Danıştay 10. Daire 2019/4645 Esas 2020/5187 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2019/4645
Karar No : 2020/5187

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ... Gıda Enerji İnş. Taah. San. ve Dış. Tic. Ltd. Şti.

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Başkanlığı

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : .... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, doğal kaynak suyu dolum tesisi olarak işletilen işyerinde yapılan denetim sonucunda sigortasız çalıştığı belirlenen çalışana ait 2007/1 - 2010/4 dönemlerine ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin düzenlenmediğinden bahisle 5510 sayılı Kanunun 102. maddesine istinaden verilen 51.201,00 TL idari para cezasına yapılan itirazın reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Ünite İtiraz Komisyonu kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; davacıya ait işyerinde 20/09/2012 tarihinde yapılan fiili denetim sonucunda, davacı tarafından denetim tamamlanıp rapor tanzim edilmeden kendiliğinden 06/12/2012 tarihinde iadeli taahhütlü posta ile aylık prim ve hizmet belgelerini gönderdiği bu nedenle cezanın asgari ücretin 1/8'i oranında uygulanması gerektiği belirtilmişse de, ihbar üzerine davacı işyerinde sosyal güvenlik denetmeni tarafından denetim yapıldığı ve söz konusu iş yerinde ... tarih ve ... sayılı rapor ile 5510 sayılı Kanuna aykırı hareket edildiği tespit edildiğinden, anılan tespitten sonra 07/12/2012 tarihinde aylık prim ve hizmet belgelerinin verilmesi nedeniyle asgari ücretin 1/8 tutarında idari para cezası uygulanması mümkün olmadığından, itirazın reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davacı tarafından, Sosyal Güvenlik memurlarınca 20/09/2012 tarihinde yapılan denetim sonucu düzenlenen ... tarih ve ... sayılı raporun ... isimli çalışan dışındaki işçiler yönünden düzenlendiği, ... ile ilgili ... tarihli ve ... sayılı rapor tanzim edilmeden 07/12/2012 tarihinde aylık prim ve hizmet belgelerinin ibraz edildiği, bu nedenle asgari ücretin 1/8'i oranında idari para cezası verilmesi gerekirken 2 kat olarak uygulanan idari para cezasında hukuka uyarlık bulunmadığı, davanın reddi yolunda verilen Mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Danıştay Başkanlık Kurulu'nun 07/03/2019 tarih ve 2019/24 sayılı kararıyla Danıştay Onbeşinci Dairesinin kapatılması üzerine Danıştay Onuncu Dairesine gönderilen dava dosyasında, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Doğal kaynak suyu dolum tesisi olarak işletilen işyerinde yapılan denetim sonucunda sigortasız çalıştığı belirlenen çalışana ait 2007/1 - 2010/4 dönemlerine ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin düzenlenmediğinden bahisle 5510 sayılı Kanun'un 102. maddesine istinaden verilen 51.201,00 TL idari para cezasına yapılan itirazın reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Ünite İtiraz Komisyonu kararının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun işlem tarihinde yürürlükte olan haliyle 86. maddesinde "İşveren bir ay içinde 4 üncü ve 5 inci maddeye tabi çalıştırdığı sigortalıların ve sosyal güvenlik destek primine tabi sigortalıların; a) Ad ve soyadlarını, T.C.kimlik numaralarını, b) 80 inci maddeye göre hesaplanacak prime esas kazançlarını, c) Prim ödeme gün sayıları ile prim tutarlarını gösteren ve örneği Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenen asıl veya ek aylık prim ve hizmet belgesini, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındakiler için en geç Kurumca belirlenecek günün sonuna kadar, diğer sigortalılar için ise ait olduğu ayı takip eden ayda Kurumca belirlenecek günün sonuna kadar Kuruma vermekle veya sigortalı çalıştırmadığı takdirde, bu hususu sigortalı çalıştırmaya son verdiği tarihten itibaren, onbeş gün içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdür." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanun'un 102. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde, “86 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca verilmesi gereken belgeleri, Kurumca belirlenen şekilde ve usûlde vermeyenler ya da Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde anılan ortamda göndermeyenler veya belirlenen süre içinde vermeyenlere her bir fiil için;.... 4) Belgenin mahkeme kararı, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden, hizmetleri veya kazançları Kuruma bildirilmediği veya eksik bildirildiği anlaşılan sigortalılarla ilgili olması halinde, belgenin asıl veya ek nitelikte olup olmadığı, işverence düzenlenip düzenlenmediği dikkate alınmaksızın, aylık asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanır.” hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Doğal kaynak suyu dolum tesisi olarak işletilen ... sicil numaralı işyerinde 20/09/2012 tarihinde yapılan fiili denetim sonucunda ... tarih ve ... sayılı raporun tanzim edildiği, raporda işyerinin iki sigortalı ile 09/04/2010 yılında Kanun kapsamına alındığı, fiili denetimde toplam 11 kişinin çalıştığının tespit edildiği, ... isimli çalışan dışındaki işçilerin, internet ortamında, 24/09/2012 tarihinde 20/09/2012 tarihli olarak işe giriş bildirgelerinin verildiğinin tespit edildiği; ... isimli çalışan için ise yapılan araştırma sonucu tanzim edilen ... tarih ve ... sayılı raporda, 08/09/2002 tarihinde işe başladığının tanık beyanları, işyeri kayıtları, ücret ödeme tutanakları ve diğer belgelerden anlaşıldığı, bu raporlara istinaden ... sicil numaralı işyerine ... isimli çalışan için işe giriş bildirgesinin ve 2010/4 - 2012/9 dönemlerinde aylık prim ve hizmet belgelerinin süresinde verilmemesi nedeniyle ... tarih ve ... sayılı 51.264,00 TL idari para cezası uygulandığı, ... sicil numaralı işyerine ... isimli çalışan için 2007/1 - 2010/4 dönemlerinde prim hizmet belgelerinin süresinde verilmemesi nedeniyle ... tarih ve ... sayılı dava konusu komisyon kararının dayanağı olan idari para cezasının uygulandığı görülmüştür.
Uyuşmazlıkta, sosyal güvenlik denetim elemanlarınca 20/09/2012 tarihinde ... sicil numaralı iş yerinde fiili denetim yapıldığı, ... tarih ve ... sayılı rapor ile ... tarih ve ... sayılı raporun ... sicil numaralı iş yerinde yapılan fiili denetime istinaden tanzim edildiği, ... tarih ve ... sayılı 51.264,00 TL idari para cezası uygulanmasına ilişkin işlemin yine ... sicil numaralı iş yerine karşı uygulandığı ancak dava konusu komisyon kararı ve dayanağı ... tarih ve ... sayılı idari para cezasına ilişkin işlemlerin ... sicil numaralı işyerine karşı uygulandığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, fiili denetimin yapıldığı iş yerinden farklı bir sicil numarası belirtilmek suretiyle tesis edilen dava konusu işlemde bu iş yerinin davacıya ait olup olmadığı, ... isimli çalışanın bu iş yerinde çalışıp çalışmadığı hususları araştırılarak bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak verilen İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

Öte yandan, Danıştay Onuncu Dairesinin E: 2019/4620esasına kayıtlı dosyanın temyiz incelemesinden; 2010/4 - 2012/9 dönemlerinde aylık prim ve hizmet belgelerinin süresinde verilmemesi nedeniyle verilen ... tarih ve ... sayılı 51.264,00 TL idari para cezasında da 2010/4 dönemine ait aylık prim ve hizmet belgelerinin süresinde verilmemesi nedeniyle idari para cezası uygulandığı görülmüş olup, 2010/4 dönemi için cezanın mükerrer ceza olduğu sonucuna varıldığından, bozma kararı sonrasında Mahkemece yapılacak yargılamada bu hususun da dikkate alınması gerektiği açıktır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın reddine ilişkin temyize konu .... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 257... sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23/11/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.