Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2019/1517 Esas 2020/2513 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2019/1517
Karar No : 2020/2513

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF : I- (DAVACI) : … Sendikası
VEKİLİ : Av. …
II- (DAVACI YANINDA MÜDAHİLLER) :
1- …
2- …
İSTEMİN KONUSU : Danıştay İkinci Dairesinin 20/12/2018 tarih ve E:2016/1154, K:2018/7315 sayılı kararının iptale ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 13/10/2013 tarih ve 28794 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Orman Genel Müdürlüğü Personelinin Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin 6. maddesinin, 9. maddesinin 1. fıkrasının, 10. maddesinin, 17. maddesinin 4. fıkrasında yer alan "kurulca" ibaresinin, 18. maddesinin ve Geçici 1. maddesinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay İkinci Dairesinin 20/12/2018 tarih ve E:2016/1154, K:2018/7315 sayılı kararıyla;
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 124. maddesi, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 72. maddesinin 1. fıkrası ile 25/06/1983 tarih ve 18088 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin 4. ve 5. maddeleri hükümlerine, davanın açıldığı tarih itibarıyla yürürlükte olan hâlleriyle yer verilip, yer değiştirme suretiyle atamalarda kadro imkânları ölçüsünde memurların bölgeler arasında adil ve dengeli dağılmasının sağlanmasının esas olduğu, anılan hükümler ile atama ve yer değiştirme yönetmeliklerinde hizmet bölgeleri ile bu bölgelerde çalışılması gereken asgari sürelerin düzenlemesi bakımından Genel Yönetmeliğin sınırlarını aşmamak kaydıyla kurumlara takdir yetkisi tanındığı belirtilmiş, bilahare Orman Genel Müdürlüğü Personelinin Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin "Zorunlu yer değiştirmeye tabi personel" başlıklı 6. maddesi, "Hizmet bölgelerinde zorunlu çalışma süreleri" başlıklı 9. maddesi, "Hizmet Bölgelerinde En Fazla Çalışılabilecek Süreler" başlıklı 10. maddesi, "Boş veya boşalacak kadroların ilanı ve personelin başvuru şekilleri" başlıklı 17. maddesinin 4. fıkrası, "İlk defa tayin talebi" başlıklı 18. maddesi, "İntibak" başlıklı Geçici 1. maddesi hükümlerinin davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan hâlleri belirtildikten sonra;
Yönetmeliğin "Zorunlu yer değiştirmeye tabi personel" başlıklı 6. maddesinin iptali istemine yönelik olarak; Orman Genel Müdürlüğü merkez ve taşra teşkilatında yer alan personelden hangilerinin zorunlu yer değiştirmeye tabii olduğunu sayma suretiyle belirten düzenleme ile bölge müdürü, bölge müdür yardımcısı ve şube müdürlerinin kapsam dışında tutularak eşitlik ilkesine aykırı davranıldığı iddia edilmekte ise de; aynı Yönetmeliğin 10. maddesi ile kapsam dışında tutulduğu iddia edilen personelin hizmet bölgelerinde en fazla çalışabilecekleri sürelere sınırlama getirildiği,
Yönetmeliğin "Hizmet bölgelerinde zorunlu çalışma süreleri" başlıklı 9. maddesinin 1. fıkrasının iptali istemine yönelik olarak; tüm bölgelere eşit ve kaliteli hizmet verilebilmesi için ihtiyaç duyulan personelin dengeli bir şekilde dağılımına ilişkin hükümler içerdiği, bu nedenle anılan düzenlemede dayanağı olan üst hukuk normlarına aykırılık bulunmadığı,
Yönetmeliğin "Hizmet bölgelerinde en fazla çalışılabilecek süreler" başlıklı 10. maddesinin iptali istemine yönelik olarak; idarenin, kamu hizmetinin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesini sağlamak, personelin bir hizmet bölgesinde uzun süre görev yapmasının, gerek personel gerekse hizmet yönünden ortaya çıkarabileceği olumsuzlukları gidermek ve yine personelin, ekonomik, kültürel ve coğrafi koşulları bakımından farklı yurt bölgelerinde hizmet yapmalarını sağlamak gibi amaçlarla hizmet bölgelerinde en fazla çalışılabilecek süreleri belirleyebileceği, personelin aynı şeflik/müdürlük/bölge müdürlüğü bünyesinde belli bir süreden fazla çalışamayacağını kurala bağlayan ve bu suretle Anayasa ve 657 sayılı Kanun'un öngördüğü şekilde hizmet gereklerini esas alarak, görevde verimliliği artırma ve personelin yurdun değişik hizmet bölgeleri ve alanlarında görev yapmalarını sağlamayı amaçlayan düzenlemede kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık görülmediği,
Yönetmeliğin "Boş veya boşalacak kadroların ilanı ve personelin başvuru şekilleri" başlıklı 17. maddesinin 4. fıkrasında yer alan "kurulca" ibaresinin iptali istemine ilişkin olarak; maddenin 4. fıkrasının 30/10/2016 tarih ve 29873 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Orman Genel Müdürlüğü Personelinin Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 4. maddesi ile değiştirilerek yürürlükten kaldırıldığı göz önüne alındığında, bu isteme yönelik olarak davanın konusuz kaldığı,
Yönetmeliğin "İlk defa tayin talebi başlıklı" 18. maddesinin iptali istemine ilişkin olarak; Yönetmeliğin 9. maddesi ile 2 ile 4 yıl arasında değişen sürelerle hizmet bölgelerinde zorunlu çalışma süresi belirlenmesine karşın, 18. maddede, 9. maddede belirlenen zorunlu çalışma süreleri ile çelişen ve bu süreleri aşan bir şekilde, aday memur olarak göreve başlayan personel ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarından naklen tayin olan personelin bölge müdürlüğü içerisindeki tayinler ile özür durumu hariç olmak üzere atandığı birim emrinde asgari 5 yıl süre ile çalışmadan tayin talep edemeyecekleri kuralının getirilmesinde hukuka uyarlık görülmediği,
Yönetmeliğin "İntibak" başlıklı Geçici 1. maddesinin iptali istemine yönelik olarak; maddeyle getirilen düzenleme ile personelin Yönetmelik çıkmadan önceki çalışmalarının yeni Yönetmelik'te belirtilen bölgelere intibak ettirilmesi ve mülga Çevre ve Orman Bakanlığından, Kanun Hükmünde Kararname hükmüyle davalı İdareye devredilen personelin geçmiş çalışmaları değerlendirilirken, kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek personelin aynı unvanda geçmiş hizmetlerinin Orman Genel Müdürlüğünde çalışılmış gibi değerlendirilmesi hak kaybına neden olacak nitelikte olmadığından hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle;
13/10/2013 tarih ve 28794 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Orman Genel Müdürlüğü Personelinin Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin; 6. maddesi, 9. maddesinin 1. fıkrası, 10. maddesi ve Geçici 1. maddesinin iptali istemleri yönünden davanın reddine, 17. maddesinin 4. fıkrasında yer alan "Kurulca" ibaresinin iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, 18. maddesinin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, idarelerinin geniş bir hizmet ve taşra ağına sahip olduğu, üstlenmiş olduğu görev ve sorumlulukları hiçbir ayırım gözetmeksizin tüm birimlerinde eşit bir şekilde yerine getirmekle yükümlü olduğu, bu çerçevede, en azından 5 yıllık periyotlarla da olsa, teşkilat ağında bulunan birimlerde personel sürekliliğinin sağlanması amacıyla Yönetmeliğe eklenen madde hükmünün hukuka ve yasalara uygun olduğu; ilgili düzenlemenin zorunlu çalışma süresi ile çeliştiği yönündeki karar gerekçesine katılmadıkları, zira, söz konusu maddede bölge müdürlüğü içindeki tayinlerin hariç tutulduğu, bu kapsamda bölge müdürlüklerinde her hizmet bölgesinden idare birimleri bulunduğundan, bölge içerisinde personelin zorunlu yer değiştirmeye tabi tutulacağı belirtilerek, Yönetmeliğin 18. maddesi yönünden verilen iptal kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının temyize konu kısmının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın iptale ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın temyize konu bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kısmen reddine, kısmen dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, kısmen iptale yönelik Danıştay İkinci Dairesinin 20/12/2018 tarih ve E:2016/1154, K:2018/7315 sayılı kararının, temyize konu iptale ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 23/11/2020 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.


KARŞI OY

X- 25/06/1983 tarih ve 18088 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin "Hizmet Bölgeleri ve Bölgelerdeki Zorunlu Çalışma Süreleri" başlıklı 5. maddesinin 3. fıkrasında, "Zorunlu yer değiştirmeye tabi personel ve en az iki yıl olmak üzere hizmet bölgelerindeki zorunlu çalışma süreleri, bölgelerin özellikleri, teşkilat yapısı, hizmetin ülkenin her yerine etkin olarak götürülebilmesi ve diğer hizmet gerekleri göz önünde bulundurulmak suretiyle kamu kurum ve kuruluşlarınca tespit edilir." hükmü yer almaktadır.
Orman Genel Müdürlüğü Personelinin Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin 9. maddesinde hizmet bölgelerinde zorunlu çalışma süreleri, kadrolar ve hizmet bölgeleri itibarıyla 2 ila 4 yıl arasında belirlenmiş, aynı Yönetmeliğin "İlk defa tayin talebi başlıklı" temyize konu 18. maddesi ile de Genel Müdürlük merkez ve taşra teşkilatına ilk defa aday memur olarak göreve başlayan personel ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarından naklen tayin olan personelin, bölge müdürlüğü içerisindeki tayinler ile özür durumu hariç olmak üzere atandıkları birim emrinde asgari 5 yıl süre ile çalışmadan tayin talebinde bulunamayacağı kuralı getirilmiştir.
Yönetmeliğin 9. maddesinde belirlenen zorunlu çalışma sürelerinin, kurum personelinin yer değiştirme suretiyle atamalarda uygulanan hizmet bölgelerindeki zorunlu çalışma süreleri olduğu, temyize konu 18. maddesinin ise kurumda ilk defa aday memur olarak atanan ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarından naklen tayin olan personele yönelik zorunlu çalışma süresi olduğu görüldüğünden Yönetmeliğin dava konusu 18. maddesinin, 9. maddede belirlenen zorunlu çalışma süreleri ile çelişen ve bu süreleri aşan bir şekilde kural getirildiğinin kabulüne imkân bulunmamaktadır.
Orman Genel Müdürlüğünce, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin 5/3. maddesinin verdiği yetkiye dayalı olarak, teşkilat yapısı, hizmetin ülkenin her yerine etkin olarak götürülebilmesi ilkesi ile hizmet gerekleri gözetilmek suretiyle, bölge müdürlüğü içerisindeki tayinler ile özür durumuna ilişkin tayinler bakımından söz konusu kuralın istisnalarının da yer aldığı, ilk defa aday memur olarak atanan ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarından naklen tayin olan personele yönelik getirilen temyize konu düzenlemede üst hukuk normlarına aykırılık bulunmadığı, takdir yetkisinin kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda kullanıldığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile Daire kararının temyize konu iptale ilişkin kısmının bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.