MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılardan ... San. ve Tic. A.Ş. vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini beyanla kıdem ve ihbar tazminatı, fazla mesai, genel tatil, yıllık ücretli izin alacaklarının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalıların Cevaplarının Özeti:
Davalı ... San. ve Tic. A.Ş. vekili, davacının iş sözleşmesini haklı neden olmaksızın feshettiğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
Davalı ...’na usulüne uygun dava dilekçesi tebliğ edildiği halde davaya cevap vermemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, bozma ilamına uyularak toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, yazılı gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı ... San. ve Tic. A.Ş. vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-İşçinin emeğinin karşılığı olan ücret işçi için en önemli hak, işveren için en temel borçtur. Ücreti ödenmeyen işçinin, bu ücretini işverenden dava ya da icra takibi gibi yasal yollardan talep etmesi mümkündür. Ücreti ödenmeyen işçinin, haklı sebebe dayanarak iş sözleşmesini feshetme hakkı da bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanununun 24. maddesinin (II) numaralı bendinin (e) alt bendinde sözü edilen ücret, geniş anlamda ücret olarak değerlendirilmelidir. İkramiye, prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, fazla mesai, hafta tatili, genel tatil gibi alacakların ödenmemesi durumunda da işçinin haklı fesih imkânı bulunmaktadır
Somut olayda, davacı işçi işyerinde ağır çalışma koşulları altında çalıştığı, işverence istifaya zorlandığı ve fazla mesai ücretlerinin ödenmediğini ileri sürerek keşide ettiği 25.06.2014 tarih ve 4574 yevmiye numaralı ihtarname ile iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini iddia etmiştir. Davalı işveren, davacının haklı neden olmaksızın iş sözleşmesini feshettiğini savunmuştur. Mahkemece feshe ilişkin bir değerlendirme yapılmaksızın davacının kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin kabulüne karar verilmiş ise de öncelikle işçinin haklı feshine ilişkin 25.06.2014 tarih ve 4574 yevmiye numaralı ihtarname dosyaya kazandırılmalı, burada belirtilen fesih nedenlerinin davacı tarafından ispatlanıp ispatlanmadığı tartışılarak ispatlandığı takdirde iş sözleşmesini fesheden tarafın feshi haklı bir nedene dayansa dahi, ihbar tazminatına hak kazanamayacağı hususu gözetilerek dava konusu kıdem ve ihbar tazminatları hakkında bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3-Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
İşyerinde üçlü vardiya sisteminde çalışıldığı tartışmasız ise, işçinin fazla çalışma yaptığının yazılı delil veya somut güçlü delille (davalı tanık anlatımları, iş müfettişi raporu gibi) ispatı gerekir. Sadece davacı tanıklarının anlatımı ile üçlü vardiya düzeninde fazla çalışma ispatı mümkün olmaz. Ancak işçinin yaptığı iş veya konumu gereği üçlü vardiyaya tabi olmadığı anlaşılıyorsa, her türlü delille çalışma süreleri ispatlanabilir.
Somut uyuşmazlıkta, hükme esas teşkil eden hesap raporuna göre, taraf tanık beyanları değerlendirilerek davacının haftalık 18 saat fazla mesai yaptığı kabul edilmiştir.
Fazla mesai alacağı konusunda yapılan işin niteliği ve taraf tanık beyanları birlikte değerlendirildiğinde; söz konusu alacağın ispatı konusunda, dosya içerisinde, işyerindeki çalışma düzenini gösterir kayıt bulunmadığı ve dinlenen tanık beyanlarından işyerinde üçlü vardiya sisteminde çalışıldığı anlaşılmış ise de davalı tanık ..."ın beyanlarından işyerindeki personel azlığı nedeniyle davacının ayda altı defa aynı gün iki vardiyada çalıştığının ifade edildiği, yine davacı tanık ... tarafından davacının yaz mevsiminde ayda 2 hafta pazar günleri de çalıştığının beyan edildiği görüldüğünden söz konusu davacı ve davalı tanık beyanları ile yapılan işin niteliği ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının yaz mevsiminde; bir hafta 6 gün, bir hafta 7 gün olmak üzere ayda altı defa çift vardiyada çalıştığının ispatlandığı gözetilerek yasal ara dinlenme sonrası haftalık ortalama 11 saat fazla mesai yaptığı, yılın geri kalan dokuz aylık döneminde ise haftanın 6 günü olmak üzere ayda altı defa çift vardiyada çalıştığının ispatlandığı gözetilerek yasal ara dinlenme sonrası haftalık ortalama 7,5 saat fazla mesai yaptığı kabulü gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
4-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 26. Maddesi “Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir.” hükmü uyarınca taleple bağlılık kuralına aykırı olarak talepten fazlasına karar verilmesi usule aykırıdır.
Davacı taraf dava dilekçesinde asgari ücretle çalıştığını ifade ettiği halde hükme esas alınan hesap raporunda dava konusu fazla çalışma alacağının asgari ücretin 1,265957 katı ücret aldığı kabulü ile hesaplandığı anlaşılmış olup mahkemece davacının dava dilekçesinde belirttiği ücrete ilişkin talebi aşılarak hesaplanan fazla çalışma alacağına hükmedilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.03.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.