23. Hukuk Dairesi 2013/3568 E. , 2013/4776 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki iflasın ertelenmesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün ... Metal A.Ş.vekili ile süresi içinde müdahiller ... Metal San. ve Tic. A.Ş., Maliye ..., Boğaziçi Elektrik Dağıtım A.Ş.,... Takım San. ve Tic. A.Ş.vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkili şirketin 1996 yılında kurulduğunu, ....000,000,00 TL sermayenin tamamının ödendiğini, Türkiye genelinde mallarını satan 60 perakende ve toptan satış müşterisi bulunduğunu, imalatının %35 inin ihracata yönelik olup, 116 kişinin istihdam edildiğini, 2007 yılının sonlarından itibaren şirketin mali durumunun bozulmaya başladığını, hak edilmiş alacakların faturalandırılması ve tahsilinde zorluklar yaşandığını, sektörde üretim yapan birkaç firmanın batması sonucu ham madde temin eden firmaların etkilendiklerini, ham madde temininin zorlaştığını, satış yapılan firmalardaki alacakların vadesinde tahsil edilememesi nedeniyle kullanılan banka kredilerine ödenen faiz giderlerindeki artışın şirket dengelerini bozduğunu ileri sürerek, müvekkili şirket hakkında iflasın ertelenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan deliller, benimsenen bilirkişi ve kayyım raporları ile tüm dosya kapsamına göre, davacı şirketin iflasının ertelenerek ekonomiye kazandırılmasının, borçlarının belli bir proje plan dahilinde ödenmesinin alacaklıların menfaatine de olduğu, bilançonun aktiflerinin satış değerleri üzerinden düzenlenen ve şirketin gerçek mal varlığını ortaya koyar nitelikte olan mal varlığını tespit ( borca batıklık ) bilançosu kurallarına uygun olarak düzenlendiği, iflasın ertelenme şartlarının gerçekleşmiş olduğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile davacı şirketin iflasının ... yıl süre ile ertelenmesine karar verilmiştir.
Kararı, müdahiller ... Metal San. ve Tic. A.Ş., Maliye ..., ... Elektrik Dağıtım A.Ş.,...Takım San ve Tic. A.Ş. ve ... Metal Tic. ve San. A.Ş. vekilleri temyiz etmiştir.
...) Mahkemece iflasın ertelenmesi talebi hakkında verilen hüküm temyiz eden müdahil ... Metal Tic. ve San. A.Ş. vekiline ....08.2012 günü tebliğ edildiği halde, temyiz dilekçesi İİK.nun 164.maddesinde öngörülen ... günlük yasal süre geçirildikten sonra ....09.2012 tarihinde verilmiştir. Süresinden sonra yapılan temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 01.06.1990 gün ve 1989/... esas, 1990/... karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında ... tarafından da karar verilebileceği kabul edilmiş olmakla, temyiz isteminin reddi gerekmiştir.
...) Dava, borca batıklık nedeniyle iflasın ertelenmesi istemine ilişkindir. İflasın ertelenmesi, borca batık durumda olan bir sermaye şirketinin mali durumunun ıslahının mümkün olması halinde o şirketin iflasının önlenmesini sağlayan bir kurumdur. Şirket ortaklar kurulu tarafından alınan karar sonrasında yapılan talep üzerine mahkemece, bu şirketin öncelikle borca batık durumda olup olmadığı rayiç değerlere göre tespit edilmeli, borca batık durumda ise bu kez ıslahının mümkün olup olmadığı üzerinde durulmalıdır.
Bunun için borçlu şirket tarafından mahkemeye ibraz edilen bilanço ile mali durumun iyileştirilebilmesi amacıyla şirket tarafından bildirilen proje üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak, rayiç değerler ve yapılan araştırma ve inceleme sonucu elde edilen gerçekçi verilere göre bilirkişilerce yeniden oluşturulacak şirket bilançosu ( borca batıklık bilançosu ) da dikkate alınıp bir sonuca gidilmelidir. Zira önerilen iyileştirme tedbirlerinin şirketin mali durumunu düzeltmeye elverişli olup olmadığının belirlenmesi özel ve teknik bir bilgiyi gerektirdiğinden, bu konuda bilirkişinin görüşüne başvurulması icap etmektedir. İflasın ertelenmesine karar verilebilmesi için talepte bulunan şirketin sunduğu iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı olması gerekir. Mali durumun iyileştirilmesi imkanının mevcut olup olmadığı somut vakıalara dayanılarak tespit edilmelidir. Belirsiz nitelikteki emareler erteleme kararı verilmesi için yeterli kabul edilemez.
Dava dilekçesinin ekinde mahkemeye sunulan iyileştirme projesinde davacı şirketin, davadan altı ay önce ticaret siciline tescil edilmiş olan ... Grup A.Ş.’ye ....337.773,70 TL borcunun bulunduğu, anılan şirket tarafından ....06.2010’da davacı şirkete ortak olma teklifinde bulunulduğu, söz konusu alacağını sermaye olarak koyacağı ve sermayenin ....337.773,70 TL’ye yükseltilerek borç miktarının da azaltılacağı belirtilmiş, ....06.2010’da da ortaklar kurulu tarafından bu yönde karar alındığı görülmüştür. Yine ....01.2011 tarihli bilirkişi ek raporunda 03.01.2011 tarihinde davacı şirketin ortaklar kurulu tarafından anılan şirketin alacağının tahsilinden vazgeçerek bu tutar kadar sermaye artırımına iştirak etme yoluyla ortak olunması için karar alındığı belirtilmiştir. Bu kararlara rağmen yaklaşık iki yıl süren yargılama aşaması boyunca bu hususta somut bir adım atılmadığı ve belirtilen şekilde sermaye artırımı yapılmadığı gibi her iki şirket arasında ortaklık yapıları da dikkate alındığında söz konusu borcun gerçek bir borç olup olmadığı anlaşılamamaktadır. Bu durumda, mümkünse her iki şirketin, mümkün olmadığı takdirde davacı şirketin kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmak ve açıklamalı ek rapor alınmak suretiyle her iki şirket arasındaki ticari ilişkinin ve borcun kaynağının ne olduğu, fiktif bir borç olup olmadığı, mahkemenin kabulünde olan şirketin 776.591,50 TL ’lik borca batıklık miktarı
üzerindeki etkisinin net olarak ortaya konulmasının sağlanması, varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığından, bozmayı gerektirmiştir.
Öte yandan, dosya içinde, iflas erteleme talebinin İİK"nun 179/a maddesinin atfıyla 166/... maddesine uygun olarak ilanı için tensip zaptında karar alınmış ise de dosya kapsamından Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildiğine dair bilgi ve belgeye rastlanamadığından, bu eksiklik giderilmeden hüküm kurulmuş olması da doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenle müdahil ... Metal Tic. ve San. A.Ş. vekilinin temyiz isteminin süre yönünden reddine, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, müdahiller . ... San. ve Tic. A.Ş., Maliye ..., ... Elektrik Dağıtım A.Ş. ile ... Takım San ve Tic. A.Ş. vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, BOZULMASINA, peşin harçların istek halinde iadelerine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08.07.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.