MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, asıl davanın kabulüne ve birleşen davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davacılar vekilleri ve davalılar vekilleri tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Asıl davada, davacı vekil; davalılara ait olan ve davalı ... şirketinin sigortaladığı yan binadaki işyerinde çıkan yangının, davacının işyerine sirayet etmesi sonucu, davacının işyerindeki tüm emtea ve demirbaşın yandığını, tespit raporuyla davacının zararının 274.155,25 TL. olarak saptandığını, kusuruyla zarara sebep olan davalılar ile sigortacılarının zarardan sorumlu olduğunu belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak ve davalı sigortacı poliçe limitiyle sınırlı biçimde zarardan sorumlu olmak kaydıyla, 10.000,00 TL"nin dava tarihinden işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiş; 23.02.2011 tarihli ıslah dilekçesiyle, taleplerini 187.855,00 TL"ye yükselterek, ıslahla artırılan bedelin, sigorta şirketi dışındaki davalılardan olay tarihinden işleyecek ticari faiziyle birlikte müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Birleşen davada, davacı vekili; asıl davaya konu yangın olayında, davalılara ait yerin üst katında bulunan, davacının kiracı olarak kullandığı işyerinde hasar oluştuğunu, tüm emteanın yandığını, tespit raporunda davacının zararının
722.074,91 TL. olarak saptandığını belirterek, davalı sigortacı poliçe limitiyle sınırlı sorumlu olmak kaydıyla, yanan mal bedeli 614.847,91 TL, ikame malların nakliye bedeli 15.000,00 TL. ve kar kaybı nedeniyle 92.227,00 TL. olmak üzere toplam 722.074,91 TL"nin olay tarihinden işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalı ...Ş. ve ... vekili, davalı ...nin olayla ve taraflarla ilgisi bulunmadığından şirkete husumet düşmeyeceğini, yangında davalıların kusuru bulunmadığını, davalının taşınmazı kiracı olarak kullandığını ve bina elektrik tesisatının taşınmaz maliki tarafından yaptırıldığını, elektrik tesisatının fenne uygun döşenmemiş olmasından davalıların sorumlu tutulamayacağını, istenen tazminatın fahiş olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... şirketi vekili, diğer davalı şirkete ait işyerini ... Paket Sigorta Poliçesiyle sigortaladıklarını, poliçe gereği yangın infilak mali sorumluluk limitinin 4.800,00 TL. olduğunu, sigortalının kusuru oranında ve limitle sınırlı olarak zarardan sorumlu olduklarını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; asıl davanın kabulü ile davalı ... Sigorta A.Ş. 1.453,23 TL"lik kısmından sorumlu olmak üzere 10.000,00 TL"nin dava tarihinden, 175.855,00 TL"nin 23.02.2011 ıslah tarihinden işleyecek ticari faiziyle birlikte toplam 187.855,00 TL"nin davalılardan müteselsilen tahsiline, davalı ... Sigorta hakkındaki fazlaya ilişkin talebin reddine, tahsilde tekerrüre meydan verilmemesine; birleşen davanın kısmen kabulü ile davalı ... Sigorta A.Ş. 3.346,77 TL"lik kısmından sorumlu olmak üzere toplam 614.847,91 TL"nin olay tarihinden işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine, tahsilde tekerrüre meydan verilmemesine karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili, davacı ... Oyuncak Ltd. Şti. vekili, davalı ...Ş. vekili, davalılar ... Yapı A.Ş. ve ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; davaya konu yangının çıkış yerinin davalı tarafa ait dükkan olduğunun tüm raporlarla saptanmış olması ve ...nin ünvanıyla işletilen işyerinde yangının çıkmış olması nedeniyle davalıların zarardan sorumluluklarına hükmedilmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına göre; davalı ...Ş. vekilinin tüm temyiz itirazlarının, davalı ...Ş. ve ... vekilinin aşağıdaki
bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Birleşen davada, davacı ... Oyuncak Ltd. Şti"ye ait depo vasfındaki yere yangının sirayet etmesi sonucu emteanın yandığı gerekçesiyle zararın tazmini istenilmiştir. Davacıya ait depoda bulunan ve olayda yanan emtea nediyle davacının uğradığı zarar miktarının belirlenmesi bakımından alınan, 16.04.2012 tarihli bilirkişi raporunda ve 07.01.2013 tarihli bilirkişi heyeti raporunda, davacının ticari defter ve muhasebe kayıtları üzerinde inceleme yapılması suretiyle zarar miktarı belirlenmiştir. Zarar miktarının belirlenmesi bakımından bu biçimde inceleme yapılmasında bir usulsüzlük bulunmamakla birlikte; anılan her iki raporda da, davacıya ait şirket merkezi ile 2 ayrı adresteki depolarda stoklanan mallar için alım fatura kayıtlarının ortak tutulduğu belirtilmiş, kayıtlara işlenen fatura bedelleri üzerinden zarar miktarı hesaplanmıştır. Bu itibarla, davacıya ait 2 ayrı depoda stoklanan mallardan ne kadarının yangında zarar gören depoda bulunan mallar olabileceği ayrıca tespit edilmemiştir. Raporlar, bu yönüyle eksiktir.
Bu durumda mahkemece; davacı ... Oyuncak Ltd. Şti"ye ait olduğu raporlarda belirtilen 2 ayrı depodaki mallardan ne kadarının yangına maruz kalan depoda olduğunun saptanması bakımından, davacının iştigal konusuna ve yangına maruz kalan deponun büyüklüğü ile hacmine göre ne miktarda malın bu depoda yangın anında bulunabileceğinin tespiti bakımından konusunda uzman bilirkişi heyeti refakatiyle keşif yapılıp rapor alınarak, oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken; eksik incelemeyle yazılı olduğu biçimde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
3-Davacı ... Oyuncak Ltd. Şti"ye ait depoda yangın anında bulunan havai fişeklerin, yangının hızlı yayılmasına ve söndürülmesinin zorlaşmasına etki ettiği, itfaiyenin yangın raporunda ve mahkeme tarafından alınan iki ayrı raporda açıkça ifade edilmiştir. Yine, davacı şirket yetkilisi..."ın olaydan sonra alınan kolluktaki beyanında, numune olarak gelen 3-4 adet havai fişek olduğu ve bunların numune olarak gönderen şirkete gönderilmek üzere deposunda beklediği ifade edilmiştir. Bu itibarla, kolay yanan patlayıcı- parlayıcı maddelerin depolanması, bulundurulması ve satılmasına ilişkin mevzuat hükümleri gözetilerek, davacının deposunda bulunan ve yangının yayılmasında etkili olduğu raporlarla belirlenen havai fişeklerin depoda bulundurulmasının zararın artmasına etkisi olup olmadığı, bu durumun davacı yönünden müterafik kusur teşkil edip etmeyeceği ve derecesinin ne olacağı, BK"nun 44. maddesi (TBK 52. md.) uyarınca maddi tazminattan makul oranda
hakkaniyete uygun indirim gerekip gerekmediğinin irdelenip tartışılması, ondan sonra varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken; yazılı olduğu şekilde eksik inceleme ve değerlendirmeyle karar verilmesi doğru görülmemiştir.
4-Davacı ... Oyuncak Ltd. Şti, yangında zarara uğrayan emteaya ilişkin bedel ile birlikte; bu emteanın yerine il dışından satın alınıp getirtilecek emteanın nakliye bedeli olarak 15.000,00 TL. ve kar kaybı olarak da 92.227,00 TL"nin davalılardan tahsilini talep etmiştir. Davacının talep edebileceği zarar bedelinin hesaplandığı bilirkişi raporlarında bu hususta herhangi bir hesaplama yapılmamış; mahkeme tarafından da, davacının munzam zarara ilişkin bu talepleri hakkında değerlendirme yapılmamıştır. Davaya konu her bir istem hakkında karar verilirken, kararın gerekçelendirilmesi gerektiği HMK"nun emredici hükümlerindendir. Bu nedenle, davacı tarafın munzam zarara ilişkin talebi hakkında kararda hiçbir değerlendirme yapılmayışı ve bu yönde araştırma yapılmayışı doğru görülmemiş ve kararın bozulması gerekmiştir.
5-Asıl ve birleşen davada davacılar, davalı ... şirketinin poliçe limitiyle sınırlı biçimde sorumlu olması kaydıyla bu davalıdan tazminat isteminde bulunmuşlar; yargılama sırasında getirtilen poliçeye göre, davalı sigortacının teminat limitinin 4.800,00 TL. olduğu anlaşılmış ve mahkeme tarafından da bu bedelin davacılar arasında garameten paylaştırılması suretiyle davalı sigortacının sorumluluğuna hükmedilmiştir. Ne var ki, hem asıl hem de birleşen davada, davacıların dava konusu ettikleri miktarın tamamı üzerinden reddolunan kısım dikkate alınarak, davalı sigortacı lehine vekalet ücretine hükmedilmiştir. Davacıların dava dilekçelerindeki açık beyanları ile davacı ... vekilinin ıslah dilekçesinde davalı ... şirketi aleyhine ıslah suretiyle bedel artırımı yapmadığı da gözetildiğinde; davalı sigortacının limiti olan 4.800,00 TL"den her bir davacı aleyhine reddolunan kısım üzerinden vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken; sigortacı lehine fazla vekalet ücretine hükmedilmesi de hatalı olmuştur.
6-Asıl davada davacı taraf, ıslah dilekçesinde ıslah talebine konu ettiği maddi tazminat için olay tarihinden itibaren faize karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, dava dilekçesinde istenen miktara dava tarihinden; ıslah ile artırılan bölüme ise, ıslah tarihinden faiz işletilmesine karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, haksız eylemden kaynaklanmaktadır. Haksız eylem faili, ihtar ve ihbara gerek olmaksızın, zararın doğduğu anda, başka bir anlatımla haksız eylem tarihinden itibaren zararın tamamı için temerrüde düşmüş sayılır. Dolayısıyla, zarar gören, gerek kısmi davaya,
gerekse sonradan açtığı ek davaya veya ıslaha konu ettiği kısma ilişkin olarak, haksız eylem tarihinden itibaren temerrüt faizi isteme hakkına sahiptir.
Bu nedenlerle mahkemece; davalı ...Ş. ve ... bakımından, davacının talebiyle bağlılık ilkesi de gözönünde bulundurularak, maddi tazminatın ıslah ile artırılan kısmına olay tarihinden faiz işletilmesine karar verilmesi gerekirken; yanılgılı değerlendirmeyle, yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
7-Asıl davada hüküm altına alınan toplam alacak miktarı 187.855,00 TL. olduğu, bu alacağın ıslah dilekçesine konu edilen kısmı 177.855 TL. Olduğu halde; hüküm tesisi sırasında maddi hata yapılarak, ıslaha konu 2.000,00 TL"lik alacak için faiz başlangıç tarihinin belirtilmeyişi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ...Ş. vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazları ile davalı ...Ş. ve ... vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; hükmün, (2) ve (3) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle, davalı ...Ş. ve ... yararına; (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacı ... Oyuncak Ltd. Şti. yararına; (5) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacı ... Oyuncak Ltd. Şti. ve davacı ... yararına; (6) ve (7) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle, davacı ... yararına BOZULMASINA;
aşağıda dökümü yazılı 52,69 TL kalan onama harcının temyiz eden davalı ...den alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı, davalılar ...ve ..."a geri verilmesine 19.6.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.