Danıştay 7. Daire 2016/7527 Esas 2020/4798 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/7527
Karar No : 2020/4798

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Tekstil Deri ve Yağ Sanayi Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) :… Bakanlığı adına … Gümrük Müdürlüğü

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına tescilli … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi kapsamında ithal edilen ham mısır yağı cinsi eşya nedeniyle ek olarak tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergileri üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezalarına vaki itirazın ve ödenen 20.768,62 Türk lirasının geri verilmesi isteminin zımnen reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Bozma kararı üzerine, olayda, 22/03/2011 tarihinde tebliğ edilen para cezası kararına 15 günlük itiraz süresi geçirildikten sonra 23/05/2011 tarihinde itiraz edildiğinden, 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun kapsamında yapılandırma istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin itiraz süresinin hesaplanmasında yeni bir hukuki durum oluşturduğu kabul edilse dahi, 26/04/2011 tarihinde tebliğ edilen işleme karşı 15 günlük süre içerisinde itiraz edilmediği açık olduğundan dava konusu işlemin para cezası kararlarına vaki itirazın zımnen reddine dair kısmı yönünden davanın esasının inceleme olanağı bulunmadığı; 20.768,62-TL nin iadesi istemiyle yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin hukuki sonuç doğuran tasarruf olduğundan idari karar olarak değerlendirilmesi gerektiği, 23/05/2011 tarihlinde yapılan başvurunun 30 günlük süre içerisinde yanıtlanmaması suretiyle 22/06/2011 tarihinde oluşan zımni ret işlemine karşı onbeş günlük itiraz süresi geçirildikten sonra 03/08/2011 tarihinde açılan davada merciine tevdi kararı verilmesinin davacıya hukuki bir yarar sağlamasının da olanaksız bulunduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu vergilerin zamanaşımına uğradığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. … TL maktu harç tutarının temyiz eden davacıdan alınmasına,
4. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20/11/2020 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :

4458 sayılı Gümrük Kanun'un 242. maddesi ile yükümlülülerin kendilerine tebliğ edilen gümrük vergileri, cezalar ve idari kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde bir üst makama, üst makam yoksa aynı makama verecekleri bir dilekçe ile itiraz edebileceği düzenlenmiştir. Düzenleme emredici hüküm niteliğinde olmadığı, ilgilisinin takdirine bırakılmış olduğu lafzından ve Kanunun bütün olarak değerlendirilmesinden anlaşılmaktadır. Zorunlu idari başvuru yolu olarak düzenlenmeyen itiraz yolu Danıştay uygulaması ile zorunlu başvuru yolu olarak kabul edilmiştir.
Dosya kapsamında ilgilisinin idareye başvuru ile iade edilmesini talep ettiği bir miktar para alacağının bulunduğunu iddia etmekte olduğu ve idarece talebe cevap verilmeyerek zımni red işlemi oluştuğu kabul edilmiştir. İdareye itiraz ile başvuru zorunlu başvuru yolu olarak kabul edilse bile Gümrük Kanunu'nun 242. maddesinde öngörülen usullere göre yapılacak itiraz üzerine, yine aynı maddede yazılı mercilerce değerlendirme yapılacak olup, bu değerlendirme mercilerin yetkisi dahilindedir. İtiraz merci tarafından yapılacak değerlendirme usul ve esasa ilişkin olabilecektir. Bu bağlamda itirazın süresinde yapılıp yapılmadığı da itiraz merci tarafından değerlendirilecek olup mahkemece hak düşürücü süre gibi değerlendirilmek ve idarenin yerine geçerek karar tesisi anlamına gelecek şekilde karar verilmesi hukuka aykırı olduğundan kararın bozulması gerektiği oyu ile karara katılmıyorum.