Yargıtay 11. Ceza Dairesi 2018/1619 Esas 2022/1196 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi
SUÇ : Vergi Usul Kanunu'na Aykırılık
HÜKÜMLER : Mahkumiyet

A) Sanık ... hakkında 2010 takvim yılında sahte fatura düzenleme ve kullanma suçlarından verilen beraat hükümlerine yönelik katılan vekilinin temyizinin incelenmesinde;
Yapılan yargılamaya, toplanıp gerekçeli kararda gösterilen ve değerlendirilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonucunda oluşan kanaat ve takdirine, hukuka uygun, yasal ve yeterli olarak dosya içeriğine uygun şekilde açıklanan gerekçeye göre; yüklenen suçun sanık tarafından işlendiğinin sabit olmadığı Mahkemece kabul ve takdir kılınmış olmakla, katılan vekilinin temyiz nedenleri yerinde görülmediğinden hükümlerin ONANMASINA,
B) Sanıklar ... ve ... hakkında defter, kayıt ve belgeleri gizleme suçundan verilen beraat hükümlerine yönelik katılan vekilinin; sanık ... hakkında 2010 takvim yılında sahte fatura düzenleme ve kullanma suçlarından verilen mahkumiyet hükümlerine yönelik sanık ...'in; sanık ... hakkında 2011 ve 2012 takvim yıllarında sahte fatura düzenleme ile 2011 takvim yılında sahte fatura kullanma suçlarından verilen mahkumiyet hükümlerine yönelik sanık ... müdafisinin; sanık ... hakkında 2010, 2011 ve 2012 takvim yıllarında sahte fatura düzenleme ile 2010 ve 2011 takvim yıllarında sahte fatura kullanma suçlarından verilen mahkumiyet hükümlerine yönelik sanık ... müdafisinin temyizinin incelenmesi:
1) Sanıklar ... ile ... hakkında defter, kayıt ve belgeleri gizleme suçundan açılan kamu davasında, sanık ...'nun şirketin müdürü olduğunu ancak sanık ...'a vekaletname verdiğini, şirketin işlerini fiilen onun takip ettiğini savunması; sanık ...'un, söz konusu şirkette bir süre işçi olarak çalıştığını, bu firmanın sahiplerinin ... ve ... olduğunu, şirkette ortak ya da yönetici sıfatının bulunmadığını, defter ve belgelerin ibrazı hakkındaki yazının tebliğ edildiğini ancak defter ve belgeler kendisinde olmadığı için sunamadığını savunması; vergi tekniği raporunda vergi müfettişlerince ifadesine başvurulan şirketin eski ortağı olan .... isimli kişinin, o döneme ilişkin tüm yasal defter ve belgelerin şirketin muhasebecisi olan Naci Alan tarafından şirket hisselerini devrettikleri Salih Balcı ve ...'in vekili ...'a bir tutanakla teslim edildiğinin beyan etmesi karşısında; Vergi incelemesine esas olmak üzere istenilen 2009, 2010, 2011 ve 2012 takvim yıllarına ait defter ve belgelerini elinde bulunmadığından ve yetkili olmadığından dolayı incelemeye ibraz edemediklerini savunan sanıkların işyerinde vergi incelemesi yapılması zorunluluğu bulunmadığı, 213 sayılı Kanun'un 139/2. maddesindeki istisnai şartların varlığının kabulü gerekeceği, defter ve belgelerin bulunamadığı, kaybolduğu ileri sürülerek ibrazından kaçınılması durumunda, Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 23.11.1999 gün ve 1999/11-273/288 sayılı içtihadında açıklandığı üzere mükellefe usulüne uygun tebligat yapılmasının aranmayacağı, aynı Kanun'un 253. maddesine göre ilgili bulundukları yılı takip eden yıldan başlayarak beş yıl süre ile muhafaza edilmesi mecburiyeti bulunan defter ve belgelerin anılan Kanun'un 13. maddesinde düzenlenen mücbir sebep kapsamında düşünülmesi mümkün olmayan nedenlerden dolayı ibraz edilmediğinin anlaşılması ve 213 sayılı VUK'nin 253 ve 254. maddeleri uyarınca defter ve belgeleri muhafaza ve istenildiğinde ibraz etme sorumluluğunun, mükellefe veya vergi sorumlusuna ait olması, bu yükümlülüğün vekaletname ile devrinin mümkün bulunmaması karşısında; sanıklara yüklenen suçun unsurları itibarıyla oluştuğu gözetilmeden, yazılı şekilde beraatlerine karar verilmesi,
2) Sanıklar hakkında sahte fatura düzenleme ve sahte fatura kullanma suçlarından açılan kamu davalarında sanık ...'in, .... Ltd. Şti.nin müdürü olduğu ancak şirketi yönetmek için hatırlayamadığı bir kişiye vekalet verdiğini, sahte fatura düzenleyip kullanmadığını savunması; sanık ...'nun şirketin müdürü olduğunu ancak sanık ...'a vekaletname verdiğini, şirketin işlerini fiilen onun takip ettiğini beyan etmesi; sanık ...'un, söz konusu şirkette bir süre işçi olarak çalıştığını, bu firmanın sahiplerinin ... ve ... olduğunu, şirkette ortak ya da yönetici sıfatının bulunmadığını savunması; vergi inceleme raporunun incelenmesinde 01.02.2011 tarihli yoklama tutanağının Ankara ...... Noterliğinin 27.12.2010 tarihli, .... numaralı vekaletnamesine istinaden ... ile birlikte tutulduğunun anlaşılması karşısında, maddi gerçeğin kuşkuya yer vermeyecek biçimde belirlenmesi bakımından;
a) Dosyada bulunan faturaların sanıklara gösterilerek yazı ve imzaların kendilerine ait olup olmadığının sorulması, kendilerine ait olmadığını söylemeleri halinde temin edilecek yazı ve imza örnekleri ile faturalardaki yazı ve imzaların kime ait olduğu hususunda bilirkişi incelemesi yaptırılması,
b) Sanıkların düzenlemiş olduğu faturaları kullanan şirket yetkilileri veya kişilerin tanık sıfatıyla duruşmaya çağrılarak CMK'nin 48. maddesi uyarınca çekinme hakları hatırlatıldıktan sonra sözü edilen faturaları hangi hukuki ilişkiye dayanarak kimden aldıkları, sanıkları tanıyıp tanımadıkları ve faturaların düzenlenmesi konusunda sanıkların bir iştiraki bulunup bulunmadığının sorulması,
c) Söz konusu şirketin beyannamelerini internet ortamında verdiği tespit edilen muhasebeciler..... ve...... isimli kişilerin CMK'nin 46/1-c maddesi uyarınca çekinme hakkı hatırlatılarak tanık olarak dinlenmeleri, kendilerinden sanıkları tanıyıp tanımadıkları, beyannamelere konu faturaların kim tarafından kendilerine getirildiği ve şirketi fiilen kimin idare ettiğinin sorulması,
d) Sanıkların kullanmış olduğu faturaları düzenleyen mükellefler hakkında tanzim edilen vergi inceleme raporlarının ilgili vergi dairesinden getirtilmesi,
e) Aynı mükellefler hakkında ilgili takvim yılında sahte fatura düzenleme suçundan dava açılıp açılmadığının araştırılması; dava açılmış ise dosyaların getirtilerek incelenmesi ve ilgili belgelerin onaylı örneklerinin dosyaya alınması,
f) Gerektiğinde, faturaların gerçek alım-satım karşılığı olup olmadığının belirlenmesi için; faturaları düzenleyen mükellefe ait mal ve para akışını gösteren sevk ve taşıma irsaliyelerinin, teslim ve tesellüm belgelerinin, bedelinin ödendiğine ilişkin ticari teamüle uygun ve kanıtlama yeterliliği olan banka hesaplarının ve kasa mevcuduyla uyumlu geçerli belgeler ile faturaları düzenleyen mükellefin yeterli mal girişi veya üretimi olup olmadığına ilişkin belgelerin getirtilmesi, faturaları düzenleyen mükellef ile kullanan mükellefin ticari defter ve belgeleri üzerinde karşılıklı bilirkişi incelemesi yaptırılması,
Sonucuna göre tüm deliller birlikte tartışılarak sanıkların hukuki durumunun belirlenmesi gerekirken, eksik araştırma ve inceleme ile mahkûmiyet hükümleri kurulması yasaya aykırı,
3) Kabule göre de; 5237 sayılı TCK’nin 53. maddesine ilişkin uygulamanın Anayasa Mahkemesinin 08.10.2015 tarihli, 2014/140 Esas ve 2015/85 Karar sayılı iptal kararı ile birlikte yeniden değerlendirilmesinde zorunluluk bulunması,
Bozmayı gerektirmiş, katılan vekilinin, sanık ...'in ve sanıklar ... ile ... müdafilerinin temyiz nedenleri bu itibarla yerinde görüldüğünden, 5320 sayılı Kanun’un 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK'nin 321. maddesi uyarınca hükümlerin BOZULMASINA, 25.01.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.