23. Hukuk Dairesi 2013/1681 E. , 2013/3794 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat, tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı tapu iptali ve tescil davasının reddine, tazminat talebinin kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı vekili Av. ... ile davacı asıl ... ve davalı kooperatif vekili Av. ... gelmiş olmakla duruşmaya başlanarak hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- KARAR -
Davacı vekili, davalı kooperatifin üyesi olan müvekkilinin ihraç edildiğini, kendisine tahsis edilen dairenin hakkındaki ihraç kararı kesinleşmeden kötüniyetli olarak kooperatif müdürü ve yüklenicisi olan dava dış.....’a devredildiğini, bunun da konutu diğer davalılara sattığını, ihraç kararının iptal edildiğini, ancak müvekkiline daire verilmediğini, ihraç kararı kesinleşmeyen üye yerine yeni üye alınarak yapılan satış işleminin batıl olduğunu ileri sürerek, tapunun iptali ile müvekkili adına tesciline, kira karşılığı ....000,00 TL tazminata ve ....000,00 TL manevi tazminata hükmedilmesini, tescil talebinin kabul edilmemesi halinde fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla ....000,00 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek temerrüt faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı kooperatif vekili, davacının ödemelerinin tam olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Diğer davalılar vekili, müvekkillerinin kooperatif yüklenicisi olan dava dışı ...’ten taşınmazı satın aldıklarını ve iyiniyetli olduklarını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve benimsenen bilirkişi raporu ile dosya kapsamına göre, davacının ihracına ilişkin kararın iptal edildiği, davacıya ait dairenin ihraç kararı kesinleşmeden kooperatif tarafından kooperatif müdürü ve yüklenicisi olan dava dışı...’a verildiği, ancak diğer davalılar... ve ...’in bağımsız bölümü iyiniyetle iktisap eden kişiler olduğu gerekçesiyle tapu iptal ve tescil davasının reddine, davacıya verilecek başka bağımsız bölüm bulunmaması nedeniyle tazminat talebinin kabulü kabulü ile ....000,00 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı Kooperatiften alınarak davacıya verilmesine, manevi tazminat ve kira bedeli talebinin yasal şartları oluşmadığından reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
...) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
...-Dava, kooperatif ortaklığına bağlı tapu iptal ve tescil, mümkün olmazsa tazminat, manevi tazminat ve kira alacağı istemlerine ilişkindir.
Yapı kooperatiflerinin amacı anasözleşmeye uygun olarak akçalı yükümlülüklerini yerine getirmeleri halinde anasözleşmeye uygun oturmaya elverişli bir konut teslim etmektir. Kooperatife karşı parasal yükümlülüklerini yerine getirmeyen ortakların tapu iptali ve tescil isteme hakları bulunmamaktadır. Anasözleşme uyarınca akçalı yükümlülüklerini yerine getirmeyen ortaklar ise kooperatiften ... uygulamaları doğrultusunda tazminat isteyebilirler.
Somut olayda, davacının normal ödeme yapan bir ortağa göre ödemelerinin eksik olduğu, bu nedenle tapu iptali tescil talebinde bulunamayacağı açıktır. Bu durumda, aşağıda formüle edilen şekilde tazminat hesabı yapılarak sonuca gidilmelidir.
a- Önce, ortaklara tahsis edilen konut veya arsanın dava tarihi itibariyle rayiç değeri saptanmalıdır.
b- Davalı kooperatife normal ödentilerini gerçekleştiren bir ortağın ödemelerinin, ödeme yaptıkları tarihler itibariyle toplam ödemeleri dava tarihine kadar (Toptan Eşya Fiyat Endeksi Artış ortalama rakamları esas alınarak) taşınarak, güncel değeri bulunmalıdır.
c- Bundan sonra, yukarıda (a) numaralı bentte bulunan değerden (b) numaralı bentte bulunan değer çıkarılarak kooperatife normal ödeme yapan bir ortağın, bu ödemelerine karşı ne miktarda yararlanma elde ettikleri ortaya çıkarılmalıdır.
d- Bunu takiben, davacı eksik ödeme yapan ortağın ödentileri (b) numaralı bentteki ilkelere göre dava tarihine taşınarak eksik ödeme miktarı da güncelleştirilmelidir.
e- Bu hesaplamalardan sonra, normal ödentilerini gerçekleştiren bir ortağın yukarıda (b) numaralı bentte bulunan ödemelerinin güncel değeri karşılığı, yine yukarıda (c) numaralı bentte bulunan bir yararlanmayı sağladığına göre, davacının (d) numaralı bentte eksik ödemelerinin güncel değerinin ne miktarda yarar sağlaması gerektiği, orantı kurallarına göre belirlenmelidir. Yani sonuç olarak, (d) numaralı bentte bulunan miktar, (c) numaralı bentte bulunan değerle çarpıldıktan sonra bulunan miktarın (b) numaralı bentte bulunan miktara bölünmesi sonucu bulunacak miktara (d) numaralı bentte bulunan davacı ödemelerinin güncel değerinin ilave edilmesi sonucu bulunacak miktar, davacı ortağın bu davada kooperatiften talep etmesi mümkün olan zarar miktarını belirleyecek ve mahkemece tesbit edilecek miktara hükmedilecektir. Mahkemece, yukarıda açıklanan ilkeler çerçevesinde ayrıntılı, gerekçeli, denetime elverişli rapor alınarak hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde, eksik incelemeye ve yanılgılı gerekçeye dayalı olarak karar verilmesi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, vekili ... duruşmasında hazır bulunan davacı yararına takdir olunan 990,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 05.06.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.