.....

Dava, ......sigortalılığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum avukatınca temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacının, 15.10.1986-30.10.1986 tarihleri arasındaki .... sigortalılığının tespitini, bu tarihten sonraki .... sigortalılığının iptali ile 01.01.1987 tarihinden itibaren 2926 sayılı Kanun kapsamında...... sigortalısı olduğunun ve devam ettiğinin tespitine karar verilmesini talep ettiği, Mahkemece,davanın kabulü ile, davacının 1986/3. Dönem 77 gün, 1987/1. Dönem 90 gün, 2. Dönem 37 gün, 3. Dönem 30 gün, 1988/3. Dönem 7 gün, zorunlu ..... sürelerine denk gelen tarım bağkur sigortalılığının iptali ile,bu dönemler haricinde 01/01/1987-01/05/1994 tarihleri arasında 2926 sayılı yasa kapsamında zorunlu tarım bağkur sigortalılığının tespitine dair karar verildiği, ancak davacı tarafından davalı Kurum aleyhine “01.07.1994 tarihinden itibaren 2926 sayılı Kanun kapsamında sigortalılığının tespiti” talebi ile ...... 1. İş Mahkemesi"nde açılan davada verilen E.2008/388, K.2009/384 sayılı kararında; “Davacının 1994/3. dönemde 75 günlük zorunlu .....’lı süresi ile çakışan 75 günlük ..... sigortalılığının iptaline, davacı ...’nın (sözü edilen 75 gün hariç olmak üzere) 01.05.1994 tarihinden 1995 yılının tamamı hariçte bırakılarak dava tarihi olan 28.07.2008 tarihine kadar sürekli biçimde zorunlu .....sigortalılığının tespitine,” hükmedildiği, mezkur kararın Dairemizin 27.10.2009 tarihli ve E.2009/12671, K.2009/16272 sayılı ilamı ile Onanarak kesinleştiği, dolayısıyla eldeki davaya konu uyuşmazlığa ilişkin kesinleşen bir hüküm olduğu anlaşılmaktadır.
6100 sayılı Hukuk Mahkemeleri Kanunu"nun 114/1-i maddesinde tanımlanan şekilde "aynı davanın daha önceden kesin hükme bağlanmamış" olması dava şartıdır. Kesin hüküm, hem bireyler için hem de devlet için hukuki durumda bir kararlılık ortaya koyar. Bununla, hukuki güvenlik ve yargı erkine güven sağlandığından kamu yararı ile doğrudan ilgilidir. Hemen belirtilmelidir ki, kesin hükmün amacı; kişiler arasındaki uyuşmazlıkların kesin bir biçimde çözümlenmesidir. Bu amacın gerçekleşmesinde, hem kişilerin hem de Devletin yararı vardır. Çünkü kişiler, uyuşmazlığın kesin bir biçimde sonuçlanması için dava sırasında bütün olanaklarını kullanırlar ve dava sonucunda verilecek kararla artık, bu uyuşmazlığın sona ermesini isterler. Bu açıdan, Devletin de menfaati söz konusudur. Çünkü Devlet, mahkemelerin sınırsız bir biçimde aynı uyuşmazlık (dava) ile sürekli ve yinelenerek meşgul edilmesini istemez.
Dava konusu uyuşmazlık hakkında kesin hüküm bulunuyorsa, aynı konuda, aynı taraflar arasında ve aynı dava sebebine dayanılarak yeni bir dava açılamaz.
Kesin hüküm itirazı, davanın her aşamasında ileri sürülebilir ve mahkemenin de; (Yargıtay’ın da) davanın her aşamasında kesin hükmün varlığını kendiliğinden gözetip, davayı kesin hükümden (dava şartı yokluğundan) reddetmesi gerekir. Yine kesin hüküm itirazı mahkemede ileri sürülmemiş olsa dahi, ilk defa Yargıtay"da (temyiz veya karar düzeltme aşamasında) ve dahası bozmadan sonra da ileri sürülebilir. Bu bakımdan usulü kazanılmış hakkın istisnasıdır ve tarafların iradesine de bağlı olmayan mutlak bir etkiye sahiptir. O nedenle kesin hükmün varlığının, yargılamanın bir kesiminde nazara alınmamış olması diğer bir kesiminde ele alınmasını engellemez.
Bu bağlamda, davacı tarafından tarafları, konusu ve maddi vakıaları bu dava ile aynı olan ...... 1. İş Mahkemesi"nin E.2008/388, K.2009/384 sayılı kesinleşen kararının varlığı karşısında, aynı talep ile dava açılamayacağı, ancak şartları varsa yargılamanın iadesi yoluna gidebileceği gözetilmeksizin, yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 18.09.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.



......