Y A R G I T A Y İ L A M I

MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi

DAVA : Davacı, ödenmeyen sendika aidat alacaklarının tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkili sendika ile Belediye Başkanlığı arasında toplu iş sözleşmeleri bağıtlandığını, davalıya bağlı işyerlerinde çalışan işçilerin ücretlerinden üyelik ve dayanışma aidatlarının kesilmesi talebini içeren yazının davalıya tebliğ edildiğini, ancak mülga 2821 sayılı Sendikalar Kanunu"na göre kesilmesi gereken üyelik ve dayanışma aidatlarının, toplu iş sözleşmesine göre belirlenmiş süre içerisinde davalı tarafından ödenmesi gerekirken ödenmediğini ileri sürerek tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı, davalı temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Dava, maddi olay tarihinde yürürlükte bulunan mülga 2821 sayılı Kanun"un 61. maddesi kapsamında, sendika üyelik ve dayanışma aidat alacaklarının tahsili istemine ilişkindir.
Mülga 2821 sayılı Kanun"un 61. maddesinin birinci fıkrasına göre "İşyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesini tarafı olan işçi sendikasının, toplu iş sözleşmesi yapılmamışsa veya sona ermişse yetki alan işçi sendikasının yazılı talebi ve aidatı kesilecek sendika üyesi işçilerin listesini vermesi üzerine, işveren sendika tüzüğü uyarınca üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu gereğince sendikaya ödenmesi gerekli dayanışma aidatını, işçilere yapacağı ücret ödemesinden kesmeye ve kestiği aidatın nevini belirterek tutarını ilgili sendikaya göndermeye mecburdur." Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise "Yukarıdaki fıkra gereğince sendika tüzüğüne uygun olarak kesilmesi istenen aidatı kesmeyen işveren ilgili sendikaya karşı kesmediği veya kesmesine rağmen bir ay içinde ilgili kuruluşa göndermediği miktar tutarınca genel hükümlere göre sorumlu olduktan başka aidatı sendikaya verinceye kadar bankalarca işletme kredilerini uygulanan en yüksek faizi ödemek zorundadır" hükmü yer almaktadır.
Buna göre, mülga 2821 sayılı Kanun"un 61/1. maddesine göre bir işyerinde veya işletmede toplu iş sözleşmesi yapmak için mülga 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu"nun 16. maddesi uyarınca yetki belgesi alan işçi sendikası, yetki belgesine konu işyeri veya işletmede çalışan üyesi işçilerin listesini ve sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını işverene bildirmesi ve bu listeye göre üyelik aidatının kesilmesini ve sendikaya ödenmesini istemesi gerekir.
Toplu İş Sözleşmelerinde kesilen aidatın ne zaman sendikaya yatırılacağı hususu düzenlenmiş ise ayrıca ihtara gerek kalmadan bu tarihlerden itibaren faize karar verilmeli, düzenlenmemiş ise taraf sendikanın işvereni temerrüde düşürmesi gerekir. Dava tarihinden önce sendika tarafından işverenin temerrüde düşürülmesi söz konusu değil ise dava ve ıslah tarihi temerrüt tarihini oluşturmaktadır.
Bu genel açıklamalar ışığında davalının temyiz itirazları değerlendirildiğinde;
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında bağıtlanan 01.01.2012 ilâ 31.12.2014 tarihleri arasında geçerli toplu iş sözleşmesinin 14. maddesine göre üyelik ve dayanışma aidatlarının, işçi ücretlerinin ödendiği günü takip eden 7 gün içinde ödenmesi gerekmektedir. Toplu iş sözleşmesinin 35. maddesine göre de ücretler her ayın 15. günü ödenir.
Somut olayda, ödenmesi gereken toplam aidat miktarı belirlenirken, 15.08.2012-14.09.2012 arası döneme dair 5.891,03 TL tutarındaki miktar da hesaplamaya dahil edilmiş ise de, dava tarihinin 31.08.2012 olmasına göre, anılan tutarın henüz muaccel hale gelmediği anlaşıldığından, belirtilen miktar nazara alınmaksızın hesap yapılması gerekirken, yazılı şekilde verilen karar isabetsizdir.
3-Dosya içeriğinden, dava konusu dönemin bir bölümünü kapsayan, 15.04.2009 ilâ 14.06.2012 arası döneme ilişkin alacak tutarlarının ödenmesine ilişkin taraflar arasında protokol düzenlendiği, anılan döneme dair borç miktarının 63.548,61 TL olarak belirlendiği ve protokole istinaden davalı tarafından ödemeler yapıldığı anlaşılmaktadır. Her ne kadar bilirkişi raporu ile toplam ödenen tutarın 81.078,03 TL olduğu tespit edilmiş ise de, 09890452 numaralı dekont ile ödenen 4.699,00 TL"nin nazara alınmadığı anlaşıldığından toplam ödeme yapılan miktarın 85.777,03 TL olduğu ve protokol konusu alacak tutarından 22.228,42 TL daha fazla ödeme yapıldığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece, bu hususta tarafların beyanı alınmalı, söz konusu ödemelerin mahiyeti duraksamaya yer vermeyecek şekilde tespit edilmeli, dava konusu aidat alacaklarına ilişkin olduğu belirlenirse mahsup işlemi yapılmalı ve bu suretle oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 25.01.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.