Tebliğname No : 4 - 2013/247884
MAHKEMESİ : İstanbul 27. Asliye Ceza Mahkemesi
TARİHİ : 11/06/2013
NUMARASI : 2009/1268 (E) ve 2013/362 (K)
SUÇ : İmar kirliliğine neden olma

Yerel Mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle, başvurunun nitelik, ceza türü, süresi ve suç tarihine göre dosya görüşüldü:
Temyiz isteğinin reddi nedenleri bulunmadığından işin esasına geçildi.
Vicdani kanının oluştuğu duruşma sürecini yansıtan tutanaklar, belgeler ve gerekçe içeriğine göre yapılan incelemede başkaca nedenler yerinde görülmemiştir.
Ancak;
Sabıkasız olan sanığa yükletilen imar kirliliğine neden olma suçunda, katılan ve kamunun uğradığı maddi (somut) bir zarar bulunmadığı ve TCK’nın 184/5. maddesindeki etkin pişmanlık düzenlemesinin, hükmün açıklanmasının geri bırakılması hükümlerinin uygulanması olanağına engel oluşturmayacağı gözetilmeden, “sanığın müteahhidi olduğu inşaatın yapımının ruhsatlı olarak başlanmasına rağmen ruhsata aykırı olarak eklentiler yaptığı, bu eklentilerin kaldırılması ve imara aykırılığın giderilmesi imkanı olduğu halde imara aykırılığı gidermediği, imar kirliliğine neden olduğu, imar kirliliği nedeniyle kamunun zararının bulunduğu, ruhsat alındığı halde ruhsata uygun bina yapılmadığı, kurallara uyulmadığı, kanunlara uyulmamasının müeyyidesinin bulunduğu, kurallara uymamanın yaygın bir davranış halinde olması nedeniyle ülkemizin modern bir ülke haline gelemediği” biçimindeki yasal olmayan gerekçeyle sanık hakkında CMK"nın 231/5. maddesinin uygulanmasına yer olmadığına karar verilmesi,
Yasaya aykırı ve sanık S.. K.. müdafiinin temyiz nedenleri ile tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden HÜKMÜN BOZULMASINA, yargılamanın bozma öncesi aşamadan başlayarak sürdürülüp sonuçlandırılmak üzere dosyanın esas/hüküm mahkemesine gönderilmesine, 11/02/2014 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY :

Dairemizce eksik araştırmaya dayalı bozma kararı verilmiştir.
Bu karara ilişkin farklı kanaatimiz bulunmamakla birlikte, kabule göre verilen, sanık hakkındaki cezaya ilişkin CMK"nın 231. maddesinde öngörülen hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebileceği, imar kirliliğine neden olma suçunda kamu zararı bulunmadığı ve Maddenin 5. fıkrasındaki etkin pişmanlık uygulamasının, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına engel oluşturmayacağı yönündeki düşünceye katılmamaktayız.
TCK"nın 184. maddesinin 1. fıkrasında yapı ruhsatiyesi alınmadan veya ruhsata aykırı olarak bina yapan veya yaptıran kişinin, ... hapis cezası ile cezalandırılacağı hükme bağlanmış, 5. fıkrada ise etkin pişmanlık niteliği taşıyan "kişinin, ruhsatsız ya da ruhsata aykırı olarak yaptığı veya yaptırdığı binayı imar plânına ve ruhsatına uygun hale getirmesi halinde, bir ve ikinci fıkra hükümleri gereğince kamu davası açılmaz, açılmış olan kamu davası düşer, mahkum olunan ceza bütün sonuçlarıyla ortadan kalkar." hükmüne yer verilmiştir.
Etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanmasının, ancak tamamlanmış suçlarda olabileceği öğreti ve uygulamada artık yerleşik bir kanaat haline gelmiştir.
Failin etkin pişmanlık hali, TCK"da bazı hallerde ceza indirimi, (Hürriyetten yoksun bırakmada TCK 110, hırsızlık türü eylemlerde 168) bazı hallerde ise cezanın ya da davanın ortadan kaldırılması ya da ceza verilmemesi (TCK 184/5, parada sahtecilikte 201) ile karşılanmış, diğer deyişle failler suçun türüne göre tamamlanmış eylemlerine ilişkin, etkin bir surette pişman olduklarını gösterdiklerinden, bazen ceza indirimi bazen de cezasızlıkla mükafatlandırılmışlardır.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması ise, koşulları bulunduğunda uygulanması gereken bir kişiselleştirme kurumudur.
TCK"nın 1. maddesi hükmüne göre, "Ceza Kanununun amacı; ...kamu sağlığını ve çevreyi, toplum barışını korumak, suç işlenmesini önlemektir."
Maddenin 5. fıkrasının düzenlenme gerekçesi ise, imar kirliliğine aykırı davranışların ortaya çıkardığı sonuçların ortadan kaldırılmasıdır.
CMK"nın 231/6. maddesinde öngörülen hüküm koşulları bulunduğunda her suç ve fail hakkında uygulanabilir. Ancak, uygulama koşullarının bulunup bulunmadığının her suç bakımından ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir.
TCK"nın 184. maddesinde öngörülen imar kirliliğine neden olma eylemi bir çevre kirliliği suçudur. Çevre kirliliğine, imar hukukunda öngörülen koşullara uyulmadan bina yapılması neden olduğundan, bu kirliliğin ortadan kaldırılmaması çevreye yönelik bir maddi zarar niteliğindedir. Bunun yanında belediye ya da ilgili mercilerin, bina, çevre ve imar düzenine hukuka uygun olarak yapılsaydı ilgilisinden alacakları harç ve vergilerin de kamu kurumları bakımından maddi zarar niteliği taşır. Bunların giderilmesi halinde fail 184. maddenin 5. fıkrası uyarınca etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanacak, hakkında cezaya hükmedilmeyecektir. Ancak zararın giderilmemesi halinde etkin bir pişmanlıktan söz edilemeyeceği gibi, CMK"nın 2316-c bendinde öngörüldüğü üzere "suçun işlenmesiyle .. kamunun uğradığı zararın, aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi"nden söz konusu edilemeyeceğinden hükmün açıklanmasını geri bırakılmasına da karar verilemeyecektir.
Zaten 184/5. maddenin düzenleme biçimine bakıldığında, etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanması halinde, verilen düşme veya mahkum olunan ceza bütün sonuçlarıyla ortadan kalkması kararı nedeniyle ortada bir mahkumiyet hükmü bulunmayacağından, hükmün açıklanmasının geri bırakılması da mümkün olmayacaktır.
İmar hukukuna aykırı bir yapı ve yapılaşmanın, bir çevre kirliliği zararı veya kamusal bir zarar olmadığının düşünülmesi mümkün olamayacağı gibi, bu zararın, binanın eski hale getirmek suretiyle giderilmesinin, hükmün açıklanmasının geri bırakılması yoluyla engellenmesi, ne TCK"nın 1. maddesinde öngörülen "Ceza Kanununun amacı; ...kamu sağlığını ve çevreyi, toplum barışını korumak, suç işlenmesini önlemektir" hükmüne, ne de TCK"nın 184. maddesinin düzenleniş amacına uygun olmayacaktır.
Bilindiği gibi CMK"nın 231. maddesi hükmüne göre, fail denetim süresi içinde kasten yeni bir suç işlenmediği ..takdirde, açıklanması geri bırakılan hüküm ortadan kaldırılarak, davanın düşmesi kararı verileceğinden, imara ilişkin aykırılık ve kirlilik aynı şekilde kalacak ve yeni imar kirliliği suçlarına yol açılacak, TCK"nın 184. maddesi, yalnızca CMK"nın 231/6. maddesinin, kanaatimizce hatalı yorumlanması nedeniyle işlevsiz hale gelmiş bulunacaktır.
Açıkladığımız nedenlerle, CMK"nın 231/6. maddesindeki koşulların bütün olarak değerlendirilip bir sonuca varılması gerekirken, yalnızca sanığın kişiliği ve duruşmadaki halinin tartışılması ve suçta maddi bir zararın bulunmadığı gerekçesiyle hükmün açıklanmasının geri bırakılması için bozma yapılması biçimindeki sayın çoğunluk düşüncesine katılamıyoruz.