Danıştay 6. Daire 2016/11580 Esas 2020/11304 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2016/11580
Karar No : 2020/11304

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : .. Bakanlığı - …
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

DİĞER DAVALI : … Valiliği

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Enerji Elektrik Üretim San. ve Tic.Ltd.Şti.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … ili, … ilçesi, … Köyü … sayılı parseller üzerinde rüzgar enerji santrali için yapılan üretim başvurusuna yönelik projeye ilişkin olarak hazırlanan 1/5000 ölçekli koruma amaçlı nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli koruma amaçlı uygulama imar planının uygun görülmeyerek imar plan teklifinin değerlendirilemediğine dair … tarihli, … sayılı Çanakkale Valiliği işlemi ile … tarihli, … sayılı Çevre Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarına Koruma Genel Müdürlüğü işleminin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; Orman ve Su İşleri Bakanlığınca çıkarılan 03.03.2014 tarihli, 2014/1 sayılı Genelgenin 5. maddesinin (b) fıkrasının iptali istemiyle açılan davada, Danıştay Onuncu Dairesinin 18/11/2015 tarih ve E:2014/3603, K:2015/5053 sayılı kararıyla, dava konusu edilen düzenleme ile yasaklanan faaliyetin birden çok bakanlığın görev alanını ilgilendirmesi karşısında, uyuşmazlık konusu düzenlemenin genelge ile yapılmasında ve anılan genelge uyarınca tesis edilen işlemlerde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle anılan işlemin iptaline karar verildiğinden davacı şirketin imar planı teklifine ilişkin başvurusunun reddine dair işlemlerin dayanağı olan görüş yazısında belirtilen Genelgenin rüzgar enerji santrali kurulamayacak alanların belirlenmesine yönelik 5. maddesinin (b) fıkrasının uygulanabilirliğinin ortadan kalkmış olması nedeniyle, bu haliyle dava konusu işlemlerin dayanağının kalmadığı dikkate alındığında, dava konusu işlemlerin sebep unsuru yönünden hukuka aykırı hale geldiği sonucuna varıldığı, dava konusu işlemlerin dayanağının ortadan kalkmış olması nedeniyle iptaline karar verilmiş olmasının, davacı şirkete talebi doğrultusunda doğrudan imar planlarının kabulü anlamına gelmeyeceği, davalı idarece mevzuatta belirtilen diğer şartlar göz önüne alınarak davacı şirketin başvurusu sonucunda imar planlarının kabul edilip edilemeyeceği hususunda yeniden değerlendirme yapılarak işlem tesis edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemilern iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Temyiz edilen kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Orman ve Su İşleri Bakanlığınca çıkarılan 03.03.2014 tarihli, 2014/1 sayılı Genelgenin 5. maddesinin (b) fıkrasının iptali istemiyle açılan davada, Danıştay Onuncu Dairesinin 18/11/2015 tarih ve E:2014/3603, K:2015/5053 sayılı kararıyla dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, iptal kararının temyiz edilmesi üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 22/10/2018 tarih ve E:2016/2001, K:2018/4393 sayılı kararıyla davalı Bakanlığın özellikle yaban hayvanlarının yaşama, kışlama, göç alanlarının muhafazası konusundaki uluslararası anlaşmalar ve bu kapsamda tanınan direktifler gereğince yetkili olduğu ve uyuşmazlık konusu Genelge ile söz konusu alanlara özel statü kazandırılması da söz konusu olmadığından, Dairece uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmesi gerekirken, yukarıda anılan gerekçeyle iptal kararı vermesinde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle bozulmasına karar verildiği, Danıştay Onuncu Dairesince bozma kararına uyulduğu ve 28/05/2020 tarih ve E:2020/1525, K:2020/1435 sayılı kararla davacı vekili tarafından verilen 27/11/2019 tarihinde Danıştay Genel Yazı İşleri Müdürlüğü kaydına giren 22/11/2019 tarihli dilekçeyle davadan feragat edildiğinden dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği anlaşılmaktadır. Ancak uyuşmazlıkta imar mevzuatı uyarınca ilgili idarece değerlendirilerek karar verilmesi gerekirken Orman ve Su İşleri Bakanlığınca çıkarılan 03.03.2014 tarihli, 2014/1 sayılı Genelgesi gerekçe gösterilerek imar planı değişikliği teklifi değerlendirilmeden işlem tesis edilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığından iptale ilişkin Mahkeme kararının anılan gerekçeyle onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Dava dosyasının incelenmesinden; … ili, …ilçesi, … Köyü … sayılı parseller üzerinde davacı şirket tarafından kurulması ve işletilmesi planlanan rüzgar enerji santrali projesi için hazırlanan 1/5000 ölçekli koruma amaçlı nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli koruma amaçlı uygulama imar planı teklifinin davalı idareye sunulduğu, plan yapım aşamasında ilgili kuruluşların görüşüne başvurulması üzerine, … tarihli, … sayılı Orman Genel Müdürlüğünün yazısı ve … tarihli, … sayılı Balıkesir Orman Bölge Müdürlüğü Çanakkale Orman İşletme Müdürlüğü yazısı ile rüzgar enerji santrali amaçlı imar planı yapılmak istenilen alanın, Orman ve Su İşleri Bakanlığınca çıkarılan 03.03.2014 tarihli, 2014/1 sayılı Genelge kapsamında rüzgar enerji santralleri ve ölçüm direği müracaatları değerlendirmeye alınmayacak alanlar arasında yer aldığından bahisle olumsuz görüş verildiği, akabinde kurum görüşlerinde plan yapım talebinin uygun görülmediğinden bahisle … tarihli, … sayılı Çanakkale Valiliği işlemi ve … tarihli, … sayılı Çevre Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarına Koruma Genel Müdürlüğü işlemi ile imar planı teklifinin reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinin dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan halinde, nazım imar planı; varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hali hazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları gösteren ve uygulama imar planının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile beraber bir bütün olan plan olarak, uygulama imar planı ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 31.maddesinde, "İdare; onaylanmak üzere iletilen plan tekliflerini, öncelikle eksik belgesinin olup olmadığı yönünden inceler, eksik belgesi bulunanların eksikliklerinin ilgilisince 30 gün içinde tamamlanmak üzere iade eder. Plan teklifleri; Kanun ve bu Yönetmelik hükümleri uyarınca, planın kademesi ve türüne göre üst kademe planlar, planlama esasları, yapılan analiz ve kararlar ile birlikte gerekçesi, planın kent bütününe ve çevresine etkisi ve uyumu, ulaşım sistemi ile bütünleşmesi, kentsel, sosyal ve teknik altyapı alanlarının sağlanması, kentsel doku ve yaşanabilirlik hususları kapsamında değerlendirilir. Plan paftası, plan notları, plan raporu bulunmayan ve plan teklifi niteliğini haiz olmayan, müellif tarafından yapılmayan ve imzalanmayan planlar, idarelerin karar mercilerine sunulamaz. İmar planı teklifleri, planın kapsadığı alanın maliki veya maliklerinin yasal vekilleri tarafından sunulabilir. Planlanan alan içinde maliklerine ulaşılamayan, malikleri belli olmayan veya maliki bulunmayan yerlerin mevcudiyeti halinde, bunların ilgili idarece belgelendirilmesi ve planlanan alanın %20’sini aşmaması şartı aranır." kuralı yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Orman ve Su İşleri Bakanlığınca çıkarılan 03.03.2014 tarihli, 2014/1 sayılı Genelgenin 5. maddesinin (b) fıkrasının iptali istemiyle açılan davada, Danıştay Onuncu Dairesinin 18/11/2015 tarih ve E:2014/3603, K:2015/5053 sayılı kararıyla dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, iptal kararının temyiz edilmesi üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 22/10/2018 tarih ve E:2016/2001, K:2018/4393 sayılı kararıyla davalı Bakanlığın özellikle yaban hayvanlarının yaşama, kışlama, göç alanlarının muhafazası konusundaki uluslararası anlaşmalar ve bu kapsamda tanınan direktifler gereğince yetkili olduğu ve uyuşmazlık konusu Genelge ile söz konusu alanlara özel statü kazandırılması da söz konusu olmadığından, Dairece uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmesi gerekirken, yukarıda anılan gerekçeyle iptal kararı vermesinde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle bozulmasına karar verildiği, Danıştay Onuncu Dairesince bozma kararına uyulduğu ve 28/05/2020 tarih ve E:2020/1525, K:2020/1435 sayılı kararıyla davacı vekili tarafından verilen 27/11/2019 tarihinde Danıştay Genel Yazı İşleri Müdürlüğü kaydına giren 22/11/2019 tarihli dilekçeyle davadan feragat edildiğinden dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği görülmüştür.
Ancak, anılan mevzuat hükümleri uyarınca imar planı teklifinin imar mevzuatı uyarınca ilgili idarece değerlendirilerek karar verilmesi gerekirken Orman ve Su İşleri Bakanlığınca çıkarılan 03.03.2014 tarihli, 2014/1 sayılı Genelgesi gerekçe gösterilerek imar planı değişikliği teklifinin değerlendirilmeden işlem tesis edilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığından dava konusu işlemin iptaline karar yönelik temyize konu mahkeme kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.


KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemlerin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 23/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.