MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili ve süresinden sonra katılma yolu ile davalı ... Turizm Ltd Şti vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, müvekkili...e ait... plaka sayılı araç ile davalı ... ... idaresindeki, davalı ... Turizm Ltd. Şirketi"ne ait olup davalı ... şirketi tarafından sigortalı bulunan. ... plaka sayılı aracın çarpışması sonucu meydana gelen trafik kazası neticesinde müvekkillerinin yaralandığını, müvekkiline ait araçta hasar meydana geldiğini, kazanın meydana gelmesinde davalılara ait araç sürücüsünün kusurlu olduğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 17.964,00 TL hasar bedelinin kaza tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tüm davalılardan, her bir müvekkili için ayrı ayrı 2.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı ... şirketi dışındaki diğer davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, yargılama sırasında maddi tazminat talebini 25.000,00 TL"ye yükseltmiştir.
Davalılar vekilleri, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece,davanın kısmen kabulü ile; 3.485,00 TL hasar tazminatının davalılar... ve ... Şirketinden 16.07.2010 tarihinden itibaren faiz işletilerek - Davalı ...Ş"nin ise hasarın 3.187.50 TLik bölümünden ve dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılardan müteselsilen tahsili ile davacı ..."e verilmesine, manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulü ile 500,00’er TL manevi tazminatın dava tarihinden yasal faizi
ile birlikte davalılar... ve ... Şirketinden müteselsilen tahsili ile davacıların her birine verilmesine
karar verilmiş,hüküm süresi içinde davacılar vekili ve süresinden sonra katılma yolu ile davalı ... Turizm Ltd Şti vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Davalı ... Turizm Ltd Şti vekilinin katılma yoluyla temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Davalı ... Turizm Ltd Şti vekiline mahkeme hükmünün 20.10.2014 tarihinde, davacının temyiz dilekçesinin 17.11.2014 tarihinde tebliğ edildiği; davalı ... Turizm Ltd Şti vekilinin 04.12.2014 tarihinde UYAP"ta onaylanarak aynı gün harcını yatırmış olduğu temyize cevap dilekçesinde hükme ilişkin itirazlarını ileri sürerek yerel mahkeme kararını katılma yoluyla temyiz ettiği; davalı ... Turizm Ltd Şti vekilinin temyiz dilekçesinin, HUMK"un 432. maddesinde öngörülen 15 günlük yasal süre ve HUMK"un 433. maddesinde öngörülen 10 günlük yasal süre geçirildikten sonra 04.12.2014 tarihinde temyiz defterine kaydedildiği anlaşıldığından, süresinden sonra yapılan temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 01.06.1990 gün ve 3/4 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca, Yargıtayca da bu yolda karar verilebileceğinden, davalı ... Turizm Ltd Şti vekilinin süresinden sonra yaptığı temyiz isteminin reddi gerekmiştir.
Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
2-Mahkemece toplanıp değerlendirilen delillere, özellikle, oluşa ve dosya içeriğine uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranının hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına ve manevi tazminatın takdirinde B.K.nun 47.maddesindeki özel haller dikkate alınarak hak ve nesafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına göre, davacılar vekilinin aşağıdaki bent dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
3-Davacılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacı aracı ... plakalı 1998 model...otomobil olup 16.07.2010 tarihinde davalı aracıyla karıştığı
kazada hasarlanmıştır. Hükme esas alınan bilirkişi raporuna göre kazanın meydana gelmesinde davacı taraf %75, davalı sürücü %25 oranında kusurludurlar. Davalı aracının dava dışı trafik sigortası şirketi olan ... Sigorta Şirketi nezdinde düzenlenen ekspertiz raporunda, aracın ağır hasarlı olduğu, KDV hariç 13.327,00 TL onarım gideri bulunduğu, piyasa rayicinin 25.000 TL, olduğu tespit edilmiş olup anılan ekspertiz raporunda araç için pert değerlendirmesi yapılmamıştır. Hasarlı araç, davacı tarafından gümrüğe terk edilmiş; Gümrük Bakanlığınca ihale yolu ile 19.900 TL"ye 3.kişiye satılmıştır. Davacı vekili davalı tarafın olayda tamamen kusurlu olduğunu ileri sürerek, maddi hasar bedelinin 17.964 TL olduğunu belirterek bu miktarın davalılardan tahsilini talep etmiş,mahkemece alınan bilirkişi raporunda aracın pert olması gerektiği ve rayiç değerinin 25.000,00 TL olduğunun tespitinden sonra ise talebini 25.000,00 TL olarak ıslah etmiştir.
Mahkemece, hasar konusunda alınan bilirkişi raporunda aracın KDV dahil onarım giderinin 13.460,89 TL olduğu, piyasa rayicinin 25.000 TL, sovtaj bedelinin 12.500 TL olduğu, aracın pertinin uygun bulunduğu belirtilmiştir. Davacı vekili, aracın pert olduğundan gümrüğe bırakıldığını ileri sürmüş, mahkemece, aracın onarım bedeli olarak belirlenen 13.460,89 TL nin davalı kusur oranı olan %25 e karşılık gelen 3.485,00 TL lik kısmı için davalılar ... Turizm Ltd Şti ve... yönünden dava kısmen kabul edilmiştir.
Bir trafik kazası sonunda tamamen kullanılmaz hale gelen ve eski duruma getirilmesi olanaksız olan araç, tamamen yok olmuş sayılır. Eski duruma getirilmesi olanaklı olmakla birlikte, onarım giderleri aracın sürüm değerinden çok ise sorumluluk açısından nesne tamamen yok olmuş gibi değerlendirilmelidir. Yabancı plakalı motorlu araçların kazadan sonra gümrüğe terk edilmesi, her zaman, bunların tamamen yok olmuş sayılacağı anlamına gelmez.
Bu durumlarda, aracın kullanılmaz durumda olup olmadığı ve kullanılacak durumda ise onarım olanağının olup olmadığı gözetilmelidir. Onarımı olanaklı olmasına rağmen gümrüğe terk edilmiş araçlardaki zararı Türkiye"deki onarım giderleri ile kayıtlı olduğu ülkedeki piyasa değeri karşılaştırılarak hangisi az ise ona göre belirlenmelidir. Motorlu aracın tamamen yok olduğu durumda zarar, kural olarak, olayın meydana
geldiği andaki ve durumundaki gerçek sürüm değerine göre belirlenir. Motorlu araç, yabancı plakalı olup ülkemize geçici olarak girmiş bulunuyorsa, değeri kayıtlı olduğu ülkedeki sürüm değeridir. Hasarlı olsun veya olmasın yurda geçici olarak sokulan araçların belli bir süre içinde yurtdışına çıkarılması, yasaların gerektirdiği zorunluluktur. O halde, hasarlı aracın haksız eylemi işleyene terki olanaksızdır. Bundan başka hasarlı aracın büyük giderlere katlanarak yurtdışına çıkarılmasının mağdurdan istenmesini tazminat hükümleri engeller. Belki de hasarlı aracın nakil ücreti, hurda değerini aşacaktır. Öte yandan zarar görenden böyle bir külfete katlanmasının istenmesi iyiniyet kurallarına aykırı düşecektir.
Bu durumda mahkemece, öncelikle davacıya ait ... plakalı hasarlı aracın davacı tarafından gümrüğe bırakılması gözönüne alınarak ... veya ... Fen Heyeti gibi kurum veya kuruluşlardan seçilecek konusunda uzman bilirkişi veya bilirkişi kurulundan, yukarıda detaylı olarak izah edilen yönteme göre davacı zararının tespiti hususunda ayrıntılı, gerekçeli, denetime elverişli bir rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu biçimde eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Turizm Ltd Şti vekilinin katılma yoluyla temyiz dilekçesinin süre yönünden REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ... Tur. Ltd. Şti"ne geri verilmesine 20.06.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.