Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, davalının boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı iddiasıyla yersiz ödenen aylığın tahsiline yönelik takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava; davalının boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı iddiasıyla yersiz ödenen aylığın tahsiline yönelik takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkin olup, mahkemece davanın reddine karar verildiği, hükmün Dairemizce; Sosyal Güvenlik Kontrol Memurluğu"nca gerçekleştirilen soruşturmada elde edilen somut veri ve saptamalar, bahse konu soruşturma sırasında ve yargılamada ifadeleri alınan tanık beyanları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davalı ile boşandığı eşinin fiili olarak birlikte yaşadıklarının anlaşılmış olduğu gerekçesiyle bozulduğu Mahkemece önceki kararda direnilmesi neticesinde, Dairemizce karar yerinde görülmediğinden Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna iletilmiş, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca “... mahkemenin yeni bir delile dayanarak veya bozmadan esinlenerek gerekçesini değiştirerek veya daha önce üzerinde durmadığı bir hususu bozmada işaret olunan şekilde değerlendirerek karar vermiş olması halinde direnme kararının varlığından söz edilemeyeceği,...Özel Daire bozma kararı sonrasında 17.03.2014 ve 07.04.2014 tarihlerinde UYAP sistemi üzerinden davalının eski eşinin nüfus kayıtları çıkartılarak dosya arasına konulduğu, ilgili nüfus kayıtlarında davacının eski eşinin üçüncü bir kişi ile evlendiğinin tespit edildiği, Mahkemece bozma kararı sonrası dosyaya giren nüfus kayıtlarına dayanılarak (kaldı ki davalının eşinin daha sonra yeniden evlenmiş olduğu durumu da dikkate alındığında tüm dosya kapsamıyla davalı ve eski eşinin fiili olarak birlikte yaşadıklarının dosyadaki belgeler de dikkate alındığında ispatlanmamış olduğu) gerekçesiyle direnme kararı verildiği ...Mahkemenin direnme olarak adlandırdığı temyize konu kararın bu haliyle, Özel Daire denetiminden geçmeyen tamamen yeni gerekçeye dayalı yeni bir hüküm niteliğinde olduğu ....hal böyle olunca; bu yeni hükmün temyizen incelenmesi görevi, Hukuk Genel Kuruluna değil Özel Daireye ait” olduğu belirtilerek Dairemize gönderildiği anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağı olan 5510 sayılı Kanunun 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 56. maddesinin ikinci fıkrasında, eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıklarının kesileceği, bu kişilere ödenmiş olan tutarların, 96. madde hükümlerine göre geri alınacağı yönünde düzenleme yapılmıştır.
İnceleme konusu davada, uyuşmazlığın 22.10.2008 - 21.6.2010 tarihleri arasında davalının boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı gerekçesiyle yersiz olarak aldığı iddia edilen aylıklara yönelik olup, Mahkeme gerekçesinin incelemesinde, davalının boşandığı eşinin 2012 yılında....’a taşınması, boşanılan eşin 2013 yılında başka biri ile evlenmesinin uyuşmazlık konusu dönem dışında gerçekleştiği, uyuşmazlık konusu dönemin 22.10.2008 - 21.6.2010 tarihleri arasına ilişkin olduğu gözetildiğinde Mahkemece, eksik inceleme sonucu karar verildiği anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağı olan 5510 sayılı Kanunun 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 56. maddesinin ikinci fıkrasında, eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıklarının kesileceği, bu kişilere ödenmiş olan tutarların, 96. madde hükümlerine göre geri alınacağı yönünde düzenleme yapılmıştır. Anılan maddeye dayalı açılan bu tür davalarda eylemli olarak birlikte yaşama olgusunun tüm açıklığıyla ve taraflar arasındaki uyuşmazlık konusu dönem yönünden ortaya konulması önem arz etmektedir. Bu bakımdan özellikle “davalının boşandığı eşi ile fiilen birlikte yaşadıkları” yönünde ihbar eden ve Kurum Kontrol elemanlarına imzalı beyanda bulunan davalının boşandığı eşinin üvey annesi olduğu anlaşılan ....’nun beyanına başvurulmalı, ihbar dilekçeleri, kurum memurlarına verdiği beyan ve mahkemede verdiği beyanlar çelişir ise, çelişkiler giderilmeli, davalı ve eski eşe ait adreslerde uyuşmazlık konusu dönemi kapsar şekilde aynı apartmanda bulunan kapıcı, yönetici ve komşuların kolluk marifetiyle resen tespit edilerek beyanlarına başvurulmalı, komşu, kapıcı ve yönetici tespit edilemezse, mahalle esnafından tanıklık yapacak kişiler aynı şekilde kolluk marifetiyle tespit edilerek beyanlarına başvurulmalı, beyanlar arası çelişki olursa giderilmeli, davacının ve boşandığı eşinin her ikisininde uyuşmazlık konusu dönemde medula sistemindeki kayıtlarda görünen adresleri, ilgili sağlık kuruluşlarından araştırılmalı, böylelikle boşanılan eşle fiilen birlikte yaşamanın gerçekleşip gerçekleşmediği, toplanan kanıtlar ışığında değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu davanın kabulüne karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 13/09/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.