20. Hukuk Dairesi 2016/6048 E. , 2016/9029 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat istemine ilişkin davada ... 3. Asliye Hukuk ve ... 28. İş Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, trafik kazası nedeniyle zarar görenin, zarar veren sürücü, işleten ve sigorta şirketinden tazminat istemine ilişkindir.
... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi, “Kazaya sebebiyet veren aracın davacının çalıştığı şirket tarafından kiralandığı, bu nedenle iş mahkemesinin görevli olduğu” gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir.
... 28. İş Mahkemesi ise “Davanın haksız fiilden kaynaklandığı, işverene karşı açılmış bir dava bulunmadığı, genel hükümlere göre asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğu” gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir.
Dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 1483/1. maddesinde, sigortacıların diğer kanunlardaki hükümler saklı kalmak üzere faaliyet gösterdikleri dalların kapsamında bulunan zorunlu sigortaları yapmaktan kaçınamayacakları belirtilmiş; aynı Kanunun 4/1-a maddesinde, tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın, TTK"da öngörülen hususlardan doğan hukuk davalarının ticari dava sayılacağı düzenlenmiştir. TTK"nın 5. maddesi ise aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemelerinin, tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevli olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Somut olayda; davacı tarafından, haksız fiil teşkil eden trafik kazasından kaynaklı maddi ve manevi tazminat taleplerine ilişkin olarak, araç sürücüsü ve işleteni olan davalılar ile mali mesuliyet sigortacısı olan sigorta şirketine karşı birlikte dava açılmıştır. Haksız fiilden kaynaklanan tazminat davalarında görevli mahkeme genel hukuk mahkemesi olan asliye hukuk mahkemesi ise de; dava, gerçek kişiler ile birlikte, araç sürücüsünün zorunlu mali mesuliyet sigortası yaptırdığı sigorta şirketine karşı da açılmıştır. Davalı ..., sigorta poliçesi nedeniyle sorumlu tutulmuş olup, sorumluluk sigortaları, TTK"nın 1473 vd. maddelerinde düzenlenmiştir. TTK"nın 4/1-a ve 5. maddesi hükümleri karşısında, mutlak ticari nitelikteki bu davada asliye ticaret mahkemesi görevli bulunmaktadır.
Aynı davada, bir kısım davalılar hakkında genel mahkemenin, diğer davalılar hakkında ise uzman olan özel mahkemenin görevli bulunması halinde, uyuşmazlık aynı olaydan kaynaklanıyor ve zarar tek ise ya da, taleplerden birisi yönünden verilecek karar diğerini doğrudan ilgilendirecek nitelikte bulunuyorsa; sözkonusu özel mahkeme ile genel mahkeme arasında “yargılama usulüne” ilişkin esaslı farklılıklar bulunmaması kaydıyla, bütün taraflar ve talepler yönünden uzman olan özel yetkili mahkemece yargılama yaparak uyuşmazlığın çözülmesi gerekir. Bu husus, hukukun öngörülebilir olmasının, usul ekonomisinin ve davaların makul süre içinde bitirilmesi yükümlülüğünün de gereğidir.
O halde, gerek davalı gerçek kişiler ve gerekse de davalı ... şirketinin sorumluluğu aynı maddi olaydan kaynaklanmış ve zarar tek olmakla, davaların birlikte görülmesi zorunludur. Bütün talepler yönünden ihtilafın özel mahkeme olan asliye ticaret mahkemesince çözüme kavuşturulması gerekmektedir.
Her ne kadar görevsizlik kararı veren mahkemeler arasında ticaret mahkemesi bulunmuyor ise de; HMK 114/1-c maddesi uyarınca görev dava şartıdır. HMK"nın 115. maddesine göre mahkeme ve uyuşmazlığı çözmekle görevli Yargıtay dairesi dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştırmak zorundadır. Bu durumda uyuşmazlığın asliye ticaret mahkemesinde görülmesi gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 13/10/2016 gününde oy birliğiyle karar verildi.