Mahkemesi : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
...

Dava, prime esas kazanç tespiti istemine ilişkindir
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı ... İdaresi Genel Sekreterliği vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince verilen kararın davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Müvekkilinin davalı Kurum bünyesinde 20/05/1986-14/08/2012 tarihleri arasında çalıştığını, 02/02/2011 tarihinde kadrolu işçi statüsüne geçirildiğini, 13/04/2012 tarihinde emekli olduğunu, müvekkilinin daimi/kadrolu işçi statüsüne geçirilmesi sırasında intibakın yanlış olduğunu, derece ve kademesinin belirlenmesi ve ücret farkı, yıpranma prim farkı olmak üzere tüm alacaklarının tespiti için şimdiki adıyla İl Özel idaresi olan Amasya Köy Hizmetleri Müdürlüğü"ne Amasya İş Mahkemesine 2016/185 es. Sayılı dosya ile dava açtıklarını, kararda müvekkilinin gece 15. Derece 21. Kademede olduğunun tespit edildiğini, müvekkilinin geçici mevsimlik işçi statüsünde geçen hizmet süreleri kıdeme dahil edilmediğinden düşük derece ve kademe üzerinden ödenen aylıklar nedeniyle emekli aylığının da düşük olduğunu, müvekkilinin emsal işçilere göre eksik maaş aldığını, iddia ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, müvekkilinin Amasya İl Özel İdaresi"ne bağlı çalışmaları sırasında bildirilen (bildirilmesi gereken) prime esas kazancının tespitine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
II-CEVAP
Davalı ... İdaresi vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı Kurum"dan 2012 yılında emekli olan davacının prime herhangi bir müdahalelerinin hukuken mümkün olmadığını, davacının 2011 yılına kadar geçici işçi statüsünde çalıştığını, 2011 yılında Amasya Köy Hizmetleri Müdürlüğü"nde daimi işçi olarak çalıştığını, davanın 5 yıllık hak düşürücü süre içinde açılmadığını, Amasya İş Mahkemesi 2016/185 E. 2016/263 K. sayılı ilamda davacı lehine takdir edilen miktarların brüt olarak belirlendiği ve kurum tarafından brüt miktarlar üzerinden ödendiği yasal kesintileri ödeme külfetinin davacıya geçtiğini, ödemelerin davacının işten çıktığı tarihten çok sonra yapıldığını, ve kurum"un sigorta prime müdahalesinin mümkün olmadığını savunmakla davanın reddini talep ve beyan etmiştir.
Davalı SGK özetle; davanın reddini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI;
Davanın kabulü ile davacının çalıştığı ... sicil numaralı davalı işyerince kuruma bildirilen 2012/Temmuz dönemine ait prime esas kazancına 2.276,49 TL ilave edilmesi gerektiğinin tespitine, karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI;
Davalı ... İdaresi vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile; Amasya İş Mahkemesinin yukarıdaki tarih ve Esas, Karar sayılı kararının kaldırılmasına, davanın kabulü ile, davacının çalıştığı 11235.05.01 sicil numaralı davalı işyerince kuruma bildirilen 2012/Temmuz dönemine ait prime esas kazancına 2.276,49 TL ilave edilmesi gerektiğinin tespitine, karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Davalı Kurum vekili kuruma başvuru yapılmadığı, davanın yöntemince kanıtlanmadığını, hak düşürücü sürenin söz konusu olduğunu, yazılı belgelerle ıspatlanması gerektiğini, kurumun taraf sıfatına haiz olmadığını, hiçbir kusuru olmayan kurum aleyhine vekalet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmemesi gerektiğini beyanla kararın bozulmasına karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... İdaresi dava açılmadan önce kuruma müracaat edilmediğini, ve bu dava şartının yerine getirilmediğini, prime esas kazancın brüt olarak belirlendiğini, hükme esas alınan bilirkişi raporunda işçilik alacaklarından yasal kesintilerin yapılmadığını, bununla ilgili kararda bir açıklamaya yer verilmediğini belirterek kararın bozulmasına karar verilmesini istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME
Dava prime esas kazanç tespiti istemine ilişkindir.
10/09/2014 tarih ve 6552 sayılı Kanun"un 64. maddesi ile eklenen 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu"nun 7/3. maddesi ile "31/05/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile diğer sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan uyuşmazlıklarda, hizmet akdine tabi çalışmaları nedeniyle zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti talepleri hariç olmak üzere, dava açılmadan önce Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaat edilmesi zorunludur. Diğer kanunlarda öngörülen süreler saklı kalmak kaydıyla yapılan müracaata altmış gün içinde Kurumca cevap verilmezse talep reddedilmiş sayılır. Kuruma karşı dava açılabilmesi için taleplerin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması şarttır. Kuruma başvuruda geçirilecek süre zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerin hesaplanmasında dikkate alınmaz" hükmü getirilmiştir.
5521 sayılı Kanuna yapılan değişiklik ile dava açmadan önce Kuruma müracaat zorunluluğu, iş yargısında uyuşmazlıkların azaltılması, sigortalı ile Kurum arasında uyuşmazlık çıkmadan dava açılmasının önlenmesidir. Getirilen düzenleme ile sigortalı önce Kuruma müracaat edecek, Kurum isteme olumsuz cevap verirse veya belli bir süre sessiz kalırsa öyle dava açılabilecektir. Bu düzenleme 2577 İdari Yargılama Usulü Kanununun 10. maddesine benzer bir düzenlemedir.
İş Mahkemeleri Kanunu"nun 7. maddesine getirilen düzenleme ile dava açılabilmesi için önce sigortalı ile Sosyal Güvenlik Kurumu arasında uyuşmazlık bulunması şartı aranmıştır. Bu uyuşmazlık ise Kurumun istemi reddetmesi veya reddetmiş sayılması ile oluşur. Bunun için de Kuruma müracaat zorunludur. Sigortalının henüz Kurumca reddedilmiş bir talebi yokken, Kurumun talebini reddetme ihtimaline binaen dava açılmasında hukuki yarar yoktur. Bu haliyle önce Kuruma müracaat zorunluluğu, HMK’nun m. 114/1-h bendinde düzenlenen hukuki yarar bendine girmektedir.
Davanın, yasanın yürürlüğünden sonra açıldığı anlaşıldığından, iş bu davada belirtilen açıklamalar ışığında, Mahkemece davacıya verilecek mehille kuruma başvuru sağlanmalı ve varılacak sonuca göre değerlendirme yapılmalıdır.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin verilen istinaf başvurusunun kabulüne dair hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararının, HMK"nın 373/2 maddesi gereği BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan Amasya İl Özel İdaresi Genel Sekreterliğine iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 16/03/2021 gününde karar verildi.