16. Hukuk Dairesi 2018/4052 E. , 2021/829 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
...
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ... ve arkadaşları, kadastro çalışmaları sırasında tescil harici bırakılan taşınmaz bölümleri hakkında, irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, eşit hisse ile adlarına tescili istemiyle dava açmışlardır. Mahkemece verilen, önceki tarihli hüküm, Dairemizin 29.05.2017 tarih, 2015/10851 Esas, 2017/3755 Karar sayılı ilamı ile; "TMK’nın 713/3. maddesi gereğince ilgili kamu tüzel kişisi olarak ...’nın davaya dahil edilerek taraf teşkilinin sağlanması, ayrıca aynı Yasa’nın 713/4-5. maddeleri gereğince zorunlu yasal ilanların yapılması" gereğine değinilerek sair yönleri incelenmeksizin bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 146 ada 36 parsele komşu, Fen Bilirkişisi ... tarafından düzenlenen 19.12.2014 tarihli rapora ekli krokide yol olarak tescil harici bırakılan (A) harfi ile mavi temalı gösterilen 3.755,38 metrekare, krokide (B) ve (C) harfleriyle dere yatağı olarak tescil harici bırakılan B=1.455,37 metrekare ve C=538,63 metrekare bölümlerin tescil harici bırakılma işleminin iptali ile 146 ada 36 parsele eklenmek suretiyle davacılar adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; kadastro çalışmaları sırasında tescil harici bırakılan taşınmaz bölümlerinin 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14, 17 ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 713. maddeleri uyarınca tescili istemine ilişkindir. Mahkemece, çekişmeli taşınmaz bölümlerinde, davacılar yararına zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermek için yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece, taşınmaz bölümlerinin hangi nedenle tescil harici bırakıldığı Kadastro Müdürlüğünden sorulmamış, fen bilirkişisi tarafından taşınmaz bölümlerinin belirlenen niteliklerine göre, halen tarıma elverişli yerlerden olup olmadıkları ya da kuru dere olup olmadıkları hususunda jeolog bilirkişiden rapor alınmamış ve davanın niteliği gereği 4721 sayılı Medeni Kanun"un 713/4 maddesi uyarınca yapılması gerekli yasal ilanlar yapılmadan karar verilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece mahallinde, yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, üç kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu, jeolog bilirkişi ve fen bilirkişisinin katılımıyla yapılacak keşifte; yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmaz bölümlerinin öncesinin ne olduğu, üzerlerindeki zilyetliğin hangi tarihte başladığı, kim tarafından, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği, (A) harfiyle gösterilen bölümün fiilen yol olup olmadığı, (B) ve (C) harfleriyle gösterilen bölümün ise dere yatağında kalıp kalmadığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanları arasında oluşacak çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak giderilmeye çalışılmalı ve yerel bilirkişi ve tanık beyanları komşu parsellere ait tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmeli; ziraatçi bilirkişi kurulundan, taşınmazın toprak yapısı, niteliği, bitki örtüsü, kullanım durumu ile ilgili olarak somut verilere ve bilimsel esaslara dayanan, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, niteliğinin gözlemlenmesi amacıyla çekişmeli taşınmazın fotoğrafları çektirilerek taşınmazın konumu bu fotoğraflar üzerinde işaretlettirilmeli; jeolog bilirkişiden, taşınmazın dere yatağı kapsamında kalıp kalmadığı ve toprak yapısı hususlarında ayrıntılı ve gerekçeli rapor düzenlemesi istenilmesi; fen bilirkişisinden ise, keşfi takibe ve denetlemeye elverişli rapor ve kroki alınmalı; 4721 sayılı Medeni Kanun"un 713/4 maddesi gereğince keşif sonucu elde edilen bilirkişinin rapor ve krokisine göre gerekli yerel ve gazete ilanları yöntemine uygun bir biçimde yapılmalı ve ilanın yapıldığı gazete ile ilan tutanakları dosya arasına konulmalı ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece belirtilen ilkelere aykırı şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi, kabule göre de; tescil harici bırakılan taşınmazlar hakkında açılan davalarda 4721 sayılı TMK"nın 713/3 maddesi uyarınca yasal hasım olduklarından aleyhlerine vekalet ücretine dahil yargılama gideri hükmedilemeyeceği halde davalılar aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesi de isabetsiz olup, davalı ... ve davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde yatırana iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05.02.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.
