23. Hukuk Dairesi 2013/3711 E. , 2013/4056 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin davalı kooperatif ortağı iken 31.07.2008 tarihli yönetim kurulu kararı ile kooperatiften istifasının kabulüne karar verildiğini, müvekkilinin ödemiş olduğu aidatların ....086,76 TL"lik kısımının ödenmesine rağmen bakiye ....630,00 TL"nin ödenmediğini, alacağın tahsili amacıyla başlatılan takibin davalının haksız itirazı ile durduğunu ileri sürerek, itirazın iptali ile %40 inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, ....06.2010 tarihli genel kurul kararıyla kooperatiften ayrılan ortakların ödemelerinin ertelenmesine karar verildiğini, davacıya yapılan ödemelerin erteleme kararı alınmadan önce yapıldığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; istifa etmiş olan üyenin (davacının) içerdeki alacağının, istifasını müteakip aynı yılın (2008 yılı) bilançosunda borç hanesinde gösterilmesi gerektiği ve bunu takip eden yılın ilk ayı içerisinde de ödenmesi gerektiği, bu itibarla 2009 yılı hesabının görüşüldüğü 2010 yılındaki genel kurulda davacının da durumunu ilgilendiren niza konusu erteleme kararının alınamayacağı, davacının alacağının bu tarihten daha önce kesinleşip muaccel olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile itirazın iptaline,takibin ....630,00 TL asıl alacak ve ....047,00 TL takip tarihine kadar işlemiş faizi üzerinden devamına,asıl alacağın %..."si oranında inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
...- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre,davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
...- Dava, çıkma payı alcağının tahsili için başlatılan takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun .../... ve anasözleşmenin .../.... madde hükümlerinde devir dışında bir nedenle ortaklığı sona erenlerin sermaye ve diğer alacakları, o yılın bilançosunun genel kurulca kabulünden bir ay sonra muaccel olacağı öngörülmüştür.
Davacıya iadesi gereken meblağ, ödediği aidatların toplamı kadar olmayıp, yapılan toplam ödemeden ayrıldığı yıl sonu bilançosunda yer alan genel giderlerden davacıya isabet eden kısımların düşülmesinden sonra bakiyesidir. Bu yasal düzenlemeye uyulmaması diğer ortaklar aleyhine sonuç doğurduğu gibi, çıkma payı hesaplanmasında genel giderlerin dikkate alınmamasının davacı açısından nedensiz zenginleşmeye yol açacağı kuşkusuzdur. Yatırılan aidatlardan genel gider payının düşülmesi yasa hükmü gereği olup, bundan vazgeçilmesi ancak genel kurul tarafından aksinin karar altına alınması ya da kooperatifin ortaklığı sona erenlerden genel gider payı alınmaması yönünde bir uygulamasının daha önce oluşmuş olması şartına bağlıdır.
Bu durumda mahkemece, öncelikle davalı kooperatiften, temin edilemezse Ticaret Sicil Memurluğundan veya anasözleşmenin 41. maddesi uyarınca davalı kooperatifin bağlı bulunduğu Çevre ve Şehircilik ... İl Müdürlüğü"nden davacının istifa ettiği 2008 yılına ait bilanço, gelir gider cetvelleri ve eki belgeler getirtilip kooperatif defter, kayıt ve belgeleri de incelenerek, yukarıda ilkelere uygun şekilde genel gider payı düşülmemesine ilişkin bir genel kurul kararı bulunup bulunmadığı ya da bu yönde bir kooperatif uygulamasının daha önce oluşup oluşmadığı üzerinde de durularak, davacı alacağının hesaplanması, aksi yönde bir genel kurul kararı ya da kooperatif uygulanması bulunmadıkça genel gider payının yasa gereği düşülmesi gerektiği gözetilerek ortağın ayrıldığı yıl bilançosundaki hissesine düşen genel gider payı mahsup edilerek çıkma payının hesaplanması yönünde ek rapor alınıp sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
SONUÇ:Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ....06.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi.