17. Hukuk Dairesi 2016/9865 E. , 2017/6889 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı .... Uluslararası Nak. İnş. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekili ve davalı ...Ş. Vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili; 28/09/2011 tarihinde davalıların işleteni, sürücüsü ve zorunlu trafik sigortacısı oldukları araç ile davacı ..."in eşi ve diğer davacıların babası ..."ın işleteni ve sürücüsü olduğu aracın yaptıkları kazada davacıların murisi ..."ın vefat ettiğini, karşı tarafa ait aracın trafik sigortası olan davalı ...Ş. tarafından davacılara 43.862,16.-TL ödemede yapıldığını ancak yetersiz olduğunu belirterek
fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik davacılar için 16.000.-TL destekten yoksun kalma tazminatı ve her bir davacı için ayrı ayrı 10.000.-er TL olmak üzere toplam 80.000.-TL.manevi tazminatın olay tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalılardan (davalı ... şirketinin sorumluluğunun poliçe limiti ile sınırlı olmak üzere dava tarihinden itibaren faizi ile) müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacılar vekili birleşen davada; desteğin sürücüsü olduğu traktörün zorunlu trafik sigortacısı olan davalıdan fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla eş ... için şimdilik 15.000.-TL., çocuklardan ... için şimdilik 2.000.-TL., diğer davacılar için şimdilik 500.-TL"şer olmak üzere toplam 20.000.-TL.destekten yoksun kalma tazminatının kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte poliçe limiti ile sınırlı olmak üzere davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacılar vekili 13.10.2015 tarihli dilekçe ile davalı ...Ş."ye karşı yönelttikleri taleplerini atiye bıraktıklarını ve davacı ... için 15.000 TL olan dava değerini 96.511 TL ve davacı ... için 2.000 TL olan dava değerini 1.378 TL olarak ıslah etmiştir.
Davalı .... Uluslararası Nak. İnş. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekili; olayın meydana gelmesinde davalı şirkete ait araç sürücüsünün kusuru bulunmadığını, murisin yıllık gelirine ilişkin beyanların soyut iddia olduğunu, davacıların tamamının destekten yoksun kalma tazminatı talep haklarının bulunmadığını ve talep olunan manevi tazminat miktarının fahiş olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir
Davalı ...Ş. vekili; poliçeden dolayı davalı şirkete müracaat edilmesi sonucu davacılar için belirlenen 43.862,16 TL tazminatın 21/11/2011 tarihinde davacılara ödendiğini, kusur oranının tespiti yönünden rapor alınarak aktüer incelemesi yaptırılması gerektiğini ve faizin dava tarihinden başlatılması gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ...; davaya cevap vermemiştir.
Davalı ...Ş. vekili; zamanaşımı nedeniyle davanın reddi gerektiğini ve muris...."nın kendi kusuru ile vefat etmesi nedeniyle davacıların tazminat talep etme haklarının bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacı ... yönünden maddi tazminat isteminin kabulü ile 96.511,24.- TL destekten yoksun kalma tazminatından 15.000,00.-TL"sinin haksız eylem tarihinden itibaren, 81.511,24.-TL"sinin ıslah tarihi olan 13/10/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, davalı ... şirketi yönünden poliçe limiti ile sınırlı olmak kaydıyla davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine; davacı ... yönünden maddi tazminat isteminin kısmen kabulü ile 1.378,84.-TL destekten yoksun kalma tazminatından 1.000,00.-TL"sinin haksız eylem tarihinden itibaren, 378,84.-TL"sinin ıslah tarihi olan 13/10/2015 tarihinden itibaren davalı ... şirketi yönünden poliçe limiti ile sınırlı olmak kaydı ile işleyecek yasal faizi ile birlikte, davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine; davalı ...yönünden açılan davanın davacı tarafça takip edilmemesi nedeniyle taraflardan birisi tarafından yenileninceye kadar, 6100 sayılı HMK’nın 150. maddesi hükmü gereğince dosyanın işlemden kaldırılmasına, fazlaya ilişkin taleplerin reddine; manevi tazminat talepleri yönünden davacıların manevi tazminata ilişkin taleplerinin kısmen kabul ve kısmen reddi ile her bir davacı için ayrı ayrı 5.000,00.-TL manevi tazminatının dava tarihi itibarı ile işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacı tarafa verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş; hüküm davalı .... ..Ltd. Şti. vekili ve davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına ve özellikle manevi tazminatın takdirinde B.K.nun 47.maddesindeki(TBK 56. md) özel haller dikkate alınarak hak ve nesafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına göre davalı .... Uluslararası Nak. İnş. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin ve davalı ...Ş. vekilinin aşağıdaki bentler kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davalı .... Uluslararası Nak. İnş. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 91. maddesi ve Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları A-1.maddesinde, sigortacı poliçede belirtilen aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre işletene düşen hukuki sorumluluğu zorunlu sigorta limitlerine kadar temin edeceği düzenlenmiştir.
Somut olayda, asıl dava davalılarının işleteni, sürücüsü ve zorunlu trafik sigortacısı oldukları araç ile davacı ..."in eşi ve diğer davacıların babası ..."ın sürücüsü olduğu ve davalı ...Ş."ne sigortalı aracın yaptıkları kazada davacıların murisi ..."ın vefat ettiği, dosya kapsamında bulunan bilirkişi raporlarında davalı ...Ş."nin zorunlu mali sorumluluk sigortacısı ve davalı .... Uluslararası Nak. İnş. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. "nin işleteni olduğu aracın sürücüsü olan diğer davalı ..."nın %25 oranında kusurlu bulunduğu, ... Sigorta A.Ş."nin zorunlu mali sorumluluk sigortacısı olduğu aracın sürücüsü olan davacıların desteği ..."ın ise %75 kusurlu bulunduğu anlaşılmaktadır.
Davalı şirkete karşı açılan asıl dava bakımından davalı şirket sürücüsünün kusur oranı olan %25"e isabet eden maddi zarar miktarının (32.170 TL) sigorta şirketi ... Sigorta A.Ş. tarafından yapılan 43.861,16 TL tutarındaki ödeme ile fazlası ile karşılandığı, yapılan bu ödeme oranında davalı işleten şirketin sorumluluğunun da ortadan kalktığı gözetilmeden hesaplanan zararın tümünden davalının sorumlu tutulması doğru görülmemiştir.
3-Davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
a- Davacıların murisi ..."ın olay tarihi itibariyle 65 yaşında olup aktif yaşam süresini doldurduğu ve pasif yaşam döneminde olduğu anlaşılmaktadır.
Davacının emekli olduktan sonra aynı geliri elde edemeyeceği, bu nedenle pasif dönem için varsayımsal olarak asgari ücret düzeyinde gelir elde edebileceği gözetilerek hesaplama yapılması gerekirken mahkemece alınan bilirkişi raporunda, davacının asgari ücretin 2 katı gelir elde ettiği kabul edilerek hesaplama yapılmış ise de Yargıtay"ın yerleşmiş içtihatlarına göre; davacının pasif dönemde, asgari ücret üzerinden gelir sağlayacağı kabul edilerek hesaplama yapılması gerekir.
b-Davalı ... şirketinin trafik sigorta poliçesi (...) nedeniyle manevi tazminattan sorumlu olmadığı gözetilmeksizin bu davalının diğer davalılar ile birlikte manevi tazminattan sorumluluğuna karar verilmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
c-Davalı ...Ş. kazaya neden olan aracın zorunlu mali sorumluluk trafik sigortacısı olup, 2981 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 99/1 maddesi ve Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları"nın B.2 maddesi gereğince trafik sigortacısının zarar giderim yükümlülüğü rizikonun ihbarı ve gerekli belgelerin sigortacıya iletildiği tarihten itibaren 8 iş günü içinde yerine getirmek şeklinde belirlenmiş bulunmaktadır. Bu sebeple usulüne uygun bir başvuru yapılıp yasada belirtilen süre dolmadan trafik sigortacısı bakımından alacağın muacceliyetinden ve dolayısıyla temerrüdünden sözedilemez.
Somut olayda, davalı şirkete müracaat edilip edilmediğine dair dosyada bilgi ya da belgeye rastlanmamıştır.
Bu durumda mahkemece, davacı taraftan davalı ...Ş."ye bu yönde bir müracaat olup olmadığının sorulması, başvuru mevcutsa başvurunun tebliğine ilişkin belgesi istenip ibraz edildiğinde tesbit edilecek tarihe 8 iş günü eklenmek suretiyle bulunacak temerrüt tarihinden itibaren faize karar verilmesi, ihbar bulunmadığı takdirde davalı ... Sigorta A.Ş"nin bu dava ile temerrüde düştüğünün kabulü ile dava tarihinden itibaren temerrüt faizi yürütülmesine karar vermek gerekirken, yazılı olduğu şekilde eksik incelemeye dayalı olarak davalı ...Ş"nin de diğer davalılar ile birlikte kaza tarihinden itibaren faiz ile sorumlu tutulması da isabetli görülmemiştir.
4-Bozma neden ve şekline göre davalı .... Uluslararası Nak. İnş. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin ve davalı ...Ş. vekilinin vekalet ücreti ve yargılama gideriyle ilgili temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı .... Uluslararası Nak. İnş. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin ve davalı ...Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı .... Uluslararası Nak. İnş. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin; (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin
temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (4) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı .... Uluslararası Nak. İnş. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin ve davalı ...Ş. vekilinin vekalet ücreti ve yargılama gideriyle ilgili temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı .... Uluslararası Nak. İnş. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ve davalı ...Ş."ne geri verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı .... Uluslararası Nak. İnş. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ve davalı ...Ş."ye geri verilmesine 19/06/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.