15. Hukuk Dairesi 2019/2749 E. , 2019/4572 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki birleşen 2015/290 Esas sayılı dosya davacıları vekili ile davalı-birleşen dosya davacıları vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Asıl ve birleşen davalar, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, asıl dava sözleşmeye aykırı inşaat yapılması sonucu uğranılan değer kaybı tazminatının tahsili, birleşen 2015/290 Esas sayılı dosyadaki dava, inşaatın süresinde tamamlanıp teslim edilmemesi sebebiyle cezai şart, gecikme nedeniyle kira bedeli ve değer kaybı alacağının tahsili, birleşen 2014/167 Esas sayılı dosyadaki dava sözleşmeye aykırı inşaat yapılması nedeniyle değer kaybından doğan tazminat, birleşen 2017/194 Esas sayılı dosyasındaki dava, inşaatın sözleşmeye aykırı yapılması nedeniyle değer kaybından doğan tazminat, birleşen 2014/339 Esas sayılı dosyadaki dava ise ruhsat işlerinin tamamlanması,
davalılar adına yapı denetim sözleşmesi imzalanması için yetki verilmesi, arsa sahibinin temerrüdü ve haksız azledilmesiyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir. Mahkemece davaların birleştirilerek yapılan yargılaması sonucunda asıl davada ..., ... ve..."nin davasının ıslahla arttırılan miktarda dikkate alınarak kabulüne, ... için açılan dava konusuz kaldığından esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, birleşen 2015/290 Esas sayılı dosyada davanın cezai şart yönünden kabulüne, kira kaybı ve diğer taleplerinin reddine, birleşen 2014/167 Esas ve birleşen 2017/194 Esas sayılı dosyalardaki davanın kabulüne, birleşen 2014/339 Esas sayılı davada davacılar ... ve ..."in davasının kesin süre sebebi ile usulden reddine dair verilen karar, birleşen 2015/290 Esas sayılı dosya davacısı arsa sahipleri ile birleşen 2014/339 Esas sayılı dosya davacıları-asıl ve diğer birleşen davalar davalıları yüklenici vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre birleşen 2015/290 Esas sayılı dosya davacısı olan arsa sahipleri ile birleşen 2014/339 Esas sayılı dosya davacıları, diğer birleşen ve asıl dava davalıları yüklenicilerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Birleşen ... 17. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2015/290 Esas sayılı dava dosyasının davacıları olan arsa sahipleri davalarında gecikme nedeniyle 5.000,00 TL cezai şart yanında yine gecikme nedeniyle kira bedeli talebinde bulunmuşlardır. Sözleşmenin 4. maddesinde gecikme halinde daire başı en az 5.000,00 TL ödeneceği kararlaştırılmış olup, mahkemenin kabulüne göre talep edilen 5.000,00 TL gecikme nedeniyle cezai şarttır. Kira bedeli olarak talep edilen 15.000,00 TL"de sözleşmede gecikme halinde istenebilecek sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı BK 106/II, 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı TBK"nın 125/I. maddesinde düzenlenen gecikme tazminatıdır. Sözleşmede gecikme nedeniyle kararlaştırılan cezai şart ve gecikme tazminatının birlikte istenebileceğine dair bir hüküm bulunmadığından davacı arsa sahipleri, 818 sayılı BK"nın 159/II ile 6098 sayılı TBK"nın 180/II. maddesi gereğince cezayı aşan zarar miktarını, davalı yüklenicinin kusuru bulunduğunu ispat etmeleri halinde istemeleri mümkündür.
Bu durumda birleşen 2015/290 Esas sayılı dava dosyasında hükme esas alınan raporu düzenleyen bilirkişi kurulu 09.02.2017 tarihli ek raporunda 10 aylık gecikme nedeniyle arsa sahiplerinin isteyebileceği toplam 9.000,00 TL gecikme nedeniyle uğranılan zarardan cezai şart olarak hükmedilen 5.000,00 TL çıkartıldıktan sonra, gecikmede de yükleniciler kusurlu olduğundan, gecikme nedeniyle davacıların uğradığı 4.000,00 TL cezayı aşan zararın davalı yüklenicilerden tahsiline karar verilmesi gerekirken yanlış değerlendirme ile kira kaybı talebinin reddi doğru olmamıştır.
Yüklenicilerin açtığı birleşen 2014/339 Esas sayılı dava dosyasında talep edilen yetki ve alacak istemlerinin incelenmesi için mahkemenin 16.02.2016 tarihli oturumunun 1. maddesinde yükleniciler tarafından yatırılması istenen 1.000,00 TL bilirkişi ücreti, 6100 sayılı HMK"nın 324/1. maddesinde belirtilen delil avansı niteliğinde olup mahkemece aynı maddenin 2. bendine göre yüklenicilere avansın yatırılmaması halinde, talep edilen delilin gösterilmesinden vazgeçilmiş sayılacağına dair ihtarda bulunulmamış ise de; söz konusu dava davacıları yükleniciler, keşif ve bilirkişi ücretinden ibaret delil avansını yatırmayacaklarını beyan ettiklerinden mahkemece yüklenicilerin keşif ve bilirkişi incelemesi yapılması
delilinden vazgeçtikleri kabul edilip sundukları ve toplanan delillere göre, birleşen 2014/339 Esas sayılı dosyada işin esası ile ilgili kanıtladıkları hususlarda sonucuna uygun bir karar verilmesi, yüklenicilerin açtıkları bu davada hiç bir iddialarını kanıtlayamadıklarının kabulü halinde bu davada davalı arsa sahiplerinin temyizi olmayıp, temyiz eden yükleniciler aleyhine bozmadan sonra hüküm oluşturulamayacağından şimdiki gibi davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiğinden HMK"nın 324. maddesi gözden kaçırılarak yazılı şekilde hüküm tesisi de usul ve yasaya aykırı olmuştur.
Kararın belirtilen sebeplerle bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle birleşen 2015/290 Esas sayılı dosya davacıları arsa sahipleri ile birleşen 2014/334 Esas sayılı dosya davacıları, asıl ve birleşen diğer dosya davalıları yüklenicilerin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile birleşen 2015/290 Esas sayılı davadaki hükmün davacıları arsa sahipleri, birleşen 2014/334 Esas sayılı davadaki hükmün davacıları yüklenicileri yararına BOZULMASINA, 5766 sayılı Kanun"un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 37,20 TL temyiz başvurma harcının temyiz eden birleşen 2015/290 Esas sayılı dosyalar davacılarından alınmasına, 5766 sayılı Kanun"un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 874,00 TL Yargıtay başvurma harcının temyiz eden davalı-birleşen dosya davacılarından alınmasına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalı-birleşen dosya davacılarına iadesine,
karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 13.11.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.