20. Hukuk Dairesi 2016/9169 E. , 2016/8479 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen davada ... 3. İş ve ... 19. İş Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı 07.07.2015 tarihli dilekçe ile ... San. ve Tic. Ltd. Şirketinde 01.12.2006 - 14.08.2009 tarih aralığında çalıştığını, haklı sebep olmaksızın iş akdinin feshedildiğini, sigorta pirimlerinin yatırılmadığını, haksız işten çıkarmadan kaynaklı açtığı davanın ... 6. İş Mahkemesinde sonuçlanarak kesinleştiğini belirterek 01.12.2006 - 14.08.2009 tarih aralığında davalı şirkette çalıştığının tespiti istemiyle ... İş Mahkemesinde dava açmıştır.
... 3.İş Mahkemesi; "...Hizmet tespiti davasında davalı adresinin ... olduğu, son ... kararına göre ... ilçesinin ... adliyesi yetki sınırları içinde kaldığından ... İş Mahkemelerinin yetkili bulunduğu..." gerekçesiyle yetkisizlik kararı vermiş, temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.
... 19. İş Mahkemesi ise "...2 haftalık yasal süre geçtikten sonra yetki itirazında bulunulduğu, davalı gerçek kişiye ait iş yerinin ... ilçesinde olup sosyal güvenlik merkezi açısından ... Sosyal Güvenlik Merkezine bağlı olduğu, ..."nın ve ..."nın ... Adliyesi yargı alanı içinde kaldığından ... İş Mahkemelerinin yetkili bulunduğu..." gerekçesiyle yetkisizlik kararı vermiş, temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.
5521 sayılı iş mahkemeleri Kanununun 5. maddesi uyarınca, iş mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Kanunu gereğince ikametgahı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi, işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme geçerli değildir.
İş mahkemesinin görevi kapsamında bulunan bir dava, dava tarihinde davalının ikametgahının bulunduğu veya işçinin işini yaptığı yerdeki iş mahkemesi veya iş davalarına bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesinde açılmalıdır.
Türk Medeni Kanununun 19. maddesi uyarınca, gerçek kişi yönünden yerleşim yeri, sürekli kalma niyetiyle oturulan yerdir. Gerçek kişi işverenin başka bir yerde yerleşmek niyetiyle oturduğu kanıtlanmadığı takdirde, kural olarak nüfusta kayıtlı olduğu yerin ikametgah olarak kabulü gerekir. Aynı Kanunun 49. maddesi gereğince, tüzel kişinin yerleşim yeri, kuruluş belgesinde başka bir hüküm bulunmadıkça, işlerinin yönetildiği yerdir (Yargıtay 9. H.D. 23.06.2008 gün ve 2008/17468 Esas - 2008/17262 Karar sayılı ilamı).
İş mahkemelerinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan davalı tarafça ileri sürülmese dahi hakim tarafından kendiliğinden bu husus göz önünde bulundurmalıdır. Bir başka
anlatımla hakim, davanın her aşamasında yetki itirazını dikkate alabileceği gibi, kendisi de resen yetkisizlik kararı verebilir.
Dosya kapsamından; ... San. ve Tic. Ltd. Şirketinin ... ilçesinde bulunduğu, davalı şirketin sosyal güvenlik merkezinin ... olduğu, davalı şirketin iki haftalık süreyi geçirerek şirketlerinin faaliyet adresinin ... olduğundan ... Adliyesinin yetkili olduğunu belirterek yetki itirazında bulunduğu anlaşılmaktadır. ... adli yargı çevresi olarak ..."e bağlı olup, ... Kurulu"nun 04/10/2007 tarih ve 416 sayılı kararı ile "1-... Ağır Ceza mahkemeleri ile ... İş Mahkemelerinin 25 Ekim 2007 tarihinden itibaren kaldırılması ve ... İlçesi ve mülhakatı olan ... İlçesi adliyelerinin ağır ceza yargı alanı olarak ... Adliyesi yargı alanına bağlanmasına, 2. ... Ağır Ceza Mahkemesi ile iş mahkemelerinde bulunan dosyaların herhangi bir karara gerek kalmaksızın bulunduğu safhadan devam edilmek üzere Yüksek Kurulca yetkilendirilecek ... Ağır Ceza ve İş Mahkemelerine gönderilmesine" karar verilmiş, ancak yine ... Kurulunun 12/07/2011 tarih ve 233 sayılı kararı ile de ... Ağır Ceza Merkezine bağlı olarak faaliyet gösteren ... Adliyesinin ... Adliyesi ile birleştirilmesine karar verilmiştir.
Bu durumda, uyuşmazlığın ... 19. İş Mahkemesinde görülüp çözümlenmesi gerekir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK"nın 21 ve 22. (1086 sayılı HUMK"nın 25 ve 26.) maddeleri gereğince; ... 19. İş Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 06/10/2016 gününde oybirliği ile karar verildi.