MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... Otomotiv.inş.tur.san.ve Tic.ltd.şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili; davalı ..."in kullandığı araçla müvekkillerinin eşi ve anneleri ..."e çarparak ölümüne neden olduğu, kaza sonrası sanık sürücü hakkında ... 3.Asliye Ceza Mahkemesinin 2008/267 Esas sayılı ceza davasının açıldığı, trafik kazasından doğan haksız eylem nedeniyle sürücü ile birlikte araç malikinin de sorumlu olduğu, olay nedeniyle yaşanılan ağır üzüntü ve elem için eş durumunda olan ... için 30.000,00 TL, diğer müvekkileri için ayrı ayrı 20.000,00 TL olmak üzere toplam 70.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalılar vekilleri; davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davanın kısmen kabulü ile ... için 5.000,00 TL ... için 3.000,00 TL... için 3.000,00 TL Manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı ... Otomotiv.inş.tur.san.ve Tic.ltd.şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; trafik kazasından kaynaklanan manevi tazminat istemine ilişkindir.
2918 sayılı ..."nın hükümlerine göre, trafik kaydı "işleteni" kesin olarak gösteren bir karine değilse de, onun kim olduğunu belirleyen güçlü bir kanıt niteliğindedir. Ancak, trafik kaydına rağmen işletenliğin 3. kişi üzerinde bulunmasını engelleyen bir yasa hükmü yoktur. Aynı Yasa"nın 3. maddesinde, "İşleten: Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehin gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak, ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere İşlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır" şeklinde tanımlanmıştır. Aynı Kanun"un 85. maddesinde ise, "Bir motorlu aracın işletilmesi, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen bilet ile işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar" hükmüne yer verilmiştir.
Bu yasal düzenleme karşısında, kazaya karışan araçların meydana getirdikleri zararlardan araç sahiplerinin hukuken sorumlu olacağı ilkesi benimsenmiş ise de, bu araçların sahipleri tarafından herhangi bir sebeple yararlanılmasının bir başka kimseye devir edilmesi halinde (çok kısa bir süre olmaması kaydıyla), artık üzerindeki fiili hakimiyetin kalmaması ve bu sebeple ekonomik yönden de bir yararlanma olanağının kalktığı durumlarda, o aracı kaza sırasında fiili hakimiyeti altında bulunduran ve ondan iktisaden yararlanan kimsenin işleten sıfatıyla meydana gelen zarardan sorumlu tutulması gerekip, bunun sonucu olarak da araç malikinin sorumlu tutulmaması gerekecektir. Gerek doktrinde, gerekse ..."ın uygulamalarında, kiracının işleten sıfatının belirlenmesinde, kira sözleşmesinin uzun süreli olması, araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma unsurlarının birlikte bulunması gerekmektedir. Ancak bu konuda getirilecek delillerin üçüncü kişileri bağlayabilecek nitelikte ve güçte olması, özellikle zarara uğrayanların haklarını halele uğratacak bir sonuç yaratmaması şarttır.
Somut olayda, aracın kayden maliki davalı ... Oto. İnş. Tur. San ve Tic Ltd Şti olup araç kiralama alanında faaliyet göstermektedir. Dosya içerisinde mevcut
14.3.2008 tarihli araç kiralama sözleşmesinde 20.3.2008 tarihinden başlamak üzere 19.3.2010 tarihine kadar aracın kiralandığı anlaşılmaktadır. Mahkemece; davalı ... Oto. İnş. Tur. San ve Tic Ltd Şti"nin işleten sıfatının bulunup bulunmadığı tartışılarak karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ... Oto. İnş. Tur. San ve Tic Ltd Şti vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ... Oto. İnş. Tur. San ve Tic. Ltd. Şti"ye geri verilmesine 25.5.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.