Mahkemesi :İş Mahkemesi

İş kazası sonucu vefat eden sigortalının hak sahiplerinin maddi ve manevi zararlarının giderilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; (kapatılan) 21. Hukuk Dairesinin bozmasına uyularak ilâmda yazılı nedenlerle asıl davada maddi tazminat istemlerinin kabulüne, birleşen davada ise maddi tazminat istemlerinin kabulü ile manevi tazminat istemlerinin kısmen kabul ve kısmen reddine ilişkin hükmün süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davacılar ve davalı avukatlarınca istenilmesi üzerine, dosya incelenerek, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 13/04/2021 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmiştir. Duruşma günü duruşmalı temyiz eden davacılar adlarına Av. ... ile davalı adına Av. ... ve Av ... geldiler. Duruşmaya başlanarak, hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek aynı günde Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi
Bilindiği üzere tarafların tüm delilleri toplanıp, tetkik edildikten, son sözleri dinlenip duruşmanın bittiği bildirildikten sonra Hakimin, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 298.maddesi uyarınca kararlarını gerekçesi ile birlikte (tam olarak) yazması ve hüküm sonucunu HMK’nın 297/2. maddesinde öngörülen biçimde tefhim etmesi asıldır. Mahkemece yargılama sonunda verilen bu kısa karar, bir davayı sona erdiren temyizi mümkün olan (nihai) son kararlardandır. Bu kararla mahkeme davadan elini çeker ve davayı sona erdirmiş olur.
Bu aşamadan sonra yapılması zorunlu iş, gerekçeli kararı kısa karar doğrultusunda ve yasal gerekçeleriyle birlikte mahkemenin yazmasından ibarettir. Artık bu karardan dönme (rücu) olanaklı olmadığı gibi, kararın asli unsurlarından olan gerekçenin de hüküm fıkrasına uygun biçimde yer alması gerekir (Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 1991/7 E. ve 1992/4 K. sayılı ve 10.4.1992 günlü kararı).
Esasen ilamın tefhim edilen karara uygun yazılması ve gerekçe taşıması kamu düzeni ile doğrudan ilgili temel kurallardan olup, bu kurala kanun koyucu HMK’nın 294 ve 298. maddeleriyle varlık kazandırmıştır.
Gerçekten de anılan maddeler kamu düzeni amacıyla konulmuş, emredici hükümlerdendir. Bu maddeler uyarınca kararların alenen tefhim edilmesi gerekir. 298/2. maddesine göre de gerekçeli karar, tefhim edilen hüküm sonucuna aykırı olamaz. Yine Anayasamızın “Duruşmaların açık ve kararların gerekçeli olması” başlıklı 141. maddesinin 3. fıkrasında; “Bütün mahkemelerin her türlü kararları gerekçeli olarak yazılır.” hükmüne yer verilmiştir.
Mahkeme kararlarında nelerin yazılacağı HMK’nın 297. maddesinde belirtilmiştir. Buna göre, hüküm sonucu kısmında gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin isteklerin her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların mümkünse sıra numarası altında birer birer açık şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gerekir.
Ne var ki, uygulamada HMK’nın 294. maddesinin getirdiği imkândan faydalanarak bazı zorunlu nedenlerle sadece hükmün sonucu tutanağı geçirilip tefhim edilmekte, gerekçeli karar daha sonra yazılmaktadır.
İşte bu gibi hallerde, tarafların hak ve yükümlülüklerini açıkça gösteren tefhim ile aleniyet ve hukuki varlık kazanan kısa karara daha sonra yazılan gerekçeli kararın uygun olması zorunludur. Esasen kısa kararı yazıp, tefhim etmekle davadan elini çekmiş olan hâkimin artık bu kararını değiştirmesine yasal olanak yoktur. Öte yandan, kısa kararla gerekçeli kararın çelişkili olması, yargılamanın aleniyeti, kararların alenen tefhim edilmesine ilişkin Anayasanın 141. maddesi ile HMK"nun yukarıda değinilen buyurucu nitelikteki maddelerine de aykırı bir durum oluşturur. Ayrıca anılan husus kamu düzeni ile ilgili olup, gözetilmesi yasa ile hâkime yükletilmiş bir ödevdir. Aksine düşünce ve uygulama yargı, yargıç ve kararlarının her türlü düşünceden uzak, saygın ve güvenilir olması ilkesi ile de bağdaşmaz.
Eldeki temyize konu kararın gerekçesinde, denetime elverişli olduğu bildirilerek hükme dayanak kılınan 10/06/2020 tarihli hesap raporunda davacı eş ...’ın maddi tazminat alacağının 250.059,35 TL, çocuk ...’ın maddi tazminat alacağının ise 35.209,06 TL olarak tespit edilmiş olmasına karşın, taleple bağlı kalınarak asıl davada davacı eş ve çocuk lehine 1,00 TL’şer, ek davada ise davacı eşe 150.000,00 TL ve çocuğa 20.000,00 TL maddi tazminata hükmedildiği, davacıların asıl ve birleşen davada fazlaya ilişkin talep haklarını saklı tuttukları dikkate alınarak gerekçedeki kabule göre, davacı eş ve çocuğun maddi tazminat alacakları yönünden fazlaya ilişkin talep haklarının saklı tutulmasına karar verilmesi gerekirken; hükümde gerekçedeki kabulle çelişecek şekilde fazlaya ilişkin talep hakkının reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, kamu düzeni kapsamında yapılan inceleme doğrultusunda, bozma sebebine göre taraf vekillerinin bu aşamada temyiz itirazlarının sair yönleri incelenmeksizin ilk derece mahkemesi hükmü bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle, bu aşamada taraf vekillerinin temyiz itirazlarının sair yönleri incelenmeksizin BOZULMASINA, davacılar ve davalı tarafından yatırılan temyiz harcının istek halinde yatıran tarafa iadesine, davacılar lehine takdir edilen 3.050,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine, davalı lehine takdir edilen 3.050,00 TL vekalet ücretinin ise davacıya yükletilmesine, 13/04/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.