MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
...

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

Yargıtay bozma ilamında özetle; “Mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin yeterli olmadığı belirtilerek, davacı adına senetsizden ne kadar taşınmaz mal tescil edildiğinin sorulup belirlenmesinden sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişi ve taraf tanıkları ile 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulu ve kadastro fen bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılması, bilirkişilerden taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin ve ne zamandan beri ekonomik amacına uygun olarak zilyet ve tasarruf edildiğinin tespitine yönelik maddi bulgulara ve bilimsel gerekçelere dayalı rapor alınması, fen bilirkişisine keşfi izlemeye elverişli harita düzenlettirilmesi, beyanlar arasında çelişki bulunması halinde çelişkilerin giderilmesi, bundan sonra tüm delillerin birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, çekişmeli 162 ada 44 ve 46 parselde kayıtlı Hazine adına tescil görmüş taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, çekişmeli 162 ada 39 parselde kayıtlı taşınmazın 29.05.2017 tarihli fen bilirkişi raporunda yer alan krokideki (B) harfi ile gösterilen 6.903,65 metrekare bölümünün davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde, bozma gerekleri yerine getirilmemiştir. Oysaki, bozma ilamına uyulmakla, bozma ilamı lehine olan taraf yararına usulü müktesep hak oluşacağından, bu hakkın zedelenmemesi için bozma ilamının gereklerinin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Uyulmasına karar verilen bozma ilamında, davacı adına aynı çalışma alanında senetsizden mal iktisap edilip edilmediğinin Tapu Müdürlüğünden sorulması ve ziraatçi bilirkişi kurulundan, çekişmeli 162 ada 44 ve 46 parsel sayılı taşınmazların ham toprak vasfında olduğu dikkate alınarak, taşınmazın mevcut durumu, tarım arazisi olup olmadığı ve tarımsal faaliyet yürütülüp yürütülmediği, yürütülüyorsa süresi ve şekli hususunda rapor alınması gereğine değinilmiş olup, bozma ilamı sonrası yapılan yargılama sırasında davacının adına senetsizden kayıtlı tapu kayıtları dosya arasına alınmış ve davacı adına 94.645,42 metrekare taşınmaz olduğu tespit edilmişse de, taşınmazların kadastro tutanakları da getirtilerek denetlenmemiştir. Ayrıca çekişmeli 162 ada 39 parsel sayılı taşınmazın kadastro tutanağında 1984 yılında terk edilmesi nedeniyle Hazine adına tespit edildiği belirtildiği halde, bu hususu mahalli bilirkişi ve tanıklardan sorularak açıklığa kavuşturulmamış ve taşınmazın niteliğini belirlemekten uzak ziraatçi bilirkişi kurulu raporuna ve mahalli bilirkişi ve tanıkların soyut beyanlarına dayanılarak hüküm kurulması cihetine gidilmiştir.
Hal böyle olunca; doğru sonuca varılabilmesi için Mahkemece öncelikle, davacı adına senetsizden kayıtlı bulunan taşınmazların tapu kayıtları ve kadastro tutanakları tüm tedavülleriyle birlikte getirtilerek 3402 sayılı Kadastro Kanunu" nun 14. maddesindeki sulu ve kuru arazide senetsizden edinilebilecek taşınmaz miktarı sınırının aşılıp aşılmadığı denetlenmeli, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu ve fen bilirkişisinin katılımı ile yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşifte dinlenilecek yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, çekişmeli taşınmazların dava tarihinden önceki niteliği, zilyedinin kim olduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, varsa imar-ihya işleminin kim tarafından ne zaman ve ne şekilde yapıldığı, çekişmeli 162 ada 39 parsel sayılı taşınmazın ise 1984 yılından önce kullanımının kimde olduğu, terk edilip edilmediği hususları sorularak maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, yerel bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde yüzleştirme de yapılmak suretiyle çelişkinin giderilmesine çalışılmalı; ziraatçi bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazların toprak yapısını, bitki örtüsünü, önceki ve şimdiki niteliğini, zirai durumunu, kültür arazisi niteliğinde olup olmadığını, taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresini, imar- ihyaya konu edilmişse imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir, somut verilerek ve bilimsel esaslara dayanan, ayrıntılı ve gerekçeli rapor aldırılmalı, çekişmeli taşınmazların değişik yönlerden ve komşu taşınmazlar ile arasındaki sınırları gösterecek şekilde çekilmiş yakın plan renkli fotoğrafları hakim tarafından onaylandıktan sonra dosyasına konulmalı; fen bilirkişisine, keşfi takibe ve denetlemeye imkan verir rapor ve kroki düzenlettirilmeli, bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin, eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi, kabule göre de; çekişmeli 162 ada 39 parsel sayılı taşınmaz yönünden tapu kaydının iptaline karar verilmeden doğrudan tecil karar verilmesi de isabetsiz olup temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05.02.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.