MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekilince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 30.05.2017 Salı günü davalı taraftan gelen olmadı. Davalı taraftan gelen olmadı. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, dava değerini 1.000 TL göstererek murisin kullandığı tescilsiz, plakasız, zorunlu trafik sigortası bulunmayan motorsiklet ile dava dışı kamyona tam kusurlu olarak çarpması sonucu murisin vefat ettiğini, murisin asgari ücret elde ettiğini, müvekkilinin murisin eşi olup destekten yoksun kaldığını beyanla, belirsiz alacak davası olarak belirlenecek maddi tazminatın dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle davalıdan tahsilini talep etmiş, 9.6.2014 tarihli dilekçeyle kaza tarihi itibariyle zorunlu trafik sigortası poliçe limiti olan 50.000 TL’ye göre eksik harcı yatıracağını belirtip harcı tamamlamıştır.
Davalı vekili, zamanaşımının dolduğunu, mahkemenin yetkisiz olduğunu, muris kendi kusuru ile vefat ettiğinden müvekkilinin davacıya tazminat ödeme sorumluluğu olmadığını, plakasız ve tescilsiz motorsiklet nedeniyle zorunlu trafik ... poliçesi düzenlenemeyeceğinden müvekkilinin de sorumluluğunun olmadığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kabulüne; 50.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, ceza zamanaşımının dolmamış olmasına göre, davalı vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
1982 T.C. Anayasası"nın 26. ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun (HMK) 27. maddesi uyarınca, taraflar dinlenmeden iddia ve savunmalarını beyan etmeleri için davet edilmeden hüküm verilemez. Yine HMK.nin 280. maddesi hükmüne göre "Bilirkişi, raporunu, varsa kendisine incelenmek üzere teslim edilen şeylerle birlikte bir dizi pusulasına bağlı olarak mahkemeye verir; verildiği tarih rapora yazılır ve duruşma gününden önce birer örneği taraflara tebliğ edilir." Bilirkişi rapor örneğinin taraflarca okunup değerlendirilebilmesi, varsa itirazlarını dile getirebilmeleri ya da belirsizlik gösteren hususlar hakkında açıklama yapılmasını temin amacıyla veya yeni bilirkişi incelemesini talep edebilmeleri için taraflara tebliğ edilmesi zorunluluğu öngörülmüştür. Davada hükme esas alınan hesap bilirkişi raporu davacı tarafa 5.6.2014 tarihli celsede elden tebliğ edilmiş ise de, bilirkişi raporu ile ıslah dilekçesi davalıya tebliğ edilmeyerek davalının savunma hakkı kısıtlanarak yazılı şekilde karar verilmesi isabetli görülmemiştir.
3- Kabule göre de,
a)2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun 91. maddesinde motorlu araçların trafik sigortası yaptırmalarının zorunlu olduğu, Güvence Hesabı Yönetmeliğinin 9. maddesinde trafik sigortası bulunmayan araçların neden olduğu bedensel zararlar için Güvence Hesabına başvurulabileceği, motorlu bisikletin tanımının yapıldığı 2918 sayılı ..."nın 3. maddesinde de silindir hacmi 50 cm küpü geçmeyen içten patlamalı motorla donatılmış ve imal hızı saatte 50 km"den az olan bisiklet olduğu, 2918 sayılı ..."nın 103. maddesinde de motorsuz taşıtlar ile motorlu bisiklet sürücülerinin hukuki sorumluluğunun genel hükümlere tabi bulunduğu öngörülmüştür.
Somut olayda, davalı cevap dilekçesinde plakasız ve tescilsiz motorsiklet nedeniyle zorunlu trafik ... poliçesi düzenlenemeyeceğinden müvekkilinin de sorumluluğunun olmadığını savunmuştur. Kazaya neden olan davacının murisinin sürücüsü olduğu tescilsiz vasıta dosya içerisinde yer alan kaza tespit tutanağında 1996 model mobylette “motorlu bisiklet” olarak geçmektedir. Dosya kapsamından aracın trafik sigortası yaptırması zorunlu bir araç olup olmadığı anlaşılamamaktadır. O halde mahkemece araç üzerinde gerektiğinde bilirkişi incelemesi yaptırılmak sureti ile aracın cinsi, modeli, silindir hacmi, trafik sigortası
yaptırması zorunlu araçlardan olup olmadığı belirlenerek, trafik sigortası yapılması zorunlu araçlardan olmadığının anlaşılması halinde davacının davalı Güvence Hesabı"ndan talep hakkının bulunmadığı gözetilerek davanın reddine karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi doğru görülmemiştir.
b) Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 52. (818 sayılı BK 44.) maddesine göre zarar gören, zararı doğuran fiile razı olmuş veya zararın doğmasında ya da artmasında etkili olmuş yahut tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırmış ise hakim, tazminatı indirebilir veya tamamen kaldırabilir.
Somut olayda davaya konu kaza tespit tutanağında davacının murisi olan tescilsiz motorlubisiklet sürücüsünün kaskı ve sürücü belgesinin olmadığı, ölü muayene ve otopsi tutanağında ölüm nedeninin sol femur cisim kırığı ile müterafik iç organ yaralanması, iç kanama olduğu tespit edilmiştir.
Davalı tarafça temyiz dilekçesinde murisin ehliyeti ve kaskı olmadığından kusur indirimi yapılması talep edilmiş, mahkemece bu husus tartışılmamıştır.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve trafik mevzuatı uyarınca sürücü ve yolcuların araçların kullanılması sırasında koruyucu tertibatları kullanması zorunludur. Araçlarla gerek sürücü gerekse de yolcu olarak seyir halinde iken zorunlu olan koruyucu ekipmanların kullanılmaması zararın doğmasına veya artmasına sebebiyet veren etkenlerdendir. Özellikle de motorsiklet gibi bir araçla seyir halinde iken mevzuata göre sürücülerin takmak zorunda olduğu koruma başlığı (kask) hayati öneme sahiptir. Bu nedenle sürücü murisin kaza anında kasksız olduğunun anlaşılması halinde müterafik kusuru bulunduğundan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 52. maddesi gereğince tazminattan indirim yapılıp yapılmaması hususu değerlendirilmelidir.
Bu durumda mahkemece, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 52. (818 sayılı BK 44.) maddesi gereğince sürücü davacının kask durumu ve sürücü belgesi olmamasından dolayı müterafik kusurunun bulunup bulunmadığı ve tazminattan indirim yapılıp yapılmaması hususları tartışılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE,
(2) ve (3-a,b) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile hükmün BOZULMASINA, duruşmada vekille temsil olunmayan davalı yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 30.5.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.