılamada da...ın esasıyla ilgili gösterilen deliller toplanmış ve değerlendirilerek da...ın esası hakkında 10.07.2018 tarihli karar verilmiştir. İstinaf kararından da delillerin hiçbirinin toplanmaması veya değerlendirilmemesi nedeniyle değil de; davalı ithalatçının, dava dışı satıcı ile birlikte tüketiciye karşı müteselsilen sorumlu olduğu ve dosyada mevcut bilirkişi raporları arasındaki çelişkinin giderilmesinden bahsedilerek kararın kaldırıldığı anlaşılmıştır. Bir başka ifadeyle, HMK"nın 353/1.maddesinde ifade edilenin aksine, da...ın esası incelenerek kararın kaldırıldığı anlaşılmıştır. İstinaf mahkemesince da...ın esasına geçildiğine göre ya HMK"nın 353/1.b maddesi uyarınca duruşma yapılmadan ya da 356. maddesine göre duruşmalı olarak da...ın esası hakkında karar verilmesi gerektiği anlaşılmıştır. Açıklandığı şekilde istinaf incelemesinde da...ın esasına geçildikten sonra artık esas hakkında karar verme görevi istinaf mahkemesinde olduğundan, mahkemenin artık esas hakkında karar verme görevine sahip değildir. Mahkemelerin görevi kanunla belirlendiğinden istinaf mahkemesi kararıyla dosyanın mahkemeye gönderilmesi mahkemeyi görevli hale getirmemektedir. Mahkemenin kararı kaldırıldıktan sonra dosyanın mahkemeye gönderilmesi işlemi, bir bakıma istinaf mahkemesinin görevsizliği kararını içermektedir. Bu durumda istinaf mahkemesi ile ilk derece mahkemesi olan mahkeme arasında görev uyuşmazlığı çıkmış bulunmaktadır. HMK 20 vd. maddeleri kıyasen uygulanarak yargı yeri belirlenmesi yoluna gitmek gerektiği kanaatine varılmıştır. Mahkemenin 10.07.2018, 2017/434 E.- 2018/423 K. sayılı kararının istinaf incelemesinde da...ın esasına girilerek kararın kaldırıldığı anlaşıldığından yeniden esas hakkında verilecek kararda mahkemenin görevsizliğine, görevli mahkemenin bölge adliye mahkemesi olduğunun tespitine karar verilmiştir.
HMK’nın 22/2. maddesinde “İki mahkemenin aynı dava hakkında göreve veya yetkiye ilişkin olarak verdikleri kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği takdirde, görevli veya yetkili mahkeme, ilgisine göre bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca belirlenir.” hükmüne yer verilmiştir.
Somut olayda, ... 1. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesi ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi arasında karşılıklı olarak verilmiş bir görevsizlik kararı bulunmamakta olup, dosya hakkında karar verilmesine yer olmadığından dosyanın mahalline iadesine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; dosyanın MAHALLİNE İADESİNE 18/03/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi