Karşılıksız çek keşide etmek eyleminden dolayı kabahatli ...Zeytincilik İml. İth. San. Ve Tic. Ltd. Şti. hakkında, idarî yaptırım uygulanmasına yer olmadığına dair Turgutlu Cumhuriyet Başsavcılığının 17/02/2017 tarihli ve 2017/6-5 sayılı kararına karşı yapılan itirazın kabulü ile söz konusu kararın kaldırılmasına ilişkin Turgutlu Sulh Ceza Hâkimliğinin 31/03/2017 tarihli ve 2017/897 sayılı kararı aleyhine Adalet Bakanlığının 07/06/2018 gün ve 5672 sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekindeki dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 18/06/2018 gün ve KYB; 2018/51678 sayılı ihbarnamesi ile dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
Turgutlu Sulh Ceza Hâkimliğinin 31/03/2017 tarihli kararının kesin olması nedeniyle, Ödemiş Sulh Ceza Hâkimliğinin 04/05/2017 tarihli ve 2017/1995 sayılı kararının hukukî değerden yoksun olduğu değerlendirilerek yapılan incelemede:
Dosya kapsamına göre, Turgutlu Sulh Ceza Hâkimliğince 6728 sayılı Kanun’un 62. maddesi ile 5941 sayılı Kanun’un 3. maddesinin altıncı fıkrasında yer alan “Cumhuriyet Başsavcılığına talepte” ibaresinin “icra mahkemesine şikâyette” şeklinde değiştirildiği, ancak bahse konu değişikliğin 6728 sayılı Kanun’un 76/f maddesi uyarınca 31/12/2017 tarihinde yürürlüğe gireceği gerekçesiyle itirazın kabulüne karar verilmiş ise de;
Benzer bir olaya ilişkin Yargıtay 19. Ceza Dairesinin 30/03/2017 tarihli ve 2017/1189 esas, 2017/2913 karar sayılı ilâmında da belirtildiği üzere,
6728 sayılı Kanun’un 62. maddesiyle 5941 sayılı Kanun’un 3. maddesine yukarıda belirtilen değişikliğin yanı sıra 10. fıkra eklenerek “Lehine karekodlu çek düzenlenen lehdar, teslim aldığı çeki Türk Ticaret Kanununun 780 inci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen sisteme kaydeder. Karekodlu çekin sisteme kaydedildiği tarihten sonra çek düzenleyen tüzel kişinin temsilcilerinde meydana gelen değişiklikler, çek hesabı sahibi tüzel kişinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.” şeklinde karekodlu çekler yönünden yeni bir düzenleme getirildiği, kanun koyucunun 6728 sayılı Kanun’un 76/f maddesindeki düzenleme ile işbu karekodlu çekler için öngörülen yeni düzenlemenin yürürlük tarihinin ertelenmesini amaçladığı zira;
6728 sayılı Kanun’un 63. maddesi ile değiştirilen 5941 sayılı Kanun’un 5.maddesinde “ (1) Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak, binbeşyüz güne kadar adli para cezasına hükmolunur…Koruma tedbiri olarak verilen çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararlarına karşı yapılan itirazlar bakımından 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 353 üncü maddesinin birinci fıkrası hükmü uygulanır. Bu suçtan dolayı açılan davalar icra mahkemesinde görülür ve İcra ve İflas Kanununun 347, 349, 350, 351, 352 ve 353 üncü maddelerinde düzenlenen yargılama usulüne ilişkin hükümler uygulanır. Bu davalar çekin tahsil için bankaya ibraz edildiği veya çek hesabının açıldığı banka şubesinin bulunduğu yer ya da hesap sahibinin yahut şikâyetçinin yerleşim yeri mahkemesinde görülür.” şeklinde düzenleme yapılarak çekle ilgili olarak karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet vermek eyleminin, adli para cezasını gerektirir bir suç olarak öngörüldüğü, aynı maddede bu suçtan dolayı açılan davaların İcra mahkemelerinde görüleceği ve 2004 sayılı Kanun’un 347, 349, 350, 351, 352 ve 353 üncü maddelerinde düzenlenen yargılama usûlüne ilişkin hükümlerin uygulanacağının açıkça hükme bağlandığı, 2004 sayılı Kanun’un 349. maddesinde “Şikayet dilekçe ile veya şifahi beyanla yapılır. Dilekçeyi veya dava beyanını alan icra mahkemesi duruşma için hemen bir gün tayin edip şikayetçinin imzasını alır ve maznuna celpname gönderir. Şahit gösterilmişse o da celbolunur.” şeklinde yer alan düzenlemeye nazaran, 5941 sayılı Kanun’un 5. maddesinde düzenlenen karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet vermek suçundan dolayı şikâyetlerin doğrudan İcra mahkemelerine yapılması gerektiği cihetle, itirazın reddi yerine yazılı şekilde kabulüne karar verilmesinde isabet görülmediği gerekçesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla gereği görüşülüp düşünüldü;
5941 sayılı Çek Kanunu"nun "Ceza sorumluluğu, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı" başlıklı 5. maddesinde 15/07/2016 tarihli ve 6728 sayılı Kanun"un 63. maddesi ile yapılan değişiklik ile 09/08/2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere karşılıksız çek keşide etmek suçlarından açılacak davalar için görevli mahkemelerin icra mahkemeleri olarak belirlenmesi, şüpheli ...Zeytincilik İml. İth. San. Ve Tic. Ltd. Şti. adına ...bank Ortaklar Caddesi Şubesi"nce çıkartılmış ... numaralı, 35.000,00 Türk lirası bedelli ve 26/10/2016 keşide tarihli çek, 0522624 numaralı, 35.000,00 Türk lirası bedelli ve 16/11/2016 keşide tarihli çek, 0522625 numaralı, 35.000,00 Türk lirası bedelli ve 10/11/2016 keşide tarihli çek ile 0522626 numaralı, 35.000,00 Türk lirası bedelli ve 30/11/2016 keşide tarihli çekin müşteki tarafından bankaya ibraz edildiğinin ve ibraz tarihinde karşılıklarının bulunmadığının tespit edilmiş olması karşısında, itirazın kabulü ile idari yaptırım uygulanmasına yer olmadığına dair kararın kaldırılmasına ilişkin mercii Turgutlu Sulh Ceza Hâkimliğinin 31/03/2017 tarihli ve 2017/897 değişik iş sayılı kararın usul ve yasaya aykırı olduğu anlaşılmakla;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden, kanun yararına bozma isteminin kabulü ile Turgutlu Sulh Ceza Hâkimliğinin 31/03/2017 tarihli ve 2017/897 sayılı kararının CMK"nun 309/4. maddesi uyarınca BOZULMASINA, müteakip işlemlerin mahallinde mahkemesince yapılmasına, 15/04/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.