23. Hukuk Dairesi 2013/2906 E. , 2013/3513 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kooperatif ihraç kararının iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kablüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin, davalı kooperatifin üyesi olduğunu, davalı tarafça ... .... Noterliği"nce düzenlenmiş olan 04.05.1995 tarih, 6499 yevmiye numaralı devir senedi ile kooperatifteki üyelik haklarını,..."a devir ettiği gerekçesiyle üyeliğin düştüğünün bildirildiğini, yönetim kurulunun 1995 yılında yapılan devir sözleşmesinin gereğini zamanında yerine getirmediğini, 08.06.2006 tarihli ihraç kararının mahkemece iptal edildiğini ileri sürerek, müvekkili hakkında yönetim kurulunca 02.....2011 tarih ve ... sayılı karar ile verilen kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; 1163 sayılı Kooperatif Kanunu"nun .../.... maddesi uyarınca yönetim kurulunun ortaklığı devralan kişinin ortaklık niteliklerini taşıması halinde bu kişiyi ortaklığa kabul edeceğinin düzenlendiği, bu halde kooperatif yönetim kurulunca karar alınması gerektiği, noterde yapılan devir sözleşmesinin tek başına hukuki sonuç doğurmayacağı, devir sözleşmesi ile birlikte kooperatif yönetim kuruluna başvurulması gerektiği, böyle bir başvurunun yapılmadığı ve yönetim kurulunca karar alınmadığı, ... .... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 06.04.2012 tarih ve 2011/521 Esas, 2012/210 Karar sayılı ilamı ile işbu kooperatif üyeliğinden ihraca ilişkin ....03.2011 tarihli kararın iptal edildiği gerekçesiyle, davanın kabulüne, davalı kooperatifin 02.....2011 tarih ve ... sayılı üyelikten ihraç kararının davacı yönünden iptaline karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, ihraç kararının iptali istemine ilişkindir.
Hukuki yarar dava koşulu olup, mahkeme dava şartlarını re"sen incelemekle görevlidir. Hukuki yararın sadece dava tarihi itibariyle değil, dava devam ettiği sürece ve hükmün kesinleşmesine kadar devamı da gereklidir. Gerçekten de, ortaklık hak ve sıfatına bağlı olarak dava açan kişinin, şayet yargılama sırasında bu ortaklık sıfatı sona erecek olursa, artık davayı takip ve sonuçlandırmakta hukuki yararı kalmaz. İlk ihraç kararına ilişkin hüküm kesinleşmeden, sonraki ihraç kararına ilişkin davanın esasına girilemez. İkinci dava birinci davayı beklemelidir. Zira, ilk ihraç kararının iptaline ilişkin davanın reddine karar verilip bu kararın kesinleşmesi halinde, ihraç kararı verildiği gün itibariyle hüküm ifade edeceğinden,
ikinci ihraç kararının verildiği tarihte bir ortaklık söz konusu olmayacağından, böyle bir kişinin ihracı da esasen mümkün olmayacak ve ikinci davanın aktif husumet yönünden reddi gerekecek; o davanın kabul ile sonuçlanması ve kesinleşmesi halinde, bu dava için davacının aktif dava ehliyetinin varlığı söz konusu olacağından, yargılamaya devam edilerek bu dava konusu ihraç kararının yasaya uygun olup olmadığı incelenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekecektir. Ne var ki somut olayda, 08.06.2006 tarihli ilk ihraç kararının iptaline ilişkin mahkeme kararı kesinleştiği gibi, ....03.2011 tarihli ikinci ihraç kararının iptaline ilişkin ... .... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2011/521 Esas sayılı dosyası ile açılan davanın kabulüne karar verilmiş ve karar temyiz incelemesi neticesinde onanarak temyiz incelemesi yapılan işbu hüküm sonrasında kesinleşmiş olduğundan, sonraki ihraç kararının iptaline ilişkin işbu dava yönünden aktif dava ehliyeti sağlanmış olup, ilk davanın sonucunun beklenilmemesi bozma nedeni yapılmamıştır.
Öte yandan, kooperatif hissesinin devrinin yapıldığı 1995 yılından sonra davacının, davalı kooperatifçe üye olarak benimsenmesinden ve hakkında dava konusu ihraç kararından önce değişik tarihlerde iki kez ihraç kararı alınmasından ve devirden itibaren ... yıl ... ay geçtikten sonra devrin işleme konarak, davacının ortaklığının sona erdirilmeye çalışılmasının TMK"nın .... maddesindeki dürüstlük kuralına aykırı düştüğünün kabulü de gerekir.
Bu açıklamalara, dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ....05.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.