9. Hukuk Dairesi 2015/6587 E. , 2015/11990 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA :Davacı, kıdem tazminatı ile asgari geçim indirimi alacaklarının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Mahkemece dava şartı olan gider avansının verilen süre içinde yatırılmadığı gerekçesi ile davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan 6100 sayılı HMK.’un 114, 115 ve 120. Maddeleri uyarınca “Davanın açıldığı tarihte eksik veya hiç gider alınmamış olsa bile gider avansı dava şartı olmakla hüküm verilinceye kadar ikmal ettirilebilir. İster gider avansı isterse tamamlama avansı olarak tanımlansın ikmal edilmesi gereken paranın hukuk yargılamasındaki nitelemesi dava şartı olarak gösterilen gider avansıdır. Gider avansının yatırılmaması veya ikmal edilmemesi halinde dava usulden reddedilecektir.
Ancak kanunun 324. maddesinde delil ikamesi avansı, 325. maddesinde ise re" sen yapılması gereken işlemlerde giderler düzenlenmiştir.
324. madde gereğince “Taraflardan her biri ikamesini talep ettiği delil için mahkemece belirlenen avansı, verilen kesin süre içinde yatırmak zorundadır. Taraflar birlikte aynı delilin ikamesini talep etmişlerse, gereken gideri yarı yarıya avans olarak öderler. Taraflardan birisi avans yükümlülüğünü yerine getirmezse, diğer taraf bu avansı yatırabilir. Aksi hâlde talep olunan delilin ikamesinden vazgeçilmiş sayılır. Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edemeyeceği dava ve işler hakkındaki hükümler saklıdır”.
325. maddeye göre ise “Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edemeyeceği dava ve işlerde, hâkim tarafından resen başvurulan deliller için gereken giderlerin, bir haftalık süre içinde taraflardan birisi veya belirtilecek oranda her ikisi tarafından ödenmesine karar verilir. Belirlenen süre içinde bu işlemlere ait giderleri karşılayacak miktarda avans yatırılmazsa, ileride bu gideri ödemesi gereken taraftan alınmak üzere Hazineden ödenmesine hükmedilir”.
HMK.’un 120. maddesindeki gider avansı ile ilgili düzenlemenin 324. Maddedeki delil ikamesi için avans kuralı ile birlikte değerlendirilmesi ve dava şartı olan gider avansının delillerin ikamesi dışındaki yargılama giderleri için dikkate alınması gerekir. Dolayısı ile delil ikamesi için alınacak avans ile dava şartı olan gider avansının birbirinde ayrılması, delillerin ikamesi için alınacak avansın gider avansı içinde yer almaması gerekir.
Tanık dinlenmesi, bilirkişi raporu alınması ve keşif gideri gibi delil ikamesine yönelik giderlerin gider avansı içinde değerlendirilmesi olanağı HMK.’un 324. Maddesi düzenlemesi karşısında yoktur. Ayrıca delil ikamesi avansının da ispat külfetine göre taraflara yükletilmesi gerekir.
Somut uyuşmazlıkta dava açılırken adliye tevzi bürosunca düzenlenen form ile davacıdan harçların yanı sıra “ 260,00 TL. gider avansı “ yatırması bildirilmiş, davacı tevzi bürosunun düzenlediği formda belirtilen gider avansı dahil tüm miktarı adliye veznesine yatırmıştır.
Mahkemece tensip aşamasında içeriği belirtilmeden 126,00 TL. noksan gider avansının yatırılması için davacı tarafa iki haftalık kesin süre verilmiş ve ön inceleme aşamasında dava gider avansı tamamlanmadığından dava şartı noksanlığından reddedilmiştir.
Dava kıdem tazminatı ile asgari geçim indirimi alacağının tahsili talebi ile 5 ayrı davalı aleyhine açılmıştır.
HMK. nun 120 ve 324. Maddeleri birlikte değerlendirildiğinde davacının dava açarken yatırması gereken gider avansı ( taraf sayısının 5 katı tebligat masrafı 6X5X 7 TL. = 210,00 TL. ve diğer iş ve işlemler için 50,00 TL. olmak üzere ) TOPLAM 260,00 TL. olup, davacı bu miktarı tam olarak yatırmıştır.
Yukarıda açıklandığı üzere delil avansı gider avansı içerisinde gösterilemez. Bu nedenle davacının dava açarken gider avansını tam olarak yatırdığından davanın gider avansı yatılmadığı gerekçesi ile dava şartı noksanlığından reddi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Kaldı ki Mahkemece yatırılması istenilen 126,00 TL. nin hangi gidere karşılık olduğu da açılanmamıştır.
Bu nedenlerle davacı tarafından dava açılırken yasanın zorunlu kıldığı gider avansı yatırıldığından Mahkemece davanın esasına girilerek oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yerinde olmayan gerekçe ile davanın usulden reddi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 25.03.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.