16. Hukuk Dairesi 2015/6359 E. , 2016/4669 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan temyize konu taşınmaz bölümleri hakkında irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece verilen önceki tarihli hüküm 8. Hukuk Dairesinin 08.10.2012 tarih, 2012/6865 Esas ve 2012/8789 Karar sayılı ilamıyla usule ilişkin nedenlerle bozulmuş; mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 314,95 metrekare yüzölçümlü taşınmaz bölümünün davacı adına tesciline, (B) ve (C) harfleri ile gösterilen 33.98 ve 197.36 metrekare yüzölçümlü taşınmaz bölümleri hakkındaki davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı, davalı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, fen bilirkişi raporunda (A) harfiyle gösterilen taşınmaz bölümünde davacı lehine zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği, (B) ve (C) harfleri ile gösterilen bölümlerin ise 1984 yılında kesinleşen imar planı kapsamında kaldığı gerekçesiyle (A) bölümü hakkında açılan davanın kabulüne, diğer bölümler hakkında açılan davanın reddine dair yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma ve inceleme karar için yeterli bulunmamaktadır. Dava; TMK"nın 713/1, 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14 ve 17. maddelerine dayalı tescil isteğine ilişkin olup, kadastrodan önce başlayan zilyetliğe dayanılmıştır. Kadastro Müdürlüğünden gelen cevabi yazıdan, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin 1974 yılında yapılan kadastro sırasında kısmen yol, kısmen de ormanlık sahada kalması nedeniyle tespit harici bırakılmış olduğu, Belediyeden gelen cevabi yazıdan ise, 1984 yılında kesinleşen imar planı kapsamına alınmış olduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece, temyize konu taşınmaz bölümlerinin öncesinin orman vasfında olup olmadığı yönünde araştırma yapılmadığı gibi, ziraat bilirkişi tarafından düzenlenen soyut ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak karar verilmiş, ayrıca yerel bilirkişilerden davacılar yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı konusunda denetlemeye elverişli şekilde somut ve maddi olaylara dayalı beyan alınmamış, yerel bilirkişilerin soyut beyanları ile yetinilmiştir. Öte yandan, taşınmazın niteliğinin belirlenmesinde esaslı unsur olan hava fotoğraflarından da yararlanılmamıştır. Eksik araştırma, inceleme ve uygulamaya dayalı olarak karar verilemez. Hal böyle olunca; sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için mahkemece, öncelikle en az üç ayrı zaman dilimine, imar planının kesinleştiği 1984 yılından geriye doğru, 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğrafları ... tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulmalıdır. Dosya bu şekilde keşfe hazır hale getirildikten sonra; mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle; taraf tanıkları, zirai bilirkişi, orman bilirkişi, fen bilirkişi, jeodezi ve fotogrametri mühendisinden oluşacak bilirkişi heyeti aracılığıyla yapılacak keşifte; belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle jeodezi ve fotogrametri mühendisine inceleme yaptırılarak; çekişme konusu taşınmaz bölümleri hava fotoğraflarında gösterilmeli, bu yerlerin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı, yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın öncesinin ne olduğu, tarım arazisi (tarla, bağ, bahçe vs.) olarak kullanılıp kullanılmadığı, taşınmazın devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması halinde imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği, üzerindeki zilyetliğin başlangıcı, sürdürülüş biçimi, ne zamandan beri kim tarafından kullanıldığı, kimden kime ne şekilde intikal ettiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, zirai bilirkişiden taşınmazın toprak yapısı, bitki örtüsü, kullanım durumu ile ilgili komşu taşınmazlarla mukayeseli olarak ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, yine taşınmazın dört taraftan fotoğrafları çektirilerek çekişmeli taşınmaz bölümleri fotoğraflar üzerinde gösterilmeli, orman bilirkişisine temyize konu taşınmaz bölümlerinin orman sayılan yer olup olmadığını bildirir rapor düzenlettirilmeli, fen bilirkişisine de keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin kadastro paftasındaki yerini gösterir ayrıntılı rapor ve harita hazırlattırılmalı, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Eksik incelemeyle hüküm kurulması isabetsiz olup, açıklanan nedenlerle davacı, davalı vekili ve Bingöl Belediyesi vekilinin temyiz itirazları yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden ... iadesine, 26.04.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.