9. Hukuk Dairesi 2021/1758 E. , 2021/5878 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının makine mühendisi olup, davalılardan ... Şirketi ile 23/04/2011’ de 4.000 TL ücret ile 1 yıllık sözleşme yaptığı, 26/04/2011 de işe başladığını, davalılardan yüklenici firma ... şirketinin işin sahibi ... nun talebi üzerine makine mühendisi çalıştırılması zorunlu olduğundan 16/05/2011 tarihinden itibaren 210 gün çalışacağına dair davacıdan taahhütname alıp idare ile yapılacak görüşmeye göre ücret belirleneceğini söylediğini, taahhüdün verildiğini, ardından aynı şantiyede ... asgari ücret üzerinden çalışmaya başladığını, ... nun iş sahibi, ...’ in yüklenici, ... Mekaniğin ise ...’ in taşeronu olduğunu, ... Mekaniğin bir yıllık dönemin beş ayından sorumlu olduğunu aylık 4.000 TL ödenmesi gerekirken ödeme yapılmadığını, ... şirketinin ve ... firmasının sadece 3.500 TL ödediğini, ... firmasının ise 210 günlük sözleşme için odanın belirlediği aylık 1850.-TL den hiç ödeme yapılmadığını, ...’ in sadece 4.000.-TL ödediğini, buna göre her iki firmanın toplam 7.500.-TL dışında alacakları ödemediğini, davacının ... Genel Müdürlüğüne başvurduğunu, dikkate alınmadığını, bu nedenle 26/09/2011 den sonra ... firmasında çalışmayacağını bildirdiğini, toplam 9.250.-TL ücret alacağının ödenmesi gerektiğini belirttiğini, yine işlem yapılmadığını, ...’ den ise 20.000 TL ücret alacağı bulunduğunu, ... Anonim Ortaklığının davacıya verdiği cevapta ... firmasında asgari ücretten çalışmanın sözleşmede yazılı olduğunun belirtildiğini, davacıya normal içi asgari ücreti ödenmek istenildiğini, ..."da tesislerde yapılan iş için ..."da oturan davacının asgari ücret ile çalışmasının düşünülemeyeceğini, alacaklardan ... Anonim Ortaklığının da sorumlu olduğunu, haftanın yedi günü 08,00-22,00 arası mesai yapıldığını iddia ederek, fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti, ücret alacağının davalılardan tahsilini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Dava ... vekili, alacakların zaman aşımına uğradığını, ... firmasının ... bölge müdürlüğü sosyal tesis ihalesi işini üstlendiğini, davacının ... firmasından ücret alacağı olduğundan bahisle kendilerine başvurduğunu, bunun üzerine davacı ile ... firması arasında yapılan noter taahhütnamesinde yazılı asgari ücret üzerinden çalıştığı döneme ilişkin ücretinin faiz ile birlikte ödenmesinin sağlandığını, davacının talebinin Mimarlar Mühendisler Odası nın belirlediği asgari ücret olduğunu oysa taahhütnamede böyle bir açıklama bulunmadığını, teftiş kurulunun davacıdan belge istediğini ancak verilmediğini, inceleme bittikten sonra bir sözleşme sunduğunu bu sözleşmede 4.000 TL ücret yazdığını, noter sözleşmesine göre bu sözleşmenin geçersiz olduğunu, başkaca bir alacağı bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir
Davalı ... Oto İnşaat sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. vekili, davacının 16/05/2011-30/09/2011 döneminde firmada çalıştığını, alacakların ödendiğini, 06/10/2011 tarihinde hesabına 4.000.-TL yatırıldığını, fazla mesai yapılmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Bozma İlamı ve Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Yerel mahkemenin davanın reddine ilişkin kararı taraf vekillerinin temyizi üzerine Kapatılan 22. Hukuk Dairesinin 26.12.2019 tarih ve 2016/24738 E., 2019/24478 K. sayılı ilamı ile; "Davacı Temyizi Yönünden, dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre ve gerekçeli temyiz dilekçesinin süresinde verilmediği dikkate alınarak, gerekçesiz temyiz dilekçesi çerçevesinde kanunun açık hükmüne ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususları ile sınırlı olarak yapılan temyiz incelemesi sonucunda, yerinde bulunmayan bozma isteğinin REDDİNE,
Davalı ... Oto. İnş. San ve Tic Ltd. Şti vekili ve davalı ... vekili Temyizi Yönünden, 1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı ... Oto. İnş. San ve Tic Ltd. Şti vekilinin ve davalı ... vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir. 2-Somut uyuşmazlıkta; dosyada mevcut 16/05/2011 tarihli ... 7. Noterliğinden yapılmış 20940 yevmiye nolu taahhütname içeriğinden, davacının, ... Oto. İnş. San ve Tic Ltd. Şti.’nin ... ile yaptığı sözleşme kapsamında asgari ücret ile 210 gün süresince çalışmayı kabul ettiği anlaşılmaktadır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık ,taahhütname içeriğinde belirlenen “asgari ücret” ibaresi yönündedir. Davacı iddiası, belirlenen asgari ücretin, ... tarafından belirlenen asgari ücret olduğu yönündedir. Davalılar vekilleri ise, taahhütname içeriğinden davacının iddia ettiği anlamda ücrete ilişkin bir beyanın bulunmadığını savunmaktadırlar .Söz konusu taahhütnamedeki asgari ücret ibaresinin geçerli olduğu, bu ibareden ...’nın belirlediği asgari ücretin anlaşılması gerektiğine dair ifade olmadığı, bu duruma göre, ... Bölge Müdürlüğü Sosyal Tesis ihalesi işi kapsamında ... ile .....Ltd.Şti arasında imzalanan sözleşme uyarınca, davacının alacaklarının asgari ücrete göre belirlenmesi ve davalı ... Oto. İnş. San ve Tic Ltd. Şti tarafından davacıya yapılan ödemelere ilişkin dekontlar dikkate alınarak bir değerlendirme yapılması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır." gerekçesi ile bozulmuş olup, mahkemece bozmaya uyulmasına karar verilerek yapılan yargılama neticesinde, davanın reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı dosyada mevcut bilgi ve belgelerden anlaşıldığı üzere 23.04.2011 tarihli iş sözleşmesi gereğince davalılardan ... Mekanik Tesisat İnşaat San. Ve Tic. Ltd. Şti.’ nde çalışmaktadır. Anılan bu sözleşmede davacının ücreti aylık 4.000.-TL olarak kararlaştırılmıştır. Davalı ... Mekanik Tesisat İnşaat San. Ve Tic. Ltd. Şti., davalı ... Oto Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’ nin ... Anonim Ortaklığından aldığı işin yapımında davacının hizmetinden faydalanmaktadır. Bu çalışma devam ederken davacı noterde imzası onaylanmak suretiyle verdiği 16.05.2011 tarihli Taahhütname ile davalı ... Oto İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’ nde asgari ücret karşılığı 210 gün süre ile çalışmayı kabul ve taahhüt etmiştir. Söz konusu taahhütnamede geçen ücretin ise Türkiye Mimarlar Mühendisler Odasınca belirlenen asgari ücret olmadığı bozma ilamımız ile belirlenmiştir.
4857 sayılı İş Kanununda 32. maddenin ilk fıkrasında, genel anlamda ücret, bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutar olarak tanımlanmıştır.
Ücret kural olarak dönemsel (periyodik) bir ödemedir. Kanunun kabul ettiği sınırlar içinde tarafların sözleşme ile tespit ettiği belirli ve sabit aralıklı zaman dilimlerine; dönemlere uyularak ödenmelidir. 4857 sayılı İş Kanunu"nun 32. maddesinde bu süre en çok bir ay olarak belirtilmiştir.
Çalışma yaşamında daha az vergi ya da sigorta primi ödenmesi amacıyla zaman zaman, iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır. İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek sendikalarla, ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir.
Somut olayda, davacının ... Şirketindeki çalışması nedeniyle sözleşmede kararlaştırılan 4.000.-TL aylık ücretinin ödenip ödenmediği tesbit edilerek bu şirketteki çalışması nedeniyle alması gereken ücret alacağı ile yine bozma ilamımız gözetilerek ... şirketine verdiği taahhütname gereği 210 gün süre ile asgari ücret ile yaptığı çalışma karşılığı alması gereken ücret alacağı yapılan ödemeler mahsup edilerek belirlenmesi gerekirken hatalı değerlendirme ile ... şirketinden davacının aldığı ücret asgari ücretmiş gibi hesap yapan bilirkişi raporunun hükme esas alınması ile hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 10/03/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.