MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hüküm asıl ve birleşen davada davalı ... vekili, asıl ve birleşen dava davacıları Yağmur ... ve..."a vesayeten ... vekili, asıl ve birleşen dava davalısı ...vekili, asıl ve birleşen dava davalısı ... Group Sigorta A.Ş vekilince temyiz edilmiş, asıl ve birleşen dava davalısı ...vekili, asıl ve birleşen dava davalısı ... Group Sigorta A.Ş vekilince de duruşma talep edilmiş olmakla duruşma için tayin edilen 13.06.2017 Salı günü asıl ve birleşen dava davalısı ... Sigorta A.Ş vekili Av. ... ..., davalı... vekili Av. ..., asıl dava davacılar vekili Av...., asıl ve birleşen dava davalısı ... Group Sigorta A.Ş vekili Av. ... ile asıl ve birleşen dava davalısı... ... vekili Av. ... geldiler. Davalı ... tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve asıl birleşen davada davalılar ... Sigorta A.Ş vekili, ... Group Sigorta A.Ş vekili,... .... vekili ile asıl davada davacılar vekili dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Asıl davacılar asıl davada; murisin yolcu olarak bulunduğu, davalılardan ...’ün maliki,...’in sürücüsü, ... Sigorta A.Ş.’nin zorunlu trafik
sigortacısı olduğu araç ile diğer davalıların sürücüsü ve zorunlu trafik sigortacısı olduğu kamyonun kusurlu olarak çarpışmaları sonucu murisin vefat ettiğini, murisin küçük davacıların anneleri olup davacıların destekten yoksun kaldığını, babalarının cezaevinde hükümlü olduğunu, elem çektiklerini, amcaları olarak vasi olup kendi maddi durumunun da yeterli olmadığını beyanla, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla, küçük davacıların her biri için ayrı ayrı 60.000"er TL maddi, 100.000’er TL manevi tazminatın (davalı ... şirketleri manevi tazminattan sorumlu değil) kaza tarihinden işleyecek avans faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş, ıslah dilekçesi ile maddi tazminat taleplerini davacı ... için 69.964,08 TL"ye, ... için 92.051,66 TL"ye yükseltmiştir.
Birleşen davacı vekili birleşen davada, murisin yolcu olarak bulunduğu, davalılardan...’ün maliki,...’in sürücüsü, ... Sigorta A.Ş.’nin zorunlu trafik sigortacısı olduğu araç ile diğer davalıların sürücüsü ve zorunlu trafik sigortacısı olduğu kamyonun kusurlu olarak çarpışmaları sonucu murisin vefat ettiğini, murisin müvekkilinin eşi olup destekten yoksun kaldığını, müvekkilinin cezaevinde hükümlü olduğunu, elem çektiğini beyanla, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 5.000 TL maddi, 50.000 TL manevi (davalı ... şirketleri manevi tazminattan sorumlu değil) kaza tarihinden işleyecek avans faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş, ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini 145.113,29 TL"ye yükseltmiştir.
Asıl-birleşen davalı ... Group Sigorta A.Ş. vekili, müvekkilinin temerrüde düşmediğini, davacıların destekten yoksun kaldığını kanıtlaması gerektiğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
Asıl-birleşen davalı ... vekili, kazada müvekkilinin kusuru bulunmadığını, sürücü müvekkilinin yanında bulunan yolcu murisin müvekkilinin arkadaşı olup murisin ricası üzerine müvekkili tarafından ücretsiz araca alındığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Asıl-birleşen davalı ...Ş. vekili, müvekkilinin davacıların gerçek destek zararından poliçe limiti ile sınırlı olacağını, hatır taşıması bulunduğunu beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, 1-Asıl davada; davanın kısmen kabulüne, davacı ... için 32.589,00 TL, davacı ... için 32.589,00 TL maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, hükmolunan alacağa davalı ... şirketleri için dava tarihinden itibaren avans faizi, davalı gerçek kişiler yönünden kaza tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmesine, davacı ... için 50.000,00 TL, davacı ... için 50.000,00 TL manevi tazminatın davalı ..., ... ve ..."den kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili ile davacılara verilmesine, fazla istemlerin reddine, 2-Birleşen davada; davanın kısmen kabulüne, 127.146,60 TL nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, hükmolunan alacağa davalı ... şirketleri için dava tarihinden itibaren avans faizi, davalı gerçek kişiler yönünden kaza tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmesine, 50.000,00 TL manevi tazminatın davalı ..., ... ve ..."den kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili ile davacıya verilmesine, fazla istemlerin reddine karar verilmiş; hüküm asıl-birleşen dava davacıları ..., ...,..."a vesayeten ... vekili, asıl-birleşen dava davalısı ... Sigorta A.Ş. vekili, asıl-birleşen dava davalısı ... Group Sigorta A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, davanın müştereken ve müteselsilen sorumluluğa göre açılmış olmasına göre, asıl-birleşen dava davacıları ..., ...,..."a vesayeten ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının, asıl-birleşen dava davalısı ... Sigorta A.Ş. vekili ve asıl-birleşen dava davalısı ... Group Sigorta A.Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Dava trafik kazasından kaynaklanan ölüm nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Destekten yoksun kalma tazminatı Borçlar Kanununun 45/II. (6098 sayılı TBK m. 53) maddesinde düzenlenmiş olup
"Ölüm neticesi olarak diğer kimseler müteveffanın yardımından mahrum kaldıkları takdirde onların bu zararını da tazmin etmek lazım gelir." şeklinde hükme bağlanmıştır. Yasa metninden de anlaşılacağı gibi destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Buradaki amaç, destekten yoksun kalanların desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır. Olaydan sonraki dönemde de, destek olmasa bile, onun zamanındaki gibi aynı şekilde yaşayabilmesi için muhtaç olduğu paranın ödettirilmesidir. Yani haksız bir eylem sonucu desteğini yitiren kimse BK"nın 45/II. (6098 sayılı TBK m. 53) maddesine dayanarak uğradığı zararın ödetilmesini isteyebilir. Davalı destekten yoksun kalmadan ileri gelen somut zararı gidermek zorundadır. Bu nedenle tazminat hesabından önce zarar tutarını belirlemek gerekir. Bunun yanında amaç zarar görenin malvarlığındaki eksilmeyi gidermek olduğuna göre, ölüm nedeniyle desteğini yitirenin elde ettiği çıkarlar varsa, bunların da zarar tutarından indirilmesi gerekir. Aksi halde zarar görenin malvarlığında olaydan önceki duruma göre bir artış meydana gelmiş olur. Buradaki amaç zarar görenin malvarlığını zenginleştirmek değil, desteğini yitiren kişiye ölümden önceki yaşam düzeyini sürdürebilme olanağı tanımaktır.
Destekten yoksunluk zararının hesabında müteveffanın gelirinin belirlenmesi tazminatın doğru tespitinde önemli bir yer tutmaktadır. Davacının maruz kaldığı destekten yoksun kalma zararının belirlenebilmesi için desteğin son gelir durumunun net olarak belirlenmesi gerekir.
Somut olayda muris 4.11.2010 kaza tarihinde 25 yaşında olup, 3 ve 8 yaşlarında iki çocuğu bulunup, 2002 yılından beri evli olduğu birleşen dava davacısı olan eşi 15.2.2009 tarihinden itibaren hüküm kesinleşene kadar tutuklanmış olup, ceza hükmü 15.7.2010 tarihinde kesinleşmiş, toplamda 7 yıl 6 ay hapis cezası almıştır. Dosya kapsamında murisin konsomatris olarak çalıştığı mahkemenin de kabulünde ise de, hüküm gerekçesinde..."ten gelen 13/12/2011 tarihli yazıda konsomatris olarak çalışan bir kişinin 3.000-3.500,00 TL arası aylık gelir elde edebileceği beyan edilmiş ise de, davacıların desteğinin asgari ücretin üstünde bir gelir getireceği açık olup, bunun asgari ücretin iki kabul edilmesinin gerçekçi bir yaklaşım olacağı kanaati oluşmuş olup, 23/03/2015 tarihli raporda asgari ücretin iki
katına göre yapılan hesabın benimsendiği belirtilmiştir. Oysa tüm dosya kapsamında,...’dan gelen yazı cevapları da gözetildiğinde muris çok kısa süreli ve düzensiz olarak masaj salonu ve güzellik salonu gibi farklı yerlerde çalışmış olup gelirinin asgari ücret üzerinde olduğu ispatlanamamıştır. Bu durumda mahkemece desteğin gelirinin asgari ücret üzerinden belirlenmesi gerektiğinin gözetilmemesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
3- Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 818 sayılı BK’nin 43.(6098 sayılı TBK’nin 51.) maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır.
Hakim tazminattan mutlaka indirim yapmak zorunda değilse de, bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir.
Her ne kadar mahkeme gerekçesinde ölen ..."nin içinde yolcu olarak bulunduğu araç sürücüsü..."in alkollü olduğu ve arkadaşı olduğu ileri sürülen ..."nin araca binerken bunu bilebilecek durumda olduğu gibi, araca ücretli yolcu olarak değil, hatır için taşındığı anlaşıldığından hükmedilecek tazminattan takdiren %10 indirim yapılmasının hakkaniyete uygun düşeceğinden bahisle %10 indirim yapılmış ise de, bu indirim yeterli olmayıp hatır taşıması ve müterafik kusur nedeniyle %20 oranında indirim yapılması gerektiğinin gözetilmemesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
4- Yargıtay"ın yerleşmiş uygulamaları ile benimsenen ilkeleri uyarınca, sağ kalan eşin evlenme ihtimalinin belirlenmesinde ... tarafından hazırlanan tablolara itibar edilmekte ve uygulamada yeknesaklık sağlanmaktadır. Hükme esas alınan 23.3.2015 tarihli hesap bilirkişi raporunda rapor tarihi itibariyle davacı eşin evlenme ihtimali %20 olup, kısıtlı olduğu dönem cezası 5 yıl ve olaydan 3 yıl sonra tahliye olacağı düşünülerek bu indirimin yapıldığı belirtilmiştir. Oysa kaza tarihindeki yaşa göre %38 oranı yerine, yerinde olmayan gerekçeyle rapor tarihindeki yaşa göre %20 oranında evlenme ihtimali indirimi yapılması doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
5- Kabule göre de, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “İşletenlerin, bu kanunun 85/1.
maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”; 85/1 maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”; 85/son maddesinde ise, “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesinde de, “Sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder.” şeklinde ifade edilmiştir.
Mahkemece murisin ölümü nedeniyle asıl davada çocukları davacı ... için 32.589,00 TL maddi, davacı ... için 32.589,00 TL maddi, birleşen davada eşi Soner için 127.146,60 TL maddi olarak toplam 192.324,6 TL maddi tazminata hükmedilmiştir. Zorunlu trafik sigortacıları olan asıl-birleşen dava davalısı ... Group Sigorta A.Ş. ile ... Sigorta A.Ş.’nin kaza tarihinde geçerli ölüm halinde kişi başına poliçe limiti 175.000’er TL olup poliçe limiti her bir sigorta şirketi için ayrı ayrı aşıldığı halde, poliçe limitiyle sınırlı sorumlu oldukları gözetilmeksizin hükmedilen maddi tazminatın tamamından diğer davalılarla birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmaları doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl-birleşen dava davacıları ..., ..., ...a vesayeten ... vekilinin tüm temyiz itirazlarının, asıl-birleşen dava davalısı ... Sigorta A.Ş. vekili ve asıl-birleşen dava davalısı ... Group Sigorta A.Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2), (4) ve (5) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle asıl-birleşen dava davalısı ... Sigorta A.Ş. vekili ve asıl-birleşen dava davalısı ... Group Sigorta A.Ş.
vekilinin temyiz itirazlarının, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl-birleşen dava davalısı ... Sigorta A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile asıl ve birleşen davalardaki maddi tazminata ilişkin hükümlerin BOZULMASINA, 1.480,00 TL vekalet ücretinin asıl-birleştirilen dava davacısı ..."dan alınarak duruşmada vekille temsil olunan asıl birleşen davada davalılar ... Sigorta A.Ş., ... Group Sigorta A.Ş ile asıl birleşen davada davalılar ... ve..."e verilmesine ve aşağıda dökümü yazılı 2,20 TL kalan onama harcının temyiz eden asıl ve birleşen davanın davacısından alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden asıl ve birleşen dava davalıları ...ve ... Group Sigorta A.Ş"ye geri verilmesine 20.6.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.