23. Hukuk Dairesi 2013/3451 E. , 2013/4657 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasında görülen sıra cetveline itiraz davası sonucunda verilen hükmün bozulmasına ilişkin Dairemizin ......2013 gün ve 2012/6035 Esas, 2013/461 Karar sayılı ilamının karar düzeltme yoluyla incelenmesi davacı vekilince istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü:
- KARAR -
Davacı vekili,...’a ait taşınmazın satışından sonra düzenlenen sıra cetvelinde üst sıraya alınan alacaklı lehine tesis edilen ipoteğin, davalının ... Kargo Tic.Ltd.Şti. ve ... Uluslararası Taş. ve Tic. A.Ş."ye verdiği borcun teminatını teşkil ettiğinin belirtildiğini, böyle bir borcun bulunup bulunmadığının davalı yanca ispatlanması gerektiğini ve bir yıllık süre için tesis edilen ipoteğin, taşınmazın paraya çevrildiği tarih itibariyle geçerliliğini yitirdiğini ileri sürerek, sıra cetvelinin davalıya pay ayrılmasına ilişkin kısmının iptali ile müvekkili banka alacağının ikinci sıraya ayrılan paydan ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili ipoteğin, borçlu ..."ın müvekkillinden aldığı ....250.000,- TL"nin teminatı olmak üzere tesis edildiğini, kayıtsız şartsız para borcu ikrarını içerir nitelikteki ipotek akit tablosu ile borçlu hakkında ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı ... takibi başlattıklarını, müvekkillerinin alacağının varlığı bakımından bu resmi senedin kesin delil teşkil ettiğini, ipotek senedindeki bir yıllık ibaresinin, faizsiz olarak tesis edilen ipoteğe bir yıl sonra faiz uygulanacağını ifade ettiğini, zira Türk Medeni Kanunu"nun 864 üncü maddesi gereği ipoteğin tesisinden itibaren alacak için zamanaşımının işlemeyeceğini, öte yandan müvekkilinin ... Kargo Tic.Ltd.Şti. ve ... Uluslararası Taş. ve Tic. A.Ş. isimli şirketlerden alacağı bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece davanın kabulü ile sıra cetvelinde davalı alacaklının yerinin iptaline dair verilen karar taraf vekillerinin temyiz itirazı üzerine Dairemizce bozulmuştur.
Bu kez, davacı vekili kararın düzeltilmesini istemiştir.
Dava dışı borçlu tarafından davalı lehine tesis edilen ipoteğin resmi senedinde, ipoteğin ... Kargo Tic. Ltd. Şti. ve ... Uluslararası Taşımacılık Tic. AŞ.’nin borçlarının teminatını teşkil etmek üzere alınan paranın teminatını teşkil ettiği ve bunun da bir yıl süreli olduğu açıkça gösterilmiştir. Süreli ipotek, sürenin sona ermesi ile teminat fonksiyonunu yitirir (Köprülü, B./ Kaneti, S.: Sınırlı Aynî Haklar, ....b., ... 1982-1983, s. 347) ve tapudan terkin edilmemesi nedeniyle görünümde mevcut olsa bile, kendisine hukuken bir değer atfedilemez.
Somut olayda davalı yan adı geçen şirketlerden alacağının bulunmadığını açıkça beyan ettiğine ve istem tarihi itibariyle ipotek süresi geçtiğine göre, ipoteğin şeklen ve içerik olarak teminat fonksiyonu ifa edemeyeceği anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan sıra cetveline itirazda öncelikle sıraya yönelik ve şikâyet niteliğindeki itirazların incelenmesi, bunların yerinde olmadığının tesbiti halinde alacağın varlığına ve miktarına yönelik itirazların incelenmesine geçilmesi gerektiği genel bir ilke ise de, bu ilke özellikle taraf sıfatının tesbiti için önem taşıdığından, bozma kararında bu yöne ilişkin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına dair karar verilmiş olması da doğru olmamıştır. Hem sıraya yönelik şikâyet nitelikli itirazlar ve hem de maddi hukuka yönelik itirazlar sıralı olarak incelenebilir.
Bu itibarla mahkemenin davayı kabul etmesinde bir isabetsizlik yok ise de sıra cetvelinde davalıya ayrılan paydan öncelikle davacı alacağının karşılanmasına, artan tutar olursa, bunun davalıya bırakılmasına karar verilmesi gerekirken, davalının yerinin iptaline şeklinde karar vermiş olması bozmayı gerektirmektedir. Temyiz incelemesi üzerine hükmün başka gerekçe ile bozulduğu anlaşıldığından davacı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin ....01.2013 gün ve 2012/6035 E., 2013/461 K. sayılı kararının kaldırılmasına ve hükmün yukarıda belirtilen gerekçe ile bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle davacı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin ....01.2013 gün ve 2012/6035 E., 2013/461 K. sayılı kararının kaldırılmasına ve hükmün yukarıda belirtilen gerekçe ile BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, 04.07.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.