Y A R G I T A Y İ L A M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Bakırköy 27. İş Mahkemesi
TARİHİ : 18/11/2014
NUMARASI : 2013/518-2014/522

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 12/07/1985-20/04/1991 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının davalı işveren nezdinde 12/07/1985-20/04/1991 tarihleri arasında geçen ve Kurum"a bildirilmeyen hizmetlerinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece ispatlanmayan davanın reddine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu, niteliği, başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir.Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerin incelenmesinden; 15.03.1973 doğum tarihli olan davacının 01/10/1988 tarihli davalı işyerince düzenlenen ilk işe giriş bildirgesinin Kurum kayıtlarına intikal ettiği, davacıya ait hizmet cetvelinde 01/10/1988-30/11/2011 tarihleri arasında davacı adına 1122 gün hizmet bildiriminde bulunulduğu, ihtilaf konusu dönem içerisinde 534737 sicil no lu davalı işyerince 01/10/1988-28/02/1989 tarihleri arasında Kurum"a toplam 150 gün hizmet bildiriminde bulunulduğu, 01.03.1988-28.02.1989 tarihleri arasında “oto yıkama” hizmetinden dolayı davalı işyerinin kanun kapsamına alınmış olduğu, 1985/2-1991/3 dönemleri arası 236796 sicil no ile Kurum kayıtlarında işlem gören ünvanlı davalı işyerine ait dönem bordrolarının getirtildiği, duruşmalarda davacı tanıkları ile bir kısmı bordrolu çalışan olan davalı işyeri tanıklarının dinlendiği, bilirkişi raporunun dosyaya sunulduğu anlaşılmaktadır.
.../....

Somut olayda Mahkemece duruşmalarda dinlenen tanıkların beyanları arasındaki çelişkinin giderilmeden ve davalı işyerinin Kanun kapsamı öncesinde ve sonrasında da faal olup olmadığı hususunun hiç bir tereddüte yer vermeyecek şekilde aydınlatılmadan davanın reddine dair yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olmuştur.
Hizmet akdinin oluşabilmesi için işyerinin varlığı öncelikli koşul olduğundan yapılacak iş; davalı işyerine ait 236796 sicil no ile Kurum kayıtlarında işlem gören işyerinin Kanun kapsamında bulunduğu süreleri tespit etmek, davalı işyerinin Kanun kapsamında kaldığı tarihler öncesinde ve sonrasında da faal ve kapsama alınabilecek nitelikte olup olmadığını işyerine ait vergi kaydı, elektrik, su faturaları ile araştırmak, davalı işyerinin bulunduğu taşınmazın mülkiyetinin kime ait olduğunu, işyerinin kiralanan yer olması halinde hangi süreler içerisinde kira sözleşmesinin yapılmış olduğunu tespit etmek, Belediye, zabıta aracılığıyla yapılacak araştırma ile davalı işyerinin hangi tarihlerde faal olduğunu belirledikten sonra tanık beyanları arasındaki çelişkiyi gidermek bakımından Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle davalı işyerine komşu işyerlerini tespit edip bu işyerlerinin uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı çalışanları, yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınıp araştırma genişletilerek tüm deliller birlikte değerlendirilip sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 16.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.