MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVATÜRÜ:TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın, kabulüne ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
KARAR-
Dava,ehliyetsizlik hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.Davacı vasisi, 2232 parsel sayılı taşınmazın ... tarafından davalıya satış suretiyle temlik edildiğini ancak akit tarihinde davacının akıl sağlığının yerinde olmadığının Adli Tıp Kurumu raporuyla tespit edildiğini,ileri sürüp davalı adına olan tapunun iptali ile kısıtlı davacı adına tescilini istemiştir.Davalı, davanın redini savunmuştur.Mahkemece davalının iyiniyetli olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Çekişme konusu 2232 sayılı parsel davacıya ait iken 16.08.2004 tarihinde dava dışı ..."a satış suretiyle temlik edildiği, ,... tarafından da 20.10.2005 tarihinde davalı ..."a devredildiği ,yargılama sırasında davacının öldüğü, tek mirasçı olarak davacının vasisi ..."ın davayı sürdürdüğü, taşınmazın ..."e temlik edildiği tarih itibariyle ..."ın hukuki ehliyete haiz olmadığının Adli Tıp Kurumu 4. İhtisas Kurulundan alınan raporla saptandığı açıktır. Toplanan deliller ve tüm dosya içeriği ile ilk el ..."e yapılan temlik ehliyetsizlik nedeniyle geçersiz olup, 2.el konumundaki davalı ..."ın iyiniyetli olması halinde iktisabının korunacağı tartışmasızdır.
Ne var ki mahkemece davalı ..."ın iyiniyetli olup olmadığı konusunda bir inceleme yapılmamıştır. Davacı dava dilekçesinde tanık deliline de dayandığı halde davacıya tanık isimleri bildirip bildirmeyeceği konusunda hatırlatma yapılıp bir önel verilmiş değildir.Bilindiği üzere Hukukumuzda, diğer çağdaş hukuk sistemlerinde olduğu gibi kişilerin huzur ve güven içerisinde alış verişte bulunmaları satın aldıkları şeylerin ilerde kendilerinden alınabileceği endişelerini taşımamaları, dolayısıyla toplum düzenini sağlamak düşüncesiyle, alan kişinin iyi niyetinin korunması ilkesi kabul edilmiştir. Bu amaçla 4721 s. Türk Medeni Kanununun (TMK) 2.maddesinin genel hükmü yanında menkul mallarda 988 ve 989., tapulu taşınmazların el değiştirmesinde ise 1023. maddesinin özel hükümleri getirilmiştir.Öte yandan, bir devleti oluşturan unsurlardan biri insan unsuru ise bunun kadar önemli olan ötekisi topraktır. İşte bu nedenle Devlet, nüfus sicilleri gibi tapu sicillerinin de tutulmasını üstlenmiş, bunların aleniliğini (herkese açık olmasını) sağlamış, iyi ve doğru tutulmamasından doğan sorumluluğu kabul etmiş, değinilen tüm bu sebeplerin doğal sonucu olarak da tapuya itimat edip, taşınmaz mal edinen kişinin iyi niyetini korumak zorunluluğunu duymuştur. Belirtilen ilke TMK"nin 1023. maddesinde aynen "tapu kütüğündeki sicile iyi niyetle dayanarak mülkiyet veya başka bir ayni hak kazanan 3 ncü kişinin bu kazanımı korunur" şeklinde yer almış, aynı ilke tamamlayıcı madde niteliğindeki 1024.maddenin 1. fıkrasına göre "Bir ayni hak yolsuz olarak tescil edilmiş ise bunu bilen veya bilmesi gereken 3 ncü kişi bu tescile dayanamaz" biçiminde öngörülmüştür.Ne var ki; tapulu taşınmazların intikallerinde, huzur ve güveni koruma, toplum düzenini sağlama uğruna, tapu kaydında ismi geçmeyen ama asıl malik olanın hakkı feda edildiğinden iktisapta bulunan kişinin, iyi niyetli olup olmadığının tam olarak tespiti büyük önem taşımaktadır. Gerçekten bir yanda tapu sicilinin doğruluğuna inanarak iktisapta bulunduğunu ileri süren kimse diğer yanda ise kendisi için maddi, hatta bazı hallerde manevi büyük değer taşıyan ayni hakkını yitirme tehlikesi ile karşı karşıya kalan önceki malik bulunmaktadır.Bu nedenle, yüzeysel ve şekilci bir araştırma ve yaklaşımın büyük mağduriyetlere yol açacağı, kişilerin Devlete ve adalete olan güven ve saygısını sarsacağı ve yasa koyucunun amacının ilk bakışta, şeklen iyi niyetli gözükeni değil, gerçekten iyiniyetli olan kişiyi korumak olduğu hususlarının daima göz önünde tutulması, bu yönde tüm delillerin toplanıp derinliğine irdelenmesi ve değerlendirilmesi gerekmektedir.Nitekim bu görüşten hareketle, "kötü niyet iddiasının def"i değil itiraz olduğu, iddia ve müdafaanın genişletilmesi yasağına tabii olmaksızın her zaman ileri sürülebileceği ve mahkemece kendiliğinden (resen) nazara alınacağı” ilkeleri 8.11.1991 tarih l990/4 esas l99l/3 sayılı İçtdihadı Birleştirme Kararında kabul edilmiş, bilimsel görüşlerde aynı doğrultuda gelişmiştir. Hâl böyle olunca; davacıya, tanıklarını bildirmesi için kesin süre verilmesi, bildirdiği takdirde tanıklar dinlenerek davalının TMK"nın 1023.maddesinin koruculuğundan yararlanıp yararlanmayacağının açıklığa kavuşturulması varılacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken değinilen hususta bir inceleme yapılmadan yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru değildir.
Davacının temyiz itirazı yerindedir. Kabulüyle hükmün açıklanan nedenden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 14.12.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.