MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının iş sözleşmesinin 04.11.2011 tarihli fesih bildirimi ile feshedildiğini, fesih gerekçesinin haklı nedene dayandırıldığını, fesih sebebinde esasen işi yaptığı ancak kuponu işi yapmadan önce girdiğinin ifade edildiğini, pres iş akışına göre belirtildiği sıralama ile yapılması zorunluluğunun bulunmadığını, çalışanlar işin niteliğine göre ellerinde ürün olmaması durumunda kendisine gelecek sıra için beklememek için kendi yapması gereken işi diğer işlerden önce yapabildiğini, bu durumun ekip liderleri tarafından da söylendiğini ve bilindiğini, fesih bildirimine konu kupon ve olay gösterilmediği için belirtilen kuponların hangi operasyona ait olduğunun bilinmesinin mümkün olmadığını, DCT sistemine iş yapılmadan kuponun önceden girilmiş okluğu kabul edilmemekle birlikte bu girişin davacı tarafından yapıldığının ispatlanması gerektiğini, DCT sistemine sicil numarası ile girildiğini ve davacının sicilini bilen herkesin veri girişi yapabileceğini, hatalı girişlerin bilgisayardan düzeltilebildiğini, DCT sistemindeki kayıtlara müdahale yapılabilmesi nedeniyle bu durumun işveren tarafından feshe gerekçe yaratmak içir kullanılabildiğini, davacının 20.10.2011 tarihinde sendika üyesi olduğunu, bundan haberdar olan davalının bu nedenle iş sözleşmesini sona erdirdiğinden bahisle feshin geçersizliğini ve işe iadesini, işe başlatılmaması halinde feshin sendikal nedenle olması nedeni ile 2821 Sayılı Kanunun 31. maddesi gereği 12 aylık ücretinden az olmamak üzere tazminatın belirlenmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının 09.03.2004 tarihinde işe girdiğini, metoda uygun çalışmadığı için 02.11.2011 tarihinde metot gereği her bir arabanın kuponunun DCT"ye giriş yapması gerekirken yapmakla görevli olduğu 764 numaralı operasyonu değil, yapmadığı halde 2199, 2230, 2226 numaralı arabanın kuponlarını sisteme girdiğini, metot ihlali nedeniyle pres iş akışını bozduğunu, sisteme yapmadığı işler yapmış gibi girmesinin performansını etkilediğini, firma tarafından prim sistemi mevcut olup çalışanlara aylık maktu ücretlerinin yanında performansa bağlı prim verildiğini, bu nedenle davacının yaptığı işlemin haksız kazanç oluşturduğunu, davacının 03.11.2011 tarihinde savunmasının istenmesine karşın kendisinin savunmadan imtina ettiğini, davalı işyerinde 3500 kişinin çalıştığını, sisteme başkasının girmesinin mümkün olmadığını, sendikal nedenle işten çıkarma yapılmadığından bahisle davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece bozma kararı sonrası yapılan yargılama sonucunda davacının iş sözleşmesinin feshinin haklı nedene dayandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Somut olayda davacının iş sözleşmesi birlikte çalıştığı bilgisayar sisteminde metodu gereği her bir arabanın kuponunu sisteme giriş yapması gerekirken 02.11.2011 tarihinde 2199, 2230, 2226 numaralı arabanın kuponlarının fason pres operasyonu yapılmadan sisteme girdiği, önce astar ütü operasyonunun yapılması sonra fason pres operasyonun yapılması gerekirken bunun yapılmayıp astar ütü operasyonunun yapıldığının göründüğü, davacının işi yapmadığı halde yapmış gibi gösterip bu şekilde haksız kazanç sağlamaya yönelik doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışta bulunduğu gerekçesiyle iş sözleşmesi feshedilmiştir.
Davacı dava dilekçesinde pres iş akışına göre belirtilen sıralama ile iş yapılması zorunluluğu olmadığını, başka bir operasyon yapılmadan diğer operasyonların sisteme girilebildiğini ancak bu kabul edilmemekle birlikte verilerin davacı tarafından girildiğinin ispatlanması gerektiğini DCT sistemine sicil numarasıyla girildiğini ve sicili bilen herkesin veri girişi yapabileceğini, hatalı girişlerin bilgisayardan düzeltilebildiğini, DCT sistemindeki kayıtlara müdahale yapılabilmesi nedeniyle bu durumun işveren tarafından feshe gerekçe yaratmak için kullanılabildiğini belirtmiştir.
Söz konusu karar; Dairemizin 23.05.2013 T. 2012/39323 E. 2013/15712 K. sayılı kararıyla hükme esas alınan bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli olmadığı, davalı işyerindeki üretim tekniğine vakıf, yazılım ve bilgisayar alanında uzman bilirkişi heyetiyle işyerinde yeniden inceleme yapılarak davacının yapmadığı halde yapmış gibi görünen işlerin girişinin davacı tarafından yapılıp yapılmadığı, sistemde başka bir kişi tarafından yükleme veya silme eylemi olup olmadığı araştırılıp sonucuna göre karar verilmesi, ayrıca işe başlatmama tazminatının 12 ay belirlenmesi gerektiği konusunda bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyulmuş, işyerinde işleyişi bilen bilişim, tekstil alanlarında uzman bilirkişiler eşliğinde keşif yapılıp rapor alınmıştır. Rapora göre işyerinde üretilen ceketlerin modeline göre değişen operasyon sayısının ortalama 150-200 adet olduğu, bu listenin kalabalık bir liste olduğu ve sadece davacı değil diğer işçilerin de buna benzer hata yapma ihtimallerinin ortaya çıkabileceği, davalının bu hatayı önlemek için gerekli teknik önlemi almadığı, ayrıca davalı işyerinde kullanılan sistemde sisteme tanımlı her bireyin kendi kullanıcı adı ile güvenlik şifresi vs. ile karşılaşmadan doğrudan ilgili operatöre giriş yapabildiği, her kullanıcının sisteme tanımlı saatler arasında giriş yapabildiği, sisteme tanımlı her bireyin sisteme tanımlı herhangi bir operasyona giriş yapabildiği, admin yöneticisinin işlenen tüm tabloları görme ve güncelleme yetkisinin bulunduğu sözlü talep doğrultusunda kontrol, değişim veya güncelleme yapabildiği, yapılan değişiklik veya kullanıcı operatörüne erişim yapıldığına dair herhangi bir loglama işleminin yapılmadığı, bunun güvenlik tehlikesi oluşturduğu tespit edilmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 20/2 maddesi uyarınca “feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir”. İşveren ispat yükünü yerine getirirken, öncelikle feshin biçimsel koşullarına uyduğunu, daha sonra, içerik yönünden fesih nedenlerinin geçerli (veya haklı) olduğunu kanıtlayacaktır. Dairemizin kararlılık kazanan uygulaması bu yöndedir. (04.04.2008 gün ve 2007/29752 Esas, 2008/7448 Karar sayılı ilamımız).
Bozma sonrası yapılan keşif sonucu alınan bilirkişi raporu değerlendirildiğinde, işyerinde üretilen ceket modeline göre operasyon sayısının ortalama 150-200 adet olduğu, bu tür hataların yapılma ihtimalinin ortaya çıkabileceği davalının bu hatayı önlemek için gerekli teknik önlemi almadığı, ayrıca söz konusu hatayı davacının yaptığının da işyerinde kullanılan sistemin güvenli olmamasından dolayı doğrudan davacının yaptığının ispatlanmadığı, yalnızca sicil numarasıyla giriş yapılabilen, şifre gerektirmeyen, log kaydı tutulmayıp sistem yöneticisi tarafından değişiklik yapmanın mümkün olduğu bir sistemin güvenli olduğundan söz edilemeyeceği, feshin geçerli (veya haklı olduğunu) ispat yükü altında olan davalının üzerine düşen ispat yükünü yerine getirmediği, davacının sendikaya üye olduktan kısa bir süre sonra iş sözleşmesinin feshedilmesi, yine başka sendikalı işçilerin de aynı dönem iş sözleşmelerinin feshedilmesi, tanık beyanları, aynı dönem iş sözleşmeleri sendikal nedenle feshedildiği kabul edilen emsal işe iade dosyaları (Yargıtay 22. HD. 2012/8931-18765-19799; 2013/1939-1953 Es. sayılı dosyalar) dikkate alındığında feshin sendikal nedene dayandığı anlaşıldığından davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, sendikal fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 12 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 212.70 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak oybirliği ile 24/03/2015 tarihinde karar verildi.