21. Hukuk Dairesi 2018/521 E. , 2019/1358 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
TÜRK MİLLETİ ADINA
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 01/06/1996-22/09/2007 tarihleri arasında geçen ve Kuruma eksik bildirilen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme bozmaya uyarak, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre; davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
2- Davacı, çalışmalarının işveren tarafından davalı Kuruma, gerçek ücreti yerine asgari ücret esas alınarak bildirildiğini ileri sürerek prime esas kazancının tesbitini istemiştir.
Bozma ilamına uyan Mahkemece, davanın kabulü ile, davacının 01/06/1996 - 22/09/2007 tarihleri arasında dönemler itibarı ile alınan asgari ücretin 2,08 katı maaşla çalıştığı, ......"ya 1 kat üzerinden bildirim yapıldığı, 1,08 kat eksik bildirim yapıldığının tespitine karar verilmiştir.
506 sayılı Yasanın 77. ve 5510 sayılı Yasa"nın 80. maddesinde prime esas gerçek ücretin esas alınması koşuldur. Gerçek ücretin işçinin yaşı, kıdemi, meslek durumu dikkate alınarak, emsal işi yapan işçilerin aldığı ücret göz önünde tutularak belirlenmesi gerektiği Yargıtay"ın yerleşmiş görüşlerindendir.
Somut olayda, uyulmasına karar verilen bozma ilamında "... işverenin yaptığı bildirimler ile çalışan işçilerin niteliklerini de karşılaştırarak, işverenin çalıştırdığı işçilerin kıdem ve pozisyonuna göre gerçek ücreti üzerinden bildirilip bildirilmediği üzerinde durmak, davacının asgari ücret ile çalışması olağan olmayan nitelikli bir işçi olup olmadığını, nitelikli bir işte çalıştırılıp çalıştırılmadığını belirlemek, asgari ücretle çalışmasının olağan olmadığı belirlendiği takdirde, işverenin aynı pozisyondaki işçilere ödediği ücretlerin gerçeğe uygun olup olmadığını değerlendirmek, bu bildirimlerin gerçeğe uygun olduğunun belirlenmesi halinde, bu ücretleri esas almak, aksi takdirde benzer işi yapan işyerlerinden, gerektiğinde ilgili meslek odasından emsal ücret araştırması" gerektiği belirtilmiş olup Mahkemece bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. 09/05/1960 gün ve 21/9 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca bozma kararına uyan mahkeme artık bozma kararı gereğince işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır. Mahkemece, tanık beyanları esas alınarak sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, davacının meslekteki kıdemi tespit edildikten sonra aldığı gerçek ücretin belirlenmesi açısından; davacının kıdemi de esas alınarak ilgili odadan ve aynı işi yapan işyerleri ile TÜİK" ten emsal ücreti sormak, tüm deliller bir arada değerlendirilerek sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılardan ...... San Ve Tic A.Ş."ye iadesine
26/02/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.
sisteminin bir üyesidir.