Danıştay 10. Daire 2016/8041 Esas 2020/5281 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/8041
Karar No : 2020/5281

TEMYİZ EDEN (DAVALILAR): 1- … Valiliği
… İl Müdürlüğü
… Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
2- … Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı dava konusu işlemlerin kısmen iptali, davanın kısmen reddi yolundaki kararının davalı idarelerce iptale ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul ili, Küçükçekmece ilçesi, … Mahallesi, …pafta, … parsel sayılı Hazine adına kayıtlı taşınmazın 575,00 m²'lik kısmının davacı tarafından fuzulen işgal edildiğinden bahisle 19/05/2006 - 14/09/2010 tarihleri arasındaki dönem için 44.495,40 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı ecrimisil ihbarnamesi ile söz konusu tutarın %20 indirimli olarak tahsiline ilişkin 35.596,32 TL tutarlı, … tarih ve … sayılı ödeme emrinin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; mahallinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda hazırlanan bilirkişi raporu hükme esas alınarak dava konusu ecrimisil ihbarnamesinin 29.491,59 TL'lik kısmının hukuka uygun, 15.003,81 TL'lik kısmının ise hukuka aykırı olduğu, davacıdan istenilen ecrimisil alacağının 44.495,40 TL tutarında olduğu, ancak ihbarnameye itiraz edilmediğinden bahisle %20 indirim uygulanarak 35.596,32 TL üzerinden ödeme emri gönderildiği, belirtilen indirimin ecrimisil alacağının itiraz edilmeksizin ve dava açılmaksızın kesinleşmesi şartına bağlandığı, başka bir ifade ile indirim uygulamasının, tahakkukun miktar yönünden kabul edilmesi şartına bağlandığı, ecrimisil ihbarnamesine dava açan davacı açısından indirime ilişkin maddenin uygulanamayacağı açık olduğundan, ecrimisil alacağının tahsili amacıyla düzenlenen dava konusu ödeme emrinin 29.491,59 TL'lik kısmının hukuka uygun, 6.104,73 TL'lik kısmının ise hukuka aykırı olduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle dava konusu ecrimisil ihbarnamesi ile ödeme emrinin kısmen iptaline, davanın kısmen reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idareler tarafından, bilirkişi raporunun hukuka aykırı olduğu, mevzuata uygun işlem tesis edildiği, işlemin hukuka uygun olduğu, yargılama giderlerinin %50 oranında değil, haklılık oranına göre hesaplanması gerektiği belirtilerek, mahkeme kararının bozulması istenilmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : Dr. …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Davacı tarafından, İstanbul ili, Küçükçekmece ilçesi, … Mahallesinde bulunan, …pafta, …parsel sayılı Hazine adına kayıtlı taşınmazın 575,00 m²'lik kısmının davacı tarafından 1 adet 2 katlı bina + 1 adet tek katlı yapı + bahçe olarak fuzulen işgal edildiğinden bahisle 19/05/2006-14/09/2010 tarihleri arasındaki dönem için 44.495,40 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı ecrimisil ihbarnamesi ile söz konusu tutarın %20 indirimli olarak tahsiline ilişkin 35.596,32 TL tutarlı, … tarih ve …sayılı ödeme emrinin iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun dava konusu işlemlerin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan haliyle 75. maddesinde, Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malların, gerçek ve tüzel kişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9. maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, idareden taşınmaz ve değerlendirme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan komisyonca takdir edilecek ecrimisilin isteneceği, ecrimisilin talep edilebilmesi için Hazinenin işgalden dolayı bir zarara uğramış olmasının gerekmediği ve fuzuli şagilin kusurunun aranmayacağı hükmüne yer verilmiştir.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 74. maddesine dayanılarak çıkarılan Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliğin dava konusu ecrimisil ihbarnamesinin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan haliyle 85. maddesinin 1. fıkrasında, "Hazine taşınmazlarının kişilerce işgale uğradığının tespit edilmesi hâlinde, tespit tarihinden itibaren onbeş gün içinde "Taşınmaz Tespit Tutanağı"na dayanılarak, ecrimisil idarece tespit edilir ve Yönetmelikte belirtilen komisyonca karara bağlanır." hükmü; aynı maddenin 2. fıkrasında ise, "Ecrimisilin tespit ve takdirinde; İdarenin zarara uğrayıp uğramadığına, işgalcinin kusurlu olup olmadığına ve taşınmazın işgalci tarafından kullanım şekline bakılmaksızın idarenin bu taşınmazdan işgalden önceki haliyle elde edebileceği muhtemel gelir esas alınır. Ecrimisilin tespitinde; aynı yer ve mahalde bulunan emsal nitelikteki taşınmazlar için oluşmuş kira bedelleri veya ecrimisiller, varsa bunlara ilişkin kesinleşmiş yargı kararları, gerektiğinde ilgisine göre belediye, ticaret odası, sanayi odası, ziraat odası, borsa gibi kuruluşlardan veya bilirkişilerden soruşturulmak suretiyle edinilecek bilgiler ile taşınmazın değerini etkileyecek tüm unsurlar göz önünde bulundurulur." düzenlemesi yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasının incelenmesinden, mahallinde yapılan keşif sonrası düzenlenen bilirkişi raporunda, taşınmazın bulunduğu yer, mevkii, konumu, yüzölçümü, diğer teknik veriler, mevcut kullanımı, kullanıcısına olan katkısı, ticari sirkülasyonu, idarece kiralanabilme durumu, getirebileceği kira miktarı, günün ekonomik koşulları, ecrimisil tespitine etken artı ve eksi yöndeki veriler ve emsal bedeller birlikte değerlendirildiğinde dava konusu taşınmazın 2006 yılı ecrimisil m² birim bedelinin 10,00 TL/m² olduğu, TÜİK ÜFE oranları kullanılmak suretiyle ecrimisil talep edilen dönem için istenebilecek tutarın 29.491,59 TL olabileceği, aynı dönem için idarece 44.495,40 TL istenilmesinden dolayı oluşan 15.003,81 TL'lik farkın, farklı endeks uygulamasından ve idarece yüksek bedel takdir edilmesinden kaynaklandığının belirtildiği anlaşılmaktadır.
Ecrimisilin tespit ve takdirinde, aynı yer ve mahalde bulunan emsal nitelikteki taşınmazlar için oluşmuş kira bedelleri veya ecrimisiller, varsa bunlara ilişkin kesinleşmiş yargı kararlarının gözönünde bulundurulması gerektiği açıktır.
Davacı tarafından işgal edilen 575,00 m²'lik alanın da yer aldığı, Hazine adına kayıtlı İstanbul ili, Küçükçekmece ilçesi, … Mahallesinde bulunan, …pafta, … parsel sayılı 49.448,00 m² yüzölçümlü taşınmazın üçüncü kişilerce işgali nedeniyle idare tarafından ecrimisil istenilmiştir.
Nitekim, İstanbul ili, … ilçesi, … Mahallesi, …pafta, … parsel sayılı taşınmazın (… adlı şahıs tarafından) 468,00 m²'lik kısmının 4 katlı bina ve bahçe yapılmak suretiyle 16/05/2006 - 15/09/2010 tarihleri arasında işgal edilmesi nedeniyle 37.120,00 TL istenilmesine ilişkin ecrimisil ihbarnamesinin iptali talebiyle açılan davada düzenlenen bilirkişi raporunda 2017 yılı ecrimisil m² birim bedeli 40,00 TL/m² olarak belirlendikten sonra, yeniden değerleme oranları uygulanmak suretiyle 2006 yılı ecrimisil m² birim bedeli 8.822,26 TL/m², 2010 yılı ecrimisil m² birim bedeli 11.669,78 TL/m² üzerinden hesaplama yapılarak toplam 44.928,63 TL istenilebileceğinin bildirilmesi üzerine, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davanın reddine karar verilmiş olup, mezkur karar Danıştay Onuncu Dairesinin 14/01/2020 tarih ve E:2019/12175, K:2020/5 sayılı kararıyla onanmıştır.
Bu itibarla, dava konusu taşınmaz için 2006 yılı ecrimisil m² birim bedelinin 10,00 TL/m² olarak esas alındığı belirtilmesine rağmen, 575,00 m² alan yönünden 19/05/2006-14/09/2010 tarihleri arasındaki dönem için 29.491,59 TL ecrimisil hesaplanmasına ilişkin bilirkişi raporu esas alınmak suretiyle verilen dava konusu ecrimisil ihbarnamesinin ve ödeme emrinin kısmen iptali, davanın kısmen reddi yönündeki Mahkeme kararının temyize konu iptale ilişkin kısmında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarelerin temyiz istemlerinin kabulüne,
2. Dava konusu işlemlerin kısmen iptaline, davanın kısmen reddine ilişkin … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyize konu iptale ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.