21. Hukuk Dairesi 2015/15154 E. , 2015/20320 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının.... Bayındırlık Müdürlüğü nezdinde geçen ve Kurum tarafından iptal edilen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, istemin kabulüne karar verilmiş ise de, bu sonuca eksik araştırma sonucu varılmıştır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/8. maddeleri gereği bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi ve temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacı adına 1964/8. ayda işe girdiğine dair geriye yönelik 23/10/1991 tarihli işe giriş bildirgesinin Kuruma verildiği, yine davacı adına bayındırlık müdürlüğü 1964/8. aydaki prim belgelerinde sicilsiz olarak 11 gün hizmeti bulunduğu, 15/01/1994 tarihinde davacıya yaşlılık aylığı bağlandığı, 29/12/1995 tarihli müfettiş raporunda,bayındırlık müdürlüğünün 1964/8. ay bordrosunda sicilsiz olarak davacının da içinde bulunduğu 15 kişinin tahrifat yapılarak eklendiği, söz konusu bordronun Kurumdaki son sayfası yırtılarak yerinden çıkarıldığı ve el yazısı ile ekleme yapıldığı, aynı işlemin işyerinde kalan bordro nüshasına da aynı şekilde el yazısı ile eklendiği ve geri yerine yapıştırıldığı, yazı karakterinin bordrodaki diğer yazı karakterinden farklı olduğu, bu şekilde sonradan eklenen kişilerin hizmetleri sicilsiz tahakkuk komisyonu tarafından ilgili kişilere mal edildiği ve böylece bu kişilerin sigortalılık başlangıçları geriye götürülerek 7-10 yıl arası sigortalılık süresi kazandıkları ve vaktinden önce emekliliğe hak kazandırıldığı belirtilerek bu kişiler adına yapılan bildirimlerin iptal edilmesinin istendiği, Kurumun bu
- rapor üzerine davacı adına yapılan 11 günlük bildirimi iptal ettiği, iddia edilen sahtecilik fiili üzerine davacının içinde bulunduğu bir çok kişi hakkında resmi belgede sahtecilik suçundan dava açıldığı ve açılan davanın zamanaşımının dolması nedeniyle düşürülmesine karar verildiği, yargılama sırasında davacı tarafından gösterilen tanıklar beyanlarında, davacının 1964 yaz aylarında çalıştığını ve dozer kullandığını belirttikleri anlaşılmaktadır.
Somut olayda, davacınında içinde bulunduğu kişiler hakkında açılan ceza davası dosyasındaki delillerle iş bu dosyadaki delillerin birlikte ele alınıp değenlendirilmediği, resen bordro tanığı tespit edilip beyanlarını alma yoluna gidilmediği, yine davacı tanıkları beyanlarında davacının dozer kullandığını belirtmiş olup, bu doğrultuda davacının 1964/8. ay itibariyle dozer kullanma ehliyet belgesinin bulunup bulunmadığı araştırılmadan yazılı şekilde sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, davacınında içinde bulunduğu kişiler hakkında açılan ceza davası dosyasındaki delillerle iş bu dosyadaki delilleri birlikte ele alıp değerlendirmek, 1964/8. ay itibariyle ilgili bayındırlık müdürlüğünde görev yapan müdür, müdür yardımcısı, şef ve memur gibi kişilerle yine ilgili bayındırlık müdürlüğünün 1964/8. ay dönem bordrosundan bordro tanıklarını resen tespit edip dinlemek, ayrıca davacının 1964/8. ay itibariyle dozer kullanma ehliyet belgesinin bulunup bulunmadığı belirlenip ve davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği göz önünde bulundurulup araştırma genişletilerek tüm deliller birlikte değerlendirilip sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ..."ne iadesine, 16/11/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.