23. Hukuk Dairesi 2013/3450 E. , 2013/4118 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki elatmanın önlenmesi ve ecrimisil davalarının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davada yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına, birleşen davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde birleşen davada davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Asıl davada davacı vekili, müvekkilinin, davalı kooperatifin ortağı iken usül ve yasaya aykırı şekilde ihraç edildiğini, açılan dava sonucunda ihraç kararı iptal edilerek A-... blok ..."ncü kat ... nolu dairenin davacıya aidiyetinin tespitine karar verildiğini, başvurularına rağmen davalı kooperatifin davacı adına isabet eden daireyi teslim etmediğini, yapılan araştırmada bu dairenin diğer davalı ..."ya tahsis edildiğini öğrendiklerini ileri sürerek, anılan dairenin tapusunun davacı adına tesciline, davalı ..."nin müdahalesinin men"i ile aylık 600,00 TL ecrimisilin tahsiline karar verilmesini istemiş; birleşen davada ise davacı adına isabet eden daire tapusunun asıl davanın açılmasından sonra davalı ..."a devredildiğini, esasen davacı dairesinin bu davalı adına tescil edilen daire olduğunu, asıl davada davalı olan Sevgili"ye tahsis edilen dairenin ... nolu daire olduğunu ileri sürerek, anılan daireye ilişkin olarak davalı ... adına tescilli olan tapunun iptali ile davacı adına tesciline, aylık 500,00 TL ecrimisil alacağının tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Asıl davada davalılardan ..., davanın husumet yönünden reddini istemiş; davalı kooperatif vekili, davaya konu dairenin ortak ... adına tescil edildiğini, birleşen davada davalı ... vekili ise, müvekkilinin iyiniyetli olduğunu savunarak, davanın reddini istemişlerdir.
Mahkemece, asıl davada davalılardan Sevgili aleyhine açılan davanın husumet yönünden reddine, kooperatif aleyhine açılan davanın konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına, ecrimisil isteminin reddine; birleşen davada ise, anılan daireye ilişkin olarak davalı ... adına olan tapunun iptali ile davacı adına tesciline, davalı ..."ün müdahalesinin önlenmesine, ecrimisil isteminin ise reddine dair verilen karar, davalı ... vekilinin temyiz istemi üzerine Dairemizin ........2011 tarih ve 1522 E., 2457 K. sayılı ilamıyla onanmış, davalı ... vekilinin karar düzeltme istemi üzerine Dairemizin ....04.2012 tarih ve 1240 E, 3155 K. sayılı ilamı ile "...Mahkemece, kesinleşen kararla davaya konu dairenin davacıya ait olduğunun sübut bulduğu, bu nedenle de tapu iptali
ve tescil istemi ile müdahalenin men"i istemlerinin kabulü gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de davalı ..., davacı ile kooperatif arasında görülen davada taraf olmayıp söz konusu davada alınan, ... numaralı dairenin davacı adına tespitine ilişkin karar, davalı ... açısından bağlayıcı nitelik taşımamaktadır. Bu durumda, uyuşmazlık konusu daire üzerinde, taraflardan hangisinin üstün ve korunmaya değer hak sahibi olduğunun araştırılması, daire numaralarında değişiklik yapılıp yapılmadığının belirlenmesi ve uygun sonuç çerçevesinde karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmadığı..." gerekçesiyle karar bozulmuştur.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, her ne kadar ... bozma ilamında, mahkemenin ilk kararında dava konusu dairenin davacıya ait olduğunun kesinleşen mahkeme kararı ile tespit edildiği gerekçesi yerinde bulunmamış ve bu husustaki ... görüşü mahkemece yasaya uygun bulunmuş ise de dava konusu ... nolu dairenin kooperatifçe daha önce davacıya tahsis edildiği, bilahare davacının talep ve isteği olmadan parasal yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesi ile kendisine sonradan tamamlanacak bloktan daire verileceği gerekçesi ile davalı yeni üyeye tahsis edildiği, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun .... maddesi uyarınca ve kooperatif anasözleşmesi gereğince bu taahhüdün başka bir şekil aranmaksızın geçerli olduğu, bizzat davalı kooperatif vekili tarafından verilen cevap dilekçeleri ile bu hususların sabit olduğu, bu durumda dava konusu ... nolu dairenin hakkında ihraç kararı iptal edilen davacıya ait olduğunun kabulü gerektiği, her ne kadar davalı vekili daire numaralarının sonradan değiştirildiği savunması dikkate alınarak bu savunmasının incelenmesi gerektiği ... bozma kararında belirtilmiş ve bu husus mahkememizce de araştırılmış ise de dava konusu dairenin bulunduğu binaya ait proje olmadığı bildirildiğinden davalı vekilince de daire numaralarında değişiklik yapıldığı iddiası ispat edilemediğinden ve davalı kooperatifin cevap dilekçesindeki beyanı da dikkate alınarak dava konusu dairenin numarasının sonradan değiştirildiği yönündeki savunmanın dikkate alınmadığı, diğer yandan davacının ve davalının kooperatife üyelik tarihleri ile dava konusu dairenin tahsis tarihleri dikkate alındığında davacının üyelik ve tahsis tarihinin daha önce olduğu, bu nedenle davacının korunmaya değer üstün hak sahibi bulunduğu sonucuna varıldığı, asıl dava yönünden mahkememizce verilen önceki kararın temyiz edilmediğinden kesinleştiği gerekçesiyle asıl dava konusunda yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına, birleşen davanın kısmen kabulü ile tapuda davalı adına kayıtlı ..., ..., 1082 ada, ... parsel sayılı taşınmazda .../206 hissenin iptali ile bu hissenin davacı ... oğlu 1950 d.lu ... adına tapuya tesciline, davalının müdahalesinin men"ine, ecrimisil isteğinin reddine karar verilmiştir.
Kararı, birleşen davada davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, ortaklığa bağlı tapu iptali ve tescil, el atmanın önlenmesi ve ecrimisil istemine ilişkindir.
... bozma ilamında A-... Blok ... nolu daire üzerinde taraflardan hangisinin üstün ve korumaya değer hak sahibi olduğunun araştırılması, daire numaralarında değişiklik yapılıp yapılmadığının belirlenmesi gerektiği belirtilmiş ise de mahkemece bu hususlarda yeterli inceleme ve araştırma yapılmamış, Belediye"ye inşaat projesinde bir değişiklik yapılıp yapılmadığı, kooperatife ait dairelerde numara değişikliği olup olmadığı hususunda sadece yazı yazmakla yetinilmiş, Belediye cevabi yazısında onaylı proje bulunmadığını bildirmiştir.
Öncelikle mahkeme gerekçesinde belirtildiği şekilde davalı kooperatifin A-... Blok ... nolu daire üzerinde davacının üstün hak sahibi olduğu yönünde herhangi bir kabul beyanına cevap dilekçesinde rastlanılmamıştır.
Konut yapı kooperatifleri aidat ödeme yükümlüğünü yerine getiren ortaklarına kullanılabilir durumdaki bir daire tahsisle yükümlüdür. Kooperatif anasözleşmesinin 62. maddesi uyarınca, konutlar maliyet bedelleri kesinleştikten sonra ortaklar veya temsilcilerinin katılımıyla noter önünde çekilecek kur"a ile dağıtılır. Konutların anasözleşmenin 59/.... maddesine göre ortaklara dağıtılması halinde kur’aya başvurulmaz. Bu durumda, bir konutun ortağa tahsis edildiğinden söz edilebilmesi için ya kur’a sonucu konutun tahsis edilmiş olması veya konutların genel kurulca belirlenecek esaslar dahilinde ortaklara dağıtılmış olması ve genel kurulun bu dağıtımı açık veya zımni olarak onaylaması gerekir. Anlatılan ilkeler dışında, yönetim kurulu genel kurulun kararı veya onayı olmaksızın bir konutu belli bir ortağa tahsisine karar veremez. Tahsis ortağa şahsi hak sağlar. Kooperatifçe bir dairenin geçerli bir tahsis işlemiyle bir ortağa tahsisi halinde, tahsis edilen ortağın rızası olmaksızın, ortaklığı devam ettiği sürece konutun başka bir ortağa tahsisi mümkün değildir. Kooperatif tarafından taşınmazın ortağa tahsisi, mülkiyeti geçiren bir işlem olmayıp, kooperatifle olan iç ilişkide bir hak bahşeden ve koşulları oluştuğunda kooperatife karşı tapu iptal ve tescil talebinde bulunma hakkı yanında ortağa, tahsis hakkına karşı yapılan haksız saldırılarda üçüncü kişilere karşı müdahalenin men"i ve ecri misil davası açmaya izin veren bir haktır.
Somut olayda, ... nolu daire ile ilgili 09.....1993 tarihinde ...ortaklık senedi ile ortak olarak kabul edilmiş, ........1993 tarihinde Noterde düzenlenen tahsis belgesinden aynı ortağa yönetim kurulunca tahsis yapıldığı anlaşılmış, ... tarafından da üyelik ....03.2002 noter tanzim tarihli devir sözleşmesi ile davalı ..."a devredilmiş, bu davalı ... nolu daire için yönetim kurulunun ....08.2006 tarih ve ... sayılı kararı ile ilk kez üyeliğe kabul edilmiştir. Davacının elinde tarihsiz, kooperatifin ve kendisinin imzasını taşıyan taahhütname mevcuttur.Yukarıda özetlenen belgelere göre 1993 tarihi itibariyle A Blok ... nolu daire ile ilgili davalı ..."ın üstün hak sahibi olduğu anlaşılmaktadır. Ancak bu tarihten öncesine ilişkin kooperatif defter, kayıt ve belgeleri öncelikle kooperatiften istenilmesi, ibraz edilmezse kooperatifin adresinde defter ve kayıtların incelenmesi için keşif yapılması, buna rağmen inceleme yapılamaz ya da defter ve belgelere ulaşılamaz ise Ticaret Sicil Memurluğundan, mümkün olmazsa kooperatif anasözleşmesinin 41. maddesi uyarınca Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden, kooperatifin bilançosu, gelir gider cetvelleri, yönetim ve denetim raporları, genel kurul tutanakları, ortaklık cetvelleri, kur"a ve tahsis belgeleri celbedilip kooperatif konusunda uzman bilirkişi aracılığı ile inceleme yapılarak, kooperatif bünyesinde dairelerde numara değişikliği yapılıp yapılmadığı, davacıya hangi dairenin tahsis edildiği, A Blok ... nolu dairenin ..."den önce tahsis edilmiş ise ilk olarak kime tahsis edildiği, bu daireye ilişkin üyeliğin ne şekilde el değiştirdiği araştırılıp sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken, eksik incelemeye dayalı yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, birleşen davada davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, birleşen davada davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ....06.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.