MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, müvekkillerinin murisinin davalıya sigortalı aracın sürücüsü iken gerçekleşen kazada öldüğünü açıklayıp fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile 20.000,00 TL maddi tazminatın tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kabulü ile davacı ... için 115.576,10 TL, davacı ... için 35.713,34 TL, davacı ... ... için 24.564,55 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile 7.000,00 TL cenaze ve defin masrafının tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
1982 T.C. ..."sının 26. ve 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun (HMK) 27.maddesi uyarınca, taraflar dinlenmeden iddia ve savunmalarını beyan etmeleri için davet edilmeden hüküm verilemez. Yine HMK"nin 280 maddesi hükmüne göre "Bilirkişi, raporunu, varsa kendisine incelenmek üzere teslim edilen şeylerle birlikte bir dizi pusulasına bağlı olarak mahkemeye verir; verildiği tarih rapora yazılır ve duruşma gününden önce birer örneği taraflara tebliğ edilir." Bilirkişi rapor örneğinin taraflarca okunup değerlendirilebilmesi, varsa itirazlarını dile getirebilmeleri ya da belirsizlik gösteren hususlar hakkında açıklama yapılmasını temin amacıyla veya yeni bilirkişi incelemesini talep edebilmeleri için taraflara tebliğ edilmesi zorunluluğu öngörülmüştür.
Somut olayda mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporlarının davalıya tebliğ edilmeden, rapora itiraz etme veya beyanda bulunma hakkı verilmeden ... ve HMK ile koruma altına alınan hukuki dinlenilme ve savunma hakkı kısıtlanarak davalı aleyhine hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
3-Davacılar vekili dava dilekçesi ile, meydana gelen kaza sebebi ile fazlaya dair haklarını saklı tutarak 13.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile 7.000,00 TL cenaze ve defin giderinin tahsiline karar verilmesini talep etmiş, aktüer raporunun dosyaya ibrazını izleyen celsede ise aktüer raporunda tespit edilen miktarlar doğrultusundan taleplerinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Islah işlemi harca tabi bir işlem olup ıslah edilen husus değer artırımı ise nispi tarifeye göre harç tamamlanmalı, değil ise maktu harç yatırılmalıdır. Davalı taraf harçtan muaf olsa dahi ıslah harcının alınması gerekir.
492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 32. maddesinin birinci cümlesinde “ Yargı işlemlerinde alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz ” hükmü yer almaktadır. Bu kanuni düzenleme gereğince ıslah edilen miktar yönünden bakiye nispi karar ve ilam harcı ödenmeksizin sonraki işlemlerin yapılmasına olanak bulunmamaktadır. ... ..."nun 24.12.2013 gün 2013/21-445 E.-2013/1625 K. sayılı kararında da bu görüş benimsenmiştir.
Davacılar vekilinin celsedeki beyanı bir ıslah talebi olup mahkemece nispi tarifeye göre harç tamamlanmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
4-Davalı vekilinin aktüer raporunda belirlenen destek paylarına ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Eş, çocuklar ile anne ve babanın desteklenen olduğu durumlarda destek paylarını belirlerken desteğin gelirinin bir miktarını kedisine bir miktarını eşine, bir miktarını çocuklarına bir miktarına da anne ve babasına ayıracağı kabul edilmektedir.
Trafik kazası sonucu destek ölmeseydi ana ve babasına destek olacağı, ileriki yaşlarda en az iki çocuğunun olacağı gelirinin bir kısmını ana ve babasına ve doğacak iki çocuğuna da ayıracağı varsayılır.
Eş ve çocuklar ile ana ve babaya pay verildiği durumda desteğe 2, eşe 2, çocuklar ile ana ve babaya 1’er pay verilerek bu payların desteğin tüm gelirine oranlanarak bulunacak sonuca göre destek tazminatları belirlenmelidir. Örneğin eş ve iki çocukla birlikte ana ve babanın destekten yoksun kalma payları desteğe 2, eşe 2, çocuklar ile ana ve babanın her birine 1’er pay verildiğinde toplamı 8 pay olacaktır. Desteğin geliri 100 kabul edildiğinde 100/8x2=%25 pay eşin destek payı, 100/8x1= %12.5 her bir çocuk ile ana ve babanın destek pay oranlarına göre destek tazminatı hesaplanmalıdır. Destekten çıkan çocukların payları eş ve çocuklara dağıtılacak ana ve babaya verilmeyecektir. Ancak ana veya babadan biri destekten çıktığında çıkanın payı diğerine verilecektir.
Somut olayda mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda desteğe, eşe ve çocuklarına pay ayrılarak hesaplama yapılmıştır. Davalı vekili, rapora itirazında desteğin anne-babasının sağ olup
olmadıklarının araştırılması gerektiğini ileri sürmüştür. Anne-babanın sağ olması halinde onlara da pay ayrılacağı ve davacılara ayrılan pay oranları düşeceğinden mahkemece bu iddia üzerinde durulmadan eksik inceleme ile karar verilmesi doğru görülmemiştir.
O halde mahkemece; desteğin anne babasının yaşayıp yaşamadığının araştırılarak, yaşamaları halinde anne babaya da 1"er pay ayrılmak sureti ile hesap bilirkişisinden ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmek üzere kararın bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
5-Cenaze ve defin giderine yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
...’ın yerleşik uygulamaları gereği davalı taraf davacıların meydana gelen trafik kazası sonucu oluşan gerçek defin gideri zararlarını tazmini ile sorumlu olup davacı tarafın kendi değerlerine, yerel örf ve adetlerine göre yaptığı özel giderlerden sorumlu değildir. Bu bağlamda; taziye teşekkür giderleri, yemek giderleri, mevlit gideri vs gibi zorunlu olmayan cenaze merasimi giderlerine yönelik istemin reddi gerekirken bu taleplerinde içinde bulunduğu meblağın toplamı üzerinden belirlenen rakama göre ... miktarda cenaze ve defin giderine hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
Mahkemece, davacı tarafa cenaze gideri olarak ne kadar harcama yaptıkları konusunda delilerini sunmaları için imkan tanınmalı, ölümlerle ilgili ne kadar cenaze ve gideri yapıldığı, davacıların gerçek cenaze ve defin gideri zararının ne kadar olduğunun ilgili kurumlardan da sorularak saptanması ve sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi isabetli olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2,3,4 ve 5 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 25/05/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.