Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2020/543 Esas 2020/2335 Karar Sayılı İlamı

14. Hukuk Dairesi
Esas No: 2020/543
Karar No: 2020/2335
Karar Tarihi: 26.02.2020

Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2020/543 Esas 2020/2335 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacı, davalılar ile birlikte paydaş oldukları 7 taşınmazın kullanımında zorluklar yaşandığı için ortaklığın aynen taksim yoluyla giderilmesini talep etmiştir. Mahkeme, dava konusu taşınmazlardaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar vermiştir. Ancak davacı, sadece aynen taksim yoluyla giderilmesini istediğini belirttiği için karar temyiz edilmiştir. Kararda, ortaklığın giderilmesi davalarının paylı veya elbirliği mülkiyete konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır denilmiştir. Mahkeme, paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının, satış bedeli, harç ve yargılama giderlerinin ne şekilde dağıtılacağının hüküm sonucunda gösterilmesi gerektiğini belirtmiştir. Somut olayda, talep olmadığı halde satışa karar verilmesi doğru görülmemiş ve hüküm bozulmuştur. Kararda, HMK'nin 26. maddesine de atıfta bulunulmuştur. Bu madde, mahkemelerin tarafların taleplerine göre hareket etmesini ve talep olmadan bir hüküm veremeyeceğini belirtmektedir.

14. Hukuk Dairesi 2020/543 E. , 2020/2335 K.

"İçtihat Metni"

14. Hukuk Dairesi

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 23/05/2011 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 24/11/2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacı, 7 adet taşınmazda davalılar ile birlikte paydaş olduklarını, taşınmazların kullanımında zorluklar yaşandığını, bu nedenle dava konusu taşınmazlarda bulunan ortaklığın aynen taksim yoluyla giderilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu taşınmazlardaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Davacı, ortaklığın yalnızca aynen taksim suretiyle giderilmesini istediğini, satış istemediğini belirtmek suretiyle hükmü temyiz etmiştir.
Ortaklığın giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Mahkemece paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının, satış bedeli, harç ve yargılama giderlerinin ne şekilde dağıtılacağının hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir.
Somut olaya gelince; dava konusu taşınmazla ilgili olarak taraflarca satış talebinde bulunmadığı halde, mahkemece davalılardan Zeki ve Güldane’nin satış istediği gerekçesiyle ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verildiği; ancak Zeki’nin 16.09.2014 tarihli celsede, Güldane’nin ise 20.09.2014 tarihli dilekçesi ile satış istemediğini belirttiği anlaşılmıştır. Hal böyle olunca, HMK’nin 26. maddesine aykırı olarak talep olmadığı halde satışa karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 26.02.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.