KARA R                  

          Davacı      : S. K.

          Vekili     : Av. E. Y.

          Davalı   : Mamak Belediye Başkanlığı

          Vekili     : Av. F. E.

          O L A Y                                                : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının Ankara ili, Mamak          İlçesi, Şirintepe Mahallesi, 1... Cadde No: ... adresinde yer alan gecekondu için davacının 2981 sayılı Yasa kapsamında yaptığı başvuru sonucunda 3220 ada, 93 parsel sayılı taşınmazdan davacı adına düzenlenen tapu tahsis belgesinin davacıya ait gecekondunun başka şahıslara ait taşınmaz üzerinde kaldığının tespit edilmesi üzerine iptal edildiği gerekçesiyle idareye arsa için ödenmiş bulunan tüm bedellerin güncellenerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 100,00 TL zararın yasal faizi ile birlikte davalı kurumdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesi istemiyleadli yargı yerinde dava açmıştır.

          Davalı belediye vekilince verilen cevap dilekçesinde davada idari yargının görevli olduğu ileri sürülerek, görev itirazında bulunulmuştur.

          ANKARA 24. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ : 16.04.2018 gün ve E:2018/45 sayı ile; uyuşmazlığın davacının tapu tahsis ve tapu bedellerinin, harç ve giderlerinin güncellenmiş değerlerinin tahsili istemine ilişkin olduğu gerekçesiyle tahkikat aşamasına geçilmesine karar vererek, davalı vekilinin görev itirazını reddetmiştir.

          Davalı vekilinin olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması yolundaki 27.04.2018 havale tarihli dilekçesi üzerine dava dosyası Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

          DANIŞTAY BAŞSAVCISI : "...2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun, imar ve gecekondu mevzuatına aykırı olarak inşa edilmiş ve inşa halindeki bütün yapılar hakkında uygulanacak işlemleri düzenlemek ve bu işlemlere dair müracaat, tespit, değerlendirme, uygulama ve duyuru esaslarını ve ilgili diğer hususları belirlemek amacını taşımakta olup, valilik veya belediyelerce yetki ve sorumluluk alanlarında ıslah imar düzenlemeleri yapılmak suretiyle, yeniden gecekondu yapılmasının önlenmesi için temin edilecek arsaların ve muhafazası mümkün görülen gecekonduların Yasa’da öngörülen usul ve esaslara göre hak sahipliği belirlenen kişilere verilmesine olanak sağlamıştır.

          Anılan Yasa’nın 8.maddesinde, imar mevzuatına aykırı yapılarla gecekondular için tespit işlemleri yapılacağı, bu tespit kapsamına, temel inşaatı tamamlanmış veya sömel betonları dökülmüş olmak kaydı ile Hazine, belediye, il özel idarelerine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare etmekte olduğu arsa ve arazilerdeki inşaatına Kanunun 14 üncü maddesinin (f) fıkrasındaki tarihlerden önce başlanmış mesken, kısmen işyeri ve konut olarak kullanılan veya evvelce konut olarak kullanılıp sonra işyerine çevrilen gecekondular ile imar mevzuatına, ruhsat ve eklerine aykırı tüm yapıların dâhil olduğu; 9.maddesinin (b) fıkrasında, arsa bedelinin ilgili kuruluşa peşin veya engeç 4 yıl içinde oniki eşit taksitle, bu Kanun hükümlerince çıkarılacak Yönetmelikte belirtilen esaslara göre ödeneceği; 10. maddesinin (a) fıkrasında. Tapu tahsis belgesinin, ıslah imar planı veya kadastro planlan yapıldıktan sonra hak sahiplerine verilecek tapuya esas teşkil edeceği; 15. maddesinin 2.fıkrasında, temel inşaatı tamamlanmış veya sömel betonları dökülmüş gecekonduların kendi katı içinde tamamlanması için "ruhsat" ve bitimini tevsikan da "kullanma izin belgesi" düzenleneceği, hükümlerine yer verilmiş; 2981 sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin 19/H maddesinde de, 2981 sayılı Kanunun yukarıda sözü edilen 15/2 maddesine paralel biçimde; “Temel inşaatı tamamlanmış veya sömel betonları atılmış durumdaki gecekondular ile imar mevzuatına aykırı yapıların, kendi katı içinde tamamlanması için, harçların ödenmesinden sonra, inşaat ruhsatı düzenlenir. Ruhsata uygun olarak bina tamamlandığında yapı kullanma izni verilir. / Kat kolonlarının yarısından fazlası dökülmüş olan imar mevzuatına aykırı yapıların bu katının tamamlanması için de bu hüküm uygulanır.” düzenlemesi yer almıştır.

          İdari işlemler, idari makam ve mercilerin idari faaliyet alanında idare hukuku çerçevesinde, tek taraflı irade açıklamasıyla hukuk âleminde sonuç doğuran kesin ve yürütülmesi zorunlu nitelikte tasarruflardır.

          2981 sayılı yasa uyarınca yapılan tespit ve değerlendirme sonucunda, öngörülen koşullara uygunluğu saptanan ilgililere arsa veya hisse tahsis etmek ve bunlar adına tapuya tescil ettirmek, koşullan taşımayanların istemlerini ise reddetmek yetkisine sahip olan idarenin söz konusu uygulama işlemleri de bu kapsamda, kamu gücüne dayalı, re’sen ve tek yanlı nitelik taşıyan idari işlemlerdendir.

          Anayasa’nın 125. maddesinin son fıkrasında, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu kurala bağlanmış; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2/1-b. maddesinde, idari eylem ve işlemlerden dolayı hakları ihlal edilenler tarafından açılan tam yargı davaları, idari dava türleri arasında sayılmıştır.

          İdari işlem ve eylemlerden doğan zararların tazmini taleplerinin ise, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu"nun 12 ve 13"üncü maddeleri uyarınca, İdari Yargı yerlerinde açılacak tam yargı davalarına konu edilmeleri, anılan yasa hükümlerinin gereğidir.

          Dosyanın incelenmesinden, Ankara İli, Mamak İlçesi, Şirintepe Mahallesi, 1025 (eski 2 cadde) üstü No: 108 adresinde yer alan gecekondu için davacının 2981 sayılı Yasa kapsamında yaptığı başvuru sonucunda 3220 ada, 93 parsel sayılı taşınmazdan 77 m2 yer tahsis edilerek adına tapu tahsis belgesi düzenlendiği ve arsa bedeli olarak 26.950 TL "nın davalı idareye ödendiği, söz konusu taşınmazın Yeni Mamak Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı içerisinde kaldığı ve şahıslar adına kayıtlı olduğunun tespit edilerek davacı adına düzenlenen tapu tahsis belgesinin iptal edildiği gerekçesiyle davalı idareye arsa için ödenmiş bulunan tüm bedel, harç ve giderlerin güncellenerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 100,00 TL zararın yasal faizi ile birlikte davalı kurumdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesi istemiyle bu davayı açtığı anlaşılmıştır.

          Bu belirlemeler karşısında, davacı tarafından bedeli ödendiği halde adına tapusu düzenlenmeyen taşınmaz için ödenen bedel ve masraflar karşılığı olarak uğranıldığı ileri sürülen zararın tazmini istemiyle bu davanın açıldığı sonucuna varıldığından, 2981 sayılı Yasa uyarınca tesis edilen işlemlerden doğan zararın tazminine ilişkin uyuşmazlığın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu"nun 2"nci maddesinin l"inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamına girdiğine kuşku bulunmadığından, davanın İdari Yargı yerinde çözümlenmesi gerekmektedir” şeklindeki gerekçe ile 2247 sayılı Yasanın 10"uncu maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

          Benzer dosyalarda verilen emsal kararlar ile Yargıtay Başsavcılığının bu dosyalardaki görüşleri nazara alınarak, Başkanlıkça 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre ayrıca Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın yazılı düşüncesi alınmasına gerek görülmemiştir.

          İNCELEME VE GEREKÇE :

          Uyuşmazlık Mahkemesi’nin, Başkan Hicabi DURSUN, Üyeler: Şükrü BOZER, Mehmet AKSU, Birol SONER, Süleyman Hilmi AYDIN, Aydemir TUNÇ ve Nurdane TOPUZ"un katılımlarıyla yapılan 26.11.2018 günlü toplantısında:

          l-İLK İNCELEME :

          Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; davalı Mamak Belediyesi vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde Davalı vekilince başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısınca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından, görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

  II-ESASIN İNCELENMESİ : Raportör-Hakim Engin SELİMOĞLU’nun, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

          Dava, 2981 sayılı Yasa kapsamında, arsa bedeli ödedikten sonra davacıya verilen tapu tahsis belgesinin taşınmazın başka şahısların tapulu arazisi üzerinde kaldığı gerekçesiyle iptal edilmesinden sonra, davacının ödediği paranın kendisine iadesine dair başvurularının sonuçsuz kaldığını ileri sürerek şimdilik bu bedelden 100,00 TL"nin yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

          2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun, imar ve gecekondu mevzuatına aykırı olarak inşa edilmiş ve inşa halindeki bütün yapılar hakkında uygulanacak işlemleri düzenlemek ve bu işlemlere dair müracaat, tespit, değerlendirme, uygulama ve duyuru esaslarını ve ilgili diğer hususları belirlemek amacını taşımakta olup, valilik veya belediyelerce yetki ve sorumluluk alanlarında ıslah imar düzenlemeleri yapılmak suretiyle, yeniden gecekondu yapılmasının önlenmesi için temin edilecek arsaların ve muhafazası mümkün görülen gecekonduların Yasa’da öngörülen usul ve esaslara göre hak sahipliği belirlenen kişilere verilmesine olanak sağlamıştır.

          Nitekim, anılan Yasa’nın 8.maddesinde, imar mevzuatına aykırı yapılarla gecekondular için tespit işlemleri yapılacağı, bu tespit kapsamına, temel inşaatı tamamlanmış veya sömel betonları dökülmüş olmak kaydı ile Hazine, belediye, il özel idarelerine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare etmekte olduğu arsa ve arazilerdeki inşaatına Kanunun 14 üncü maddesinin (f) fıkrasındaki tarihlerden önce başlanmış mesken, kısmen işyeri ve konut olarak kullanılan veya evvelce konut olarak kullanılıp sonra işyerine çevrilen gecekondular ile imar mevzuatına, ruhsat ve eklerine aykırı tüm yapıların dahil olduğu; 9.maddesinin (b) fıkrasında, arsa bedelinin ilgili kuruluşa peşin veya engeç 4 yıl içinde oniki eşit taksitle, bu Kanun hükümlerince çıkarılacak Yönetmelikte belirtilen esaslara göre ödeneceği; 10. maddesinin (a) fıkrasında, Tapu tahsis belgesinin, ıslah imar planı veya kadastro planları yapıldıktan sonra hak sahiplerine verilecek tapuya esas teşkil edeceği; 15. maddesinin 2.fıkrasında, temel inşaatı tamamlanmış veya sömel betonları dökülmüş gecekonduların kendi katı içinde tamamlanması için "ruhsat" ve bitimini tevsikan da "kullanma izin belgesi" düzenleneceği, hükümlerine yer verilmiş; 2981 sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin 19/H maddesinde de, 2981 sayılı Kanunun yukarıda sözü edilen 15/2 maddesine paralelbiçimde; “Temel inşaatı tamamlanmış veya sömel betonları atılmış durumdaki gecekondular ile imar mevzuatına aykırı yapıların, kendi katı içinde tamamlanması için, harçların ödenmesinden sonra, inşaat ruhsatı düzenlenir. Ruhsata uygun olarak bina tamamlandığında yapı kullanma izni verilir. / Kat kolonlarının yarısından fazlası dökülmüş olan imar mevzuatına aykırı yapıların bu katının tamamlanması için de bu hüküm uygulanır.” denilmiştir.

          Anılan Mevzuat uyarınca yapılan tespit ve değerlendirme sonucunda, öngörülen koşullara uygunluğu saptanan ilgililere arsa veya hisse tahsis etmek ve bunlar adına tapuya tescil ettirmek, koşulları taşımayanların istemlerini ise reddetmek yetkisine sahip olan idarenin söz konusu uygulama işlemleri, kamu gücüne dayalı, re’sen ve tek yanlı nitelik taşımaktadır.

            Anayasa’nın 125. maddesinin son fıkrasında, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu kurala bağlanmış; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2/1-b. maddesinde, idari eylem ve işlemlerden dolayı hakları ihlal edilenler tarafından açılan tam yargı davaları, idari dava türleri arasında sayılmıştır.

          Dosyanın incelenmesinde; davacının gecekondusu için 2981 sayılı Yasa kapsamında yaptığı başvuru sonucunda, 3220 ada, 93 parsel sayılı taşınmazdan 77 m2 yer tahsis edilerek adına tapu tahsis belgesi düzenlendiği ve davacının arsa bedeli olarak davalı idareye 26.950 TL ödediği, söz konusu taşınmazın Yeni Mamak Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı içerisinde kaldığı ve şahıslar adına kayıtlı olduğunun tespit edilerek davacı adına düzenlenen tapu tahsis belgesinin iptal edildiği gerekçesiyle davalı idareye arsa için ödenmiş bulunan tüm bedel, harç ve giderlerin güncellenerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 100,00 TL zararın yasal faizi ile birlikte davalı kurumdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesi istemiyle bu davayı açtığı anlaşılmıştır.

          Belirtilen durum karşısında, 2981 sayılı Yasa uyarınca tesis edilen işlemler sonucunda tapusu verilmeyen taşınmazın rayiç değerinin ödenmemesi nedeniyle, idarenin tazmin sorumluluğunun bulunup bulunmadığının idare hukuku ilkelerine göre saptanması gerekeceğinden; 2981 sayılı Yasa’da öngörülen düzenlemeler ile buna dayalı imar uygulamasından doğan zararın giderilmesi istemine ilişkin bulunan davanın görüm ve çözümünde idari yargı yerleri görevli bulunmaktadır.

          Mahkememizin emsal nitelikteki 02/05/2011 gün ve 2010/340 Esas, 2011/80 Karar sayılı ilamı da bu doğrultudadır.

          Belirtilen nedenlerle Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile Ankara 24. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 16.04.2018 tarih ve E:2018/45 sayılı görevlilik kararının kaldırılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

          S O N U Ç : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile Ankara 24. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 16.04.2018 tarih ve E:2018/45 sayılı GÖREVLİLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 26.11.2018 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

      Başkan                               Üye                               Üye                              Üye

       Hicabi                              Şükrü                          Mehmet                          Birol     

    DURSUN                           BOZER                         AKSU                          SONER         

                                                  Üye                                Üye                              Üye   

                                         Süleyman Hilmi                 Aydemir                        Nurdane

                                               AYDIN                          TUNÇ                          TOPUZ