Danıştay 7. Daire 2017/2203 Esas 2020/4804 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/2203
Karar No : 2020/4804

TEMYİZ EDENLER: 1- (DAVALI): ... Bakanlığı adına ... Müdürlüğü
VEKİLİ: Av. ...
2- (DAVACI): ... Anonim Şirketi
VEKİLİ: Av. ...

İSTEMİN KONUSU: Davacı adına 2014 ilâ 2016 yıllarında tescilli muhtelif tarih ve sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleri kapsamında ithal edilen "sodium naphthalene" ticari isimli eşyanın gümrük tarife istatistik pozisyonu numarasının beyan edilenden farklı olduğunun tespit edildiğinden bahisle, "mülkiyetin kamuya geçirilmesi-kaim değer" kararının iptali istemiyle açılan davada, 2577 sayılı Kanun'un 15. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendi uyarınca dava dilekçesi ve eklerinin görevli idari mercine tevdiine karar veren ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararına yönelik istinaf başvuruları üzerine verilen
... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının taraflarca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesinin 6. fıkrası uyarınca Tetkik Hakimi ...'ın açıklamaları dinlendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (6545 sayılı Kanun'la değişik) 45. maddesinin 1. fıkrasında, idare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabileceği; 5. fıkrasında, bölge idare mahkemesinin, ilk inceleme üzerine verilen kararlara karşı yapılan istinaf başvurusunu haklı bulduğu, davaya görevsiz veya yetkisiz mahkeme yahut reddedilmiş veya yasaklanmış hâkim tarafından bakılmış olması hâllerinde, istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vererek dosyayı ilgili mahkemeye göndereceği ve bölge idare mahkemesinin bu fıkra uyarınca verdiği kararların kesin olduğu; 6. fıkrasında ise, bölge idare mahkemelerinin 46. maddeye göre temyize açık olmayan kararlarının kesin olduğu düzenlenmiştir.
Aynı Kanun'un 46. maddesinin 1. fıkrasında, Danıştay dava dairelerinin nihai kararları ile bölge idare mahkemelerinin maddede sayılan davalar hakkında verdikleri kararların, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi Danıştayda, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği belirtilmiş; aynı fıkranın (b) bendinde ise, konusu yüz bin Türk lirasını aşan vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemlere karşı açılan davalar hakkında Bölge İdare Mahkemesinin istinaf yoluyla yapılan başvurular üzerine verdikleri kararlar, temyiz edilebilecek olan kararlar arasında sayılmıştır.
İstinaf başvurusunun idari yargılama hukukunda yeni bir kanun yolu olarak getirildiği 6545 sayılı Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un gerekçesinde ise, tahdidi olarak sayılan konular dışındaki davaların Bölge İdare Mahkemelerinde istinaf incelemesi neticesinde kesinleşeceği, böylece Danıştayın temyizen karara bağladığı iş yükünün azaltılarak içtihat mahkemesi rolünün güçlendirilmesinin amaçlandığı belirtilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Anılan mevzuat hükümleri ve 6545 sayılı Kanun'un gerekçesi birlikte değerlendirildiğinde, 2577 sayılı Kanun'un 46. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen konuları ihtiva etmeyen davalar hakkında vergi mahkemelerince verilen kararlara karşı yapılan istinaf başvurusu üzerine bölge idare mahkemelerince verilen kararların kesin olduğu; dolayısıyla, bu kararların temyiz istemine konu edilemeyeceği sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu bakımdan; davaya konu işlemin konusunun para olmadığı dikkate alındığında, vergi mahkemesince verilen karara yönelik istinaf başvurularının reddine dair kararın bozulması istemiyle yapılan temyiz başvurularının incelenme olanağı bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararına yönelik temyiz istemlerinin İNCELENMEKSİZİN REDDİNE,
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu kararın taraflara tebliği ve bir örneğinin de Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesini teminen dosyanın ilk derece Mahkemesine gönderilmesine, 20/11/2020 tarihinde kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun “Üçüncü Bölümü”nde “Kararlara Karşı Başvuru Yolları” düzenlenmiş, 18/06/2014 tarih ve 6545 sayılı Kanun'un 19. maddesiyle değişik 45. maddesinde “İstinaf”, belirtilen Kanunun 20. maddesiyle değişik 46.maddesinde ise “Temyiz” yolu düzenlenmiş, temyiz yoluna başvurulacak uyuşmazlıklar 46.maddede sayma yolu ile belirtilmiş, “İstinaf” yoluyla başvurulacak uyuşmazlıklar ise buna bağlı olarak 45.maddede belirlenmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 18/06/2014 tarih ve 6545 sayılı Kanun'un 20. maddesiyle değişik “Temyiz” başlıklı 46. maddesinde; “Danıştay dava dairelerinin nihai kararları ile bölge idare mahkemelerinin aşağıda sayılan davalar hakkında verdikleri kararlar, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi Danıştayda, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebilir” denildikten sonra, temyiz edilecek kararlar bentler halinde sayılmış, (b) bendinde ise; “Konusu yüz bin Türk lirasını aşan vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemler hakkında açılan davalar.” hükmü yer almıştır. Belirtilen hüküm incelendiğinde; (b) bendinde yer alan “idari işlemler” ibaresi, kanun koyucu tarafından (ve) bağlacıyla ayrılarak, “Konusu yüz bin Türk lirasını aşan” nitelendirmesinden ayrı tutulmuş, bir başka anlatımla uyuşmazlık konusu “idari işlemler” ile ilgili davalar hangi tutarı içerirse içersin son mercii olarak temyiz yoluyla Danıştay’da incelenmesi öngörülmüştür.
İlke olarak; konusu para içermeyen idari işlemler ile miktarı yasal üst sınırı aşmayan idari işlemler hakkındaki kararların temyiz yoluyla incelenmeden istinaf aşamasında kesinleşmesi, idari yargının bir “içtihat hukuku” olması olgusunu ve idari yargı teşkilatının en üst mercii olma sıfatıyla en önemli işlevlerinden biri de içtihat oluşturmak olan Danıştay’ın belirtilen işlevini ortadan kaldıracağından, idari işlem niteliğindeki uyuşmazlıkların miktar sınırı gözetilmeksizin temyiz yoluyla Danıştay tarafından incelenmesi gerekmektedir.
Öte yandan; aksi bir uygulamanın belirli uyuşmazlıklarda, vergiyle ilgili bazı idari işlemlerin istinaf aşamasında kesinleşmesine, bu işleme bağlı parasal tutar içeren uyuşmazlıkların ise, miktarın yasal sınırlar üzerinde olması durumunda Danıştay’da görülmesi sonucunu doğurabilecek, alt derece mahkemesinin içtihat mahkemesi, Danıştay’ın ise alt derece mahkemesi konumunda bulunmasına da yol açabilecektir.
Bu durumda; “idari işlemler” ile ilgili vergi davalarında son inceleme merciinin temyiz yoluyla Danıştay olduğunun açık bulunduğu görüşüyle Dairemiz kararına katılmıyorum.